Paus Franciscus vraagt vergiffenis voor seksueel misbruik in Chileense katholieke kerk
Bij het begin van zijn reis naar Chili en Peru in Latijns-Amerika heeft de paus vergiffenis gevraagd voor het seksueel misbruik in de Chileense kerk. In Chili kwamen verschillende misbruikschandalen aan het licht, maar vooral de zaak van een populaire en invloedrijke priester uit de hoofdstad Santiago wekte enorme verontwaardiging.
De Chileense priester Fernando Karadima misbruikte talloze tienerjongens in zijn parochie in Santiago. In 2010 kwam het schandaal aan het licht. Een jaar later werd Karadima door een Vaticaanse rechtbank schuldig bevonden en veroordeeld. De priester is met pensioen gestuurd, maar zijn slachtoffers zijn nooit gecompenseerd.
Het wantrouwen tegen de kerkelijke leiding, en tegen het Vaticaan, nam nog toe toen de paus Juan Barros benoemde tot bisschop van het zuidelijke bisdom Osorno. Barros was een vertrouweling van Karadima. Volgens de slachtoffers wist hij van het jarenlange misbruik, maar had hij er nooit iets tegen gedaan.
De verontwaardiging leidde tot protest tegen het pausbezoek aan Chili, iets wat de populaire Franciscus tot nog toe nog niet was overkomen. Maar nu zijn er dus excuses. De paus drukte tijdens zijn eerste toespraak voor politici en vertegenwoordigers van het middenveld zijn spijt en schaamte uit over "de onherstelbare schade" die kinderen hebben opgelopen door geestelijken van de katholieke kerk.
Indianen
Maar protest tegen het pausbezoek was er ook om andere redenen. Vlak voor de aankomst van de paus zijn brandbommen gegooid naar verschillende kerkgebouwen in de hoofdstad. In een pamflet stond dat de volgende bommen "in de soutane van de paus" zouden belanden. Wie verantwoordelijk was is niet helemaal duidelijk, maar in de pamfletten namen de daders het op voor de Mapuche-indianen, de oorspronkelijke bevolking van Chili, die onder de katholieke Spaanse kolonisatoren zwaar te lijden hadden.
Tijdens de jaren van de dictatuur (1973-1990) bouwde de Chileense kerk veel krediet op doordat ze het opnam voor de rechten van de indiaanse bevolking, die onder dictator Pinochet ernstig gediscrimineerd werd. Maar tegenwoordig heeft de Chileense kerk meer aandacht voor haar zakelijke belangen, is de kritiek. In 1987 vroeg paus Johannes-Paulus II tijdens zijn bezoek aan Chili dan weer excuses voor de slechte behandeling van de Mapuches door de katholieke koloniale overheersers uit Spanje. Maar enige vorm van compensatie vanuit de kerk kwam er ook die keer niet.
Later deze week bezoekt ook paus Franciscus de leefgebieden van deze indianen in het zuiden van Chili. Hij zal ook spreken met enkele slachtoffers van de vroegere dictator Pinochet. Op 18 januari vliegt hij door naar buurland Peru. Dat land maakt dan weer een zware politieke crisis door. President Pedro Pablo Kuczynski overleefde vorige maand maar net een afzettingsprocedure, en hij kreeg ook zware kritiek omdat hij gewezen president Alberto Fujimori gratie verleende na veroordelingen wegens mensenrechtenschendingen en machtsmisbruik.