Gemeenschaps­instelling De Kempen in Mol was vroeger voorbehouden voor jongens. Vervelend voor meisjes die geplaatst moesten worden, want zij moesten naar Beernem. En als je in Leuven of Limburg woont, is dat ver. Het verhinderde dat de familie van de meisjes bij de hulpverlening betrokken werd.

Daarom besliste de Vlaamse ­regering eind februari dat in gemeenschapsinstelling De Kempen ruimte gemaakt moest worden voor meisjes. De verandering werd voorbereid vanaf mei en juni en doorgevoerd in november en december. Een ware “cultuurshock” voor de instelling, zegt opvoeder en vakbondsafgevaardigde Theo Celen. “We hebben in de twee meisjesafdelingen veel meer incidenten dan in de rest van de voorziening. Ze kunnen hysterisch reageren op de minste aanleiding. Meisjes uiten hun emoties erg extravert. Het ene moment staan ze samen af te wassen, het volgende moment moet je ze uit elkaar trekken.”

Ook het personeel van De Kempen was pleitbezorger van een gesloten voorziening voor meisjes in deze regio. “Maar niet op deze manier”, zegt Celen. “Wij dachten aan een nieuwe, aparte voorziening. Het is bijvoorbeeld vervelend dat de school nu gemengd is. Vergeet niet: dit zijn bijzondere doelgroepen. Sommige meisjes hebben ervaring met prostitutie, sommige jongens gedragen zich erg macho. Dat is een héél slechte combinatie, die leidt tot extra problemen.”

Minstens één opvoeder is al vertrokken. Het voltallige personeel heeft zich akkoord verklaard met de prikactie van vandaag en er zullen nog acties volgen.

Frustratie in brief

Er is ook frustratie in het spel, omdat de werking met de jongens in de verdrukking is gekomen. In een open brief aan Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) geven de personeelsleden daar uiting aan. Ze schrijven: “GI De Kempen heeft het voortouw genomen om hard in te zetten op een aangepast modulair aanbod. Ontelbare uren en diensten werden geïnvesteerd in het ontwikkelen van aparte programma’s en handelingsplannen voor jongens. Het personeel had de indruk dat die inspanning haar vruchten begon af te werpen. Maar ineens werd dit ondergeschikt gemaakt aan de noodzaak om twee meisjesgroepen te integreren op onze campus.”

Te weinig plaats voor jongens

Omdat er in De Kempen nu minder plaatsen voor jongens zijn, worden er volgens de actievoerders vaker jongens doorgestuurd naar het West-Vlaamse Ruiselede. Of naar De Grubbe, in Everberg. Vanwaar ze dan weer voorrang krijgen in De Kempen als ze daar moeten uitstromen. “Waardoor er bij ons amper plaats is om jongens rechtstreeks te plaatsen.” Zo blijft de carrousel draaien.

Het personeel is ook bezorgd over de beperkte uitstroommogelijkheden bij gebrek aan ruimte in de jeugdpsychiatrie en in voorzieningen van de bijzondere jeugdhulp. Geen nieuw probleem, maar wel nijpend. Minister Jo Vandeurzen belooft om snel sociaal overleg op te starten.