“We moeten de dingen zeggen zoals ze zijn: een doktersbezoek op maandag is gewoon te vaak een garantie voor een weekje thuis.” Onder­nemersorganisatie Voka neemt in Limburg de dokters op de korrel in een brief die ze aan alle huisartsenkringen heeft gestuurd. “We krijgen veel meldingen van bedrijfsleiders over ‘overdreven’ ziektebriefjes”, zegt Johann Leten van Voka Limburg. “Wij vinden dat het ziektebriefje toch een beetje in verhouding moet staan met de ziekte.”

Volgens Leten wordt onder meer de horeca zwaar getroffen door werknemers die zich voortdurend ziek melden. “De economie draait goed, dus we hebben iedereen nodig. Daarom laat het probleem zich ook scherper voelen van vroeger”, zegt Leten. “Een zaakvoerder van een dienstenchequebedrijf kreeg op één jaar duizend attesten binnen. 750 daarvan zijn voor een week of langer, een minderheid is maar voor één dag. Sorry, maar die verhouding is niet correct.”

Artsenvereniging BVAS reageert kwaad op de brief. “Dus die zaakvoerder met zijn duizend ziektebriefjes en Voka hebben de medische kennis om een correcte analyse te maken over wat aanvaardbaar is en wat niet?” zegt Marc Moens van BVAS. “Ik vind deze verdachtmakingen en dat wantrouwen echt heel erg. Ik denk niet dat artsen zomaar ziektebriefjes voorschrijven.”

De dokters zeggen wel dat ze begrip hebben voor de frustratie van bazen die hun werkvolk moeten missen. “Maar als je vindt dat iemand met een griepje maar half ziek moet komen ­werken, dan is binnen de kortste keren al je personeel ziek. Is dat dan de oplossing?” zegt Moens.

Uiteraard moet wie ziek is, thuisblijven, reageert Leten. “Maar toch staan de artsen meer dan vroeger onder druk van patiënten. Als ze hen niet lang genoeg thuis willen laten, gaan ze naar een andere dokter”, zegt Leten.

“Klopt niet”, zegt Jos Vanhoof, de voorzitter van het Limburgse huisartsenplatform. “Mensen gaan net veel snéller dan vroeger weer werken. Omdat ze bang zijn hun werk te verliezen, omdat ze maar een tijdelijke of interimjob hebben, enzovoort.”

Stuur de controlearts

“Misschien moeten de bedrijfsleiders zelf arts worden”, zegt Moens. “Trouwens: als ze klachten hebben, kunnen ze altijd een controlearts ­sturen.”

Bedrijven als Securex voeren zulke medische controles uit: zij hebben dus een zicht op hoe dat aantal korte afwezigheden evolueert. “Wij zien dat het vooral samenhangt met de griepepidemie: in jaren dat die zwaarder is, blijven meer mensen thuis”, zegt ­Karolien De Prez van Securex.

Hans Maertens, de gedelegeerd ­bestuurder van Voka, zegt dat hij voorlopig geen aanwijzingen heeft dat het probleem zich in heel Vlaanderen voordoet. “Maar ik kan de frustratie begrijpen van bedrijven waar de productie stilvalt omdat er veel zieken zijn. Dat helpt niemand.”

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) werkt aan een plan tegen artsen die te kwistig ziektebriefjes schrijven. “De overgrote meerderheid van de patiënten en artsen zijn te goeder trouw. Maar om de mensen eruit te halen die het systeem misbruiken, gaan we extra controles uitvoeren bij huisartsen die opvallend vaak voorschrijven. Dat plan krijgt nog dit jaar concrete vorm.”