Direct naar artikelinhoud

Duitsland houdt de adem in: vandaag eindelijk witte rook in regeringsvorming?

Deze drie partijleiders leggen samen met hun medewerkers de laatste loodjes van een mogelijk regeerakkoord. Vlnr. Horst Seehofer (CSU), Martin Schulz (SPD) en Angela Merkel (CDU).Beeld EPA

De Duitse bondskanselier Angela Merkel is bereid tot toegevingen om vandaag, na weken van moeizame onderhandelingen, een nieuwe regeringscoalitie te kunnen vormen. "We moeten allemaal pijnlijke compromissen sluiten. Daar ben ik ook toe bereid", zei ze in Berlijn.

De christendemocraten van Merkel, CDU en zusterpartij CSU, doen vandaag een ultieme poging om een nieuwe Grote Coalitie (GroKo) te vormen met de sociaaldemocratische SPD.

Normaal moesten de onderhandelingen zondag al afgerond zijn, maar dat lukte door een aantal forse meningsverschillen niet. Onder meer over het arbeidsmarkt- en het gezondheidsbeleid geraakten de onderhandelaars het niet eens. Gisteren gunden de toplui van de drie partijen zich nog een dag respijt, maar ook die bracht geen witte rook. Alle partijen hebben duidelijk gemaakt de gesprekken niet nog langer dan vandaag te willen verlengen. De kans is groot dat de onderhandelingen tot diep in de nacht zullen voortduren.

"Het is vandaag dat beslist zal worden of we een coalitie-akkoord kunnen sluiten voor een stabiele regering", zei SPD-leider Martin Schulz bij aanvang van de gesprekken. Hij toonde zich optimistisch. "We hebben goede redenen om aan te nemen dat we vandaag gaan landen, hopelijk met een goed resultaat voor ons land."

Impasse

Duitsland verkeert al maanden in een politieke impasse. Het lukte sinds de verkiezing op 24 september niet een nieuwe regering te vormen. Merkel onderhandelde eerder tevergeefs met de FDP en de Groenen. De SPD wilde na een verkiezingsnederlaag eigenlijk oppositie voeren, maar bleek uiteindelijk toch bereid te praten over een nieuwe 'GroKo'. Vooral zij zijn nu naarstig op zoek naar een 'trofee' die ze aan hun achterban kunnen tonen. In peilingen kelderen de sociaaldemocraten ondertussen naar beneden en zijn ze nog maar nipt groter dan het radicaalrechtse AfD.

De SPD moet een mogelijk akkoord nog voorleggen aan de circa 450.000 SPD-leden. Het grondwettelijk hof heeft echter meerdere klachten ontvangen over de rechtsgeldigheid van dat voornemen.

Komt er uiteindelijk geen akkoord uit de bus of wijzen de SPD-leden het af, dan heeft Merkel nog twee opties: een instabiele minderheidsregering vormen of nieuwe verkiezingen uitschrijven. Beide scenario's zouden een unicum in de naoorlogse geschiedenis zijn.