"Jonge plantenknoppen vriezen kapot door opwarming aarde"

"Door de opwarming van de aarde gaan planten almaar sneller het groeiseizoen in", zegt Ivan Janssens (UAntwerpen). "Temperatuur is een belangrijke factor bij de beslissing van de plant om bijvoorbeeld in knop te schieten. De aarde warmt op, en daardoor gaan planten ook sneller beginnen aan het groeiseizoen."

Maar die vroegere bloei kan gevaarlijk zijn. "De aarde warmt dan wel op, maar dit belet niet dat er later in de winter, of in de vroege lente, nog vorstdagen kunnen optreden."

De opwarming van het klimaat werkt bovendien extremen in de hand, wat kan bijdragen aan de vorst laat in de winter. "Kijk bijvoorbeeld naar de extreme koudegolf die we nu op het einde van februari meemaken. Uit onze analyse blijkt onomstotelijk dat het totaal aantal vorstdagen per jaar wel afneemt, maar dat het aantal vorstdagen in het vroege groeiseizoen toeneemt, net omdat planten veel te vroeg aan de slag gaan. Daardoor lopen ze vorstschade op."

De studie kijkt naar het volledige noordelijke halfrond. Gebieden waar de temperatuur gemiddeld het sterkst steeg, kenden ook de hoogste toename van vorst in het vroege groeiseizoen. "Door de opwarming van de aarde blijkt de natuurlijke bescherming van planten tegen vorstschade in de war te raken", concludeert Janssens. Volgens hem wordt Europa overigens het sterkst door dit fenomeen getroffen. De studie, met ook de medewerking van onderzoeker Yongshuo Fu, werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift "Nature Communications".