OPINIE Bart Maddens: "De Vlamingen zijn altijd de dupe"

Op 7 november 2007 keurde de Commissie Binnenlandse Zaken van de Kamer de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde goed. Dit gebeurde ‘eenzijdig’ door de Vlaamse meerderheid. De Franstaligen verlieten woedend de vergadering. Ook sommige Vlaamse commentatoren schreeuwden moord en brand. Wat dacht die dekselse Vlaamse meerderheid wel? Dat ze zomaar haar mening kon opdringen aan de Franstalige minderheid? Ondemocratisch! Schandalig!

Deze week keurde de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement een voorstel goed om een decumul in te voeren tussen het mandaat van parlementslid en dat van schepen of burgemeester. Een meerderheid van Franstalige parlementsleden is voor, een meerderheid van Vlaamse parlementsleden is tegen. De storm van verontwaardiging tegen deze ‘eenzijdige’ Franstalige beslissing bleef uit…

Toegegeven, er is een belangrijk verschil tussen BHV en de decumul in Brussel. In het eerste geval ging het om een technische wijziging van de kieswetgeving die met een gewone meerderheid kon worden goedgekeurd. Voor de kwestie van de decumul in Brussel daarentegen is er in de plenaire vergadering een dubbele meerderheid nodig: bij de Franstaligen én de Vlamingen.

Dat is niet onlogisch. Het betreft hier een belangrijke aangelegenheid met ingrijpende gevolgen voor de politiek. Het raakt ook aan de belangen van de Vlamingen in Brussel. Die zijn met veel minder. Ze willen hun weinige politieke sterkhouders zowel op gemeentelijk als op gewestelijk niveau kunnen inzetten. Zo wordt hun politieke invloed groter. Het is begrijpelijk dat dit voor Brusselse Vlamingen zwaarder doorweegt dan de klassieke argumenten pro decumul.

Maar nu komt de aap uit de mouw. Blijkt dat men bij de vijfde staatshervorming een aantal geniepige trucjes heeft bedacht om de garanties voor de Brusselse Vlamingen te omzeilen. Dat was uit vrees voor een blokkering van de instellingen door het toenmalige Vlaams Blok. Een aantal van die ‘antiblokkeringsmaatregelen’ waren zo van de pot gerukt dat het Grondwettelijk Hof ze heeft vernietigd. Anderen zijn blijven bestaan. Zo is er voor het goedkeuren van de decumul niet echt een meerderheid bij de Vlamingen nodig. Als die ontbreekt, dan moet men even wachten, en daarna volstaat een meerderheid van één derde langs Vlaamse kant. Met andere woorden, dan kan de maatregel toch worden goedgekeurd tégen de Vlamingen in.

Wat een bizarre staatsstructuur hebben wij toch. Voor BHV was geen dubbele meerderheid nodig. Maar toen een Vlaamse meerderheid BHV splitste heeft de Franstalige minderheid dat toch kunnen beletten. Zeker, bij de zesde staatshervorming is BHV uiteindelijk wél gesplitst, maar niet zoals de Vlamingen wilden. Voor de decumul in Brussel is wél een dubbele meerderheid nodig, en terecht. Maar door een anomalie in staatshervorming (met dank overigens aan liberalen, socialisten en groenen) kunnen de Franstaligen dat toch goedkeuren tégen de Vlamingen in.

Ook op federaal vlak zijn er heel wat wetten waarvoor een dubbele meerderheid nodig is. Zo bijvoorbeeld de financieringswet. Kun je je voorstellen dat men daar hetzelfde zou doen als in Brussel? Dat de Vlamingen zouden zeggen: als er geen Franstalige meerderheid is voor een wijziging van de financieringswet, dan wachten we gewoon even, en dan keuren we dat toch goed, tégen de Franstaligen in. Als dat ooit zou gebeuren, dan houdt België op te bestaan. Zo simpel is het.

Als de Franstalige minderheid wordt beschermd op Belgisch niveau, dan moet de Vlaamse meerderheid dat lijdzaam ondergaan. Als de Franstalige minderheid niet wordt beschermd, dan kan die toch de Vlaamse meerderheid afblokken. En als de Vlaamse minderheid in Brussel wordt beschermd, dan hoeft de Franstalige meerderheid zich daar niets van aan te trekken. De kronkelwegen van de Belgische instellingen zijn ondoorgrondelijk. Maar er is wel één constante: de Vlamingen zijn altijd de dupe.