Presidentsverkiezingen Egypte: en de winnaar is… president al-Sisi
Van 26 tot en met 28 maart trekken Egyptenaren naar de stembus. Officieel volgt de uitslag op 2 april. Voorspelling: huidig president Abdel Fattah al-Sisi zal overweldigend winnen. Er is hoegenaamd geen sprake van een geloofwaardige oppositie. De enige uitdager, Moussa Mustafa Moussa, is zelf een vurig aanhanger van al-Sisi. VRT-journalist Jens Franssen volgt de verkiezingen vanuit Egypte.
Abdel al-Sisi kwam in 2014 aan de macht na verkiezingen die volgden op een staatsgreep die hij als stafchef van het leger leidde. Al-Sisi zal daarmee zichzelf opvolgen, voor een tweede en in principe laatste ambtstermijn.
Zijn enige uitdager, Moussa Mustafa Moussa, is zelf een vurig aanhanger van al-Sisi. Zijn kandidatuur wordt gezien als een poging van het regime om een onschadelijke tegenkandidaat te hebben. Moussa, relatief onbekend, is zo ongeloofwaardig dat er tijdens zijn verkiezingsbijeenkomsten soms niemand kwam opdagen. Hij voert ook nauwelijks campagne. Moussa blijft overigens zijn steun voor al-Sisi uitspreken.
Bij de presidentsverkiezingen is er dus geen sprake van oppositie. Serieuze tegenkandidaten werden opgepakt, vervolgd of haakten af onder druk. Twee potentiële kanshebbers, ex-generaals, werden gearresteerd om hen monddood te maken. Een voormalige bekende rechter kreeg eerst slaag en werd dan opgepakt. In die zin sluit Egypte weer aan bij een lange traditie van voorspelbare presidentverkiezingen.
Oorlog in de Sinaï...
Egypte gaat al enkele jaren een gewapende strijd aan met moslim-extremisten, onder meer met terreurgroep IS. Wekelijks zijn er aanslagen en incidenten. Zowel in de noordelijke Sinaï en bij de grens met Libië voert het Egyptische leger een harde en niet-aflatende strijd tegen moslimextremisten. Bij aanslagen in steden zijn het voorbije jaar honderden mensen omgekomen.
Foto: afgelopen zaterdag vielen nog twee doden bij een aanslag in de noordelijke havenstad Alexandrië
... oppressie in Caïro
Sinds al-Sisi aan de macht is, heerst een klimaat waarbij politieke tegenstanders, kritische journalisten en mensenrechtenactivisten worden vervolgd. Volgens de mensenrechtenraad van de Verenigde Naties gaat het om een “klimaat van intimidatie”.
Door de aanhoudende noodtoestand hebben politie en veiligheidsdiensten erg veel bevoegdheden. Rechters spreken strenge straffen uit voor wie kritiek uit. De voorbije jaren zijn er honderden gevallen van opposanten of journalisten die plots “verdwenen” zijn. Algemeen wordt aangenomen dat ze opgepakt zijn door de veiligheidsdiensten. Advocaten en familie proberen vaak vruchteloos te achterhalen waar ze zich bevinden.
De Egyptische zangeres Sherine Abdel-Wahab werd veroordeeld tot zes maanden cel omdat ze een grapje maakte over de vervuiling van de Nijl. De zaak is in beroep. Een andere zangeres en haar producer kregen een effectieve celstraf wegens een clip die seksuele toespelingen bevat.
De regering in Egypte ontkent de verdwijningen. Voorstanders van al-Sisi wijzen erop dat Egypte nood heeft aan stabiliteit na enkele jaren van revoluties en politieke experimenten.
Economie groeit te traag
De economie in Egypte groeit met zo’n 6 procent. Daar staat tegenover dat die groei niet voldoende jobs oplevert voor de snel groeiende jonge en verarmde bevolking.
De economie van Egypte gaat ook gebukt onder een inflatie van om en bij de 14 procent. Dat is erg hoog, maar toch minder dan in het recente verleden. Egypte kreunt onder de schulden, zo’n 30 procent van de bevolking is volgens de VN arm, terwijl 13 procent werkzoekend is. De helft van de bevolking is jonger dan 25 jaar.
Door de repressie en de aanslagen blijft het toerisme uit. Sinds een aanslag van IS in oktober 2015 op een Russisch vliegtuig boven de Sinaï waarbij 224 mensen omkwamen, haakten heel wat touroperators af. Ook Rusland stelt de beslissing om opnieuw naar de Sinaï te vliegen steeds uit.
Amper 2,8 miljoen toeristen bezochten Egypte het voorbije jaar, terwijl dat er in 2010 nog zo’n 16 miljoen waren. Het aantal toeristen zit wel, gestaag, weer in de lift. Zo zou Rusland binnenkort weer chartervluchten toelaten naar de Sinaï.
Wat mogen we verwachten na de verkiezIngen?
Verwacht wordt dat al-Sisi verder de strijd zal opvoeren tegen moslim-extremisten.
In het verleden waren Egyptische machthebbers graag geziene gasten in Europa en Washington, maar die tijd lijkt definitief voorbij. Het valt op dat Rusland de banden aanhaalt met al-Sisi. Vorig jaar kreeg die laatste symbolisch nog een kalasjnikov-geweer cadeau van president Poetin. Niet toevallig, aangezien Egypte voor maar liefst 3 miljard wapens in Rusland bestelde.
De regering maakt komaf met een duur en inefficiënt systeem van voedsel- en benzinebonnen, en plant om btw-belastingen in te voeren. In vergelijking met 2 jaar geleden is de waarde van het Egyptische pond gehalveerd.
President Al-Sisi staat voor de aartsmoeilijke taak de Egyptische begroting weer op de rails te krijgen zonder dat er opstanden uitbreken over de gestegen prijzen.
Grote vraag is of president al-Sisi de grondwet zal aanpassen tijdens zijn tweede en laatste ambtstermijn om aan de macht te blijven.
