VN-baas "diep bezorgd" over situatie in Gaza

Guterres roept op tot een onafhankelijk en transparant onderzoek naar de overlijdens. De VN-baas vraagt alle partijen daarnaast om "af te zien van eender welke daad die tot verdere slachtoffers kan leiden en meer bepaald elke maatregel die burgers in gevaar zou kunnen brengen".

Adjunct-secretaris-generaal Politieke Zaken van de VN, Taye-Brook Zerihoun, zei tijdens zijn briefing aan de Veiligheidsraad te vrezen dat de situatie in de Gazastrook "de volgende dagen zou kunnen verslechteren".

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN) kwam vrijdagnacht in een spoedzitting bijeen. De Palestijnse VN-ambassadeur zegt teleurgesteld te zijn dat de Veiligheidsraad het "gruwelijke bloedbad" niet veroordeelt. De Israëlische VN-ambassadeur liet weten dat de internationale gemeenschap moet inzien dat de demonstratie een "goed georganiseerde gewelddadige terroristische bijeenkomst" was.

In een balans van het ministerie van Gezondheid van de Gazastrook was er vrijdagavond nog sprake van 15 gedode Palestijnen en meer dan 1.400 gewonden. Eén van de dodelijke slachtoffers is een 16-jarige jongen, meldt een woordvoerder van het ministerie van Gezondheid van de Gazastrook. Volgens de Palestijnse ambassadeur bij de VN, Riyad Mansour, is het aantal doden al opgelopen tot 17.

Volgens Palestijnse media kwamen meer dan 30.000 Palestijnen vrijdag bij de grens bijeen voor de "Grote Mars van de Terugkeer", een protestbeweging die tot 15 mei duurt. De radicaalislamitische beweging Hamas wil met de manifestatie haar aanspraak kracht bijzetten op "een recht op terugkeer" voor Palestijnse vluchtelingen en hun nakomelingen naar het gebied dat vandaag Israël is.

De betogers verzamelden zich op vijf plaatsen langs de 65 kilometer lange grens tussen Israël en Gaza, waar tenten werden opgezet om hen op te vangen. Gezinnen met kinderen zakten af naar de kampen op amper enkele honderden meters van de grens. Naarmate de dag vorderde, negeerden Palestijnse betogers echter de oproep van organisatoren en het Israëlische leger om weg te blijven van de grens, die bewaakt wordt door Israëlische soldaten. 

Er ontstonden botsingen toen Israëlische soldaten aan de grens traangas afvuurden om honderden Palestijnen te verhinderen tot bij de grensafsluiting te komen. Betogers gooiden volgens getuigen met stenen naar de soldaten.

(Lees hieronder verder)

Het aantal Israëlische soldaten ter plaatse wordt geschat op 30.000. Bij het hek langs de grens met Gaza zijn honderd scherpschutters geposteerd en bulldozers werden ingezet om grond op te hopen, zodat de Palestijnen de afsluiting niet zouden kunnen bereiken.

De woordvoerder van het Israëlische leger bevestigde dat de betoging onrustig verliep. "Ze duwen brandende banden naar de veiligheidsbarrière en gooien met stenen naar de Israëlische troepen, die middelen tegen oproer inzetten en in de richting van de voornaamste aanvoerders schieten", aldus de woordvoerder.

De militaire en politieke leiders van Israël hadden gewaarschuwd dat het leger zonder aarzelen aan scherpschutters bevel zou geven het vuur te openen als inwoners van de Gazastrook het Israëlische grondgebied proberen binnen te dringen.

Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid gebruikten de Israëlische troepen vooral vuurwapens tegen de betogers, naast traangas en rubberkogels. Ooggetuigen zeggen dat het leger op minstens één locatie een drone inzette om traangas te droppen.

 Ismail Haniya, het hoofd van het politieke bureau van Hamas, zei dat de "Grote Mars van Terugkeer" een boodschap aan de Amerikaanse president Donald Trump was. "Er is geen toegeving op Jeruzalem, geen alternatief voor Palestina en geen andere oplossing dan terugkeer", zei Haniya in een toespraak tot duizenden deelnemers van de manifestatie. 

De mars belicht de honderdduizenden Palestijnen die wegvluchtten of verdreven werden tijdens de oorlog van 1948 die zich rond de oprichting van Israël afspeelde.