Ecologie

Voor het eerst in kaart gebracht: mens is nietige soort met enorme impact

Er is op de aarde vijftien keer meer vee, zoals koeien in de landbouw, dan dat er wilde dieren zijn.Beeld ANP XTRA

In vergelijking met wat allemaal op deze bol rondloopt, -kruipt, -vliegt en -zwemt, is onze soort erg nietig. Nu weten we ook hoe nietig. De mens heeft dan wel een kolossale impact, maar is zelf goed voor maar één tienduizendste van alle levende wezens.

Barbara Debusschere 23 mei 2018, 06:52

“Wanneer ik een puzzel maak met mijn dochter dan staan er meestal olifanten of giraffes op, maar nu zie ik dat het een koe moet zijn en nog een koe en nog een koe en dan een kip”, zegt bioloog Ron Milo van het Israëlische Weizmann Institute of Science. Hij en zijn team becijferden voor het eerst hoe de verhoudingen zijn tussen alle levende wezens.

Door de biomassa, of het gewicht aan koolstof van organismen, uit vorige studies te combineren met schattingen over hoeveel leden die soorten zouden hebben, konden ze het totaalplaatje becijferen. Met satellietsensoren die grote gebieden scannen en gensequentie van microscopische wezens verfijnden ze hun berekeningen.

Het totale gewicht van onze soort, met haar 7,6 miljard leden, blijkt pietluttig. De mens is goed voor maar één tienduizendste van de biomassa van alle leven op aarde uit, zo schrijven Milo en co in de wetenschappelijke publicatie Proceedings of the National Academy of Sciences. De biomassa van virussen en wormen is drie keer groter dan die van mensen. Vissen zijn met twaalf keer meer, schimmels en paddenstoelen met 200 keer meer en bacteriën met 1.300 keer meer.

Virussen en wormen zijn met drie keer meer dan mensen. Vissen zijn met twaalf keer meer, schimmels en paddestoelen met 200 keer meer en bacteriën met 1.300 keer meer

_{Lees verder onder de grafiek.}

Al het leven op

aarde bestaat uit

bacteriën

al de rest

planten

mensen

en bevindt

zich in

bacterieën diep

onder de oppervlakte

in de

oceanen

op land

Maar de echte ‘heersers’ zijn de planten. Die maken, vooral in de vorm van hout, 82 procent van alle leven uit en hun biomassa is 7.500 keer groter dan die van de mens. De tweede groep zijn de bacteriën (13 procent). Alle andere levensvormen zoals vissen, insecten en zoogdieren zijn goed voor slechts 5 procent van alle biomassa. Het leven in de zeeën omvat maar 1 procent.

'Op één manier zijn wij wel absolute heersers, namelijk als ‘ecosysteem-ingenieurs die ondanks hun erg geringe aantal hun omgeving zeer verregaand veranderen'

Lander Baeten (UGent)

Tamme kippen

En hoewel we in documentaires vooral wilde dieren zien, vertegenwoordigen die maar een klein deel van de levende wezens op aarde. Zo zijn 70 procent van de vogels tamme kippen en ander pluimvee en zijn maar 30 procent wilde vogels. Onder zoogdieren zien de onderzoekers iets gelijkaardig: er is 15 keer meer biomassa aan tamme veedieren dan aan wilde zoogdieren.

Ondanks zijn luttele aandeel heeft de mens wel een enorme impact. Met ons aandeel van 0,01 procent van alle levende wezens, hebben we sinds ons ontstaan de helft van de planten en maar liefst 83 procent van de wilde dieren weggevaagd. “Op één manier zijn wij dus wel absolute heersers”, reageert professor ecologie Lander Baeten (UGent). “Namelijk als ‘ecosysteem-ingenieurs die ondanks hun erg geringe aantal hun omgeving zeer verregaand veranderen.”