Tachtig was prachtig: de "seismografische verschuiving" van de Belpop
Canvas heeft vanavond het 1e deel van een tweeluik van "Belpop" over de jaren 80 uitgezonden. Onder de noemer "Tachtig was prachtig" vertelt de aflevering het verhaal van het ontstaan en de vroege jaren van de Belpop.
Fans van het eerste uur van de Belpop moesten vanavond op het gelijknamige programma op Canvas afstemmen voor het 1e deel van "Tachtig was prachtig", een tweeluik over het prille begin en de gestage groei van het genre dat vanaf 1980 de Belgische muziekwereld ging domineren.
"De jaren 70 waren heel braaf", zegt Marcel Vanthilt. "Ik herinner me optredens van Kris De Bruyne, Zjef Vanuytsel en Raymond van het Groenewoud in de gemeentelijke feestzaal van Leopoldsburg. Die barstten nooit los, nooit was het eens wild."
"In Wallonië luisterden we vóór de jaren 80 vooral naar Engelstalige muziek en naar liedjes van Franse zangers als Jacques Dutronc en Françoise Hardy", zegt Jo Lemaire. "Het was hoog tijd voor iets anders."
Je voelde dat er een breuk moest komen. Die kwam er ook en die was heftig.
"Ik had een honger", zegt Guy Swinnen van The Scabs op zijn beurt. "We hadden niks om onze eigen generatie in te vullen. In Diest stond een hippiekroeg waar Led Zeppelin keihard door de boxen klonk. "Stairway to heaven" was ik kotsbeu gehoord."
"Je voelde dat er een breuk moest komen", herinnert Stijn Meuris zich. "Die kwam er ook en die was heftig, een seismografische verschuiving."
In 1976 verscheen de punk op het toneel met bands als Sex Pistols en de Ramones. Jonge mensen kregen plots de boodschap dat ze zelf muziek konden maken en de drempel werd lager. De eerste Belgische punkband kwam uit Antwerpen met The Kids.
"I can't live in a living room" van Red Zebra was dan weer een van de eerste Belpophits. "Ik word nog altijd bijna seksueel opgewonden als ik die intro hoor", zegt Meuris. "Ik denk dat het nummer veel mensen die op hun kamer naar muziek luisterden troost bood", meent Peter Slabbynck van Red Zebra. "Daardoor hangt er iets magisch rond."
De "do it yourself"-mentaliteit van de punk veroorzaakte een ongeziene creatieve boost. "Ik had in het begin geen versterker", zegt Swinnen. "Ik speelde op een oude bandopnemer met achterin een draad waaruit een verschrikkelijk scheurend geluid kwam, maar dat paste perfect. Het was spelen met rommel en dingen die je ergens goedkoop kon vinden, want geld hadden we niet."
Voor het eerst in lange tijd borrelde er iets in de Belgische muziekwereld, maar de BRT pikte het jonge muzikale geweld niet op. De vrije radio's deden dat wel. Zij bereikten veel studenten waardoor de muziek veel aandacht kreeg.
De VUB in Brussel groeide in geen tijd uit tot een broeinest van de Belpop, maar ook in Limburg (De Brassers) en in Oostende (T.C. Matic) bloeide een en ander. Veel groepen gaven hun singles in eigen beheer uit, op plaat of op cassettes.
Humo schreef aanvankelijk niet of negatief over de Belpop, maar toch was het dankzij Humo's Rock Rally dat tal van jonge bands de kans kregen om zich aan het grote publiek voor te stellen.
Toch was het vooral een ongewoon initiatief van de ASLK dat de grote doorbraak van de Belpop betekende. De bank wou jongere klanten aantrekken en wou hen belonen met een compilatiealbum met werk van eigen bodem.
Marcel Vanthilt en Gust De Coster kregen carte blanche en mochten het album vullen. Het kreeg de naam "Get sprouts" en zou de meest legendarische plaat uit de Belgische rockgeschiedenis worden. "Voor veel van de bands was het de eerste keer dat ze een studio van dichtbij zagen", zegt Vanthilt.
Op "Get sprouts" stond onder meer "There will be no next time" van The Kids. Volgens velen is dit het meest iconische nummer in de geschiedenis van de Belpop.
De volledige aflevering van "Belpop" onder de noemer "Tachtig was prachtig" kan u integraal herbekijken op VRT NU. Volgende week zendt Canvas de 2e aflevering van het tweeluik uit.