Herlees hoe gedetineerde met penitentiair verlof bloedbad aanrichtte in Luik

We sluiten onze liveblog hier af voor vandaag. Bedankt om het nieuws bij ons te volgen. Hieronder kan u de gebeurtenissen van vandaag herlezen. 

"Mijn zoon was perfect. Wanneer ik zeg perfect, dan meen ik dat ook. Hij dacht alleen aan zijn studies en ging nooit uit. Dat kunnen al zijn vrienden en de hele familie bevestigen. Hij ging vandaag zijn eindwerk indienen, maar werd vermoord... Hij zou weldra afstuderen", dat zegt de vader van de 22-jarige Cyril Vangriecken aan de Franse zender BFM TV.

Lees in HLN+ het interview van onze journalisten met de vader van Cyril

"We betuigen onze steun aan de familie van onze twee collega's en de jongeman, die als passagier in een voorbijrijdende auto zat", schrijft de politie van zone Luik op Facebook. In het vuurgevecht vielen nog vier gewonden langs politiezijde. Eén slachtoffer mocht intussen het ziekenhuis verlaten, de andere drie werden geopereerd. Ze zijn buiten levensgevaar. "Geen woorden kunnen de emoties beschrijven die bij al onze collega's leven. Bedankt aan iedereen voor jullie steunbetuigingen. Ze helpen ons de kracht te behouden om rechtop te blijven staan."

Bijna 450 gevangenen stonden begin dit jaar te boek als (mogelijk) geradicaliseerd. Dat staat te lezen in het rapport van de onderzoekscommissie naar de terroristische aanslagen van 22 maart 2016. Minister van Justitie Koen Geens verklaarde in januari in het parlement dat er op dat ogenblik 237 gedetineerden, veroordeelden, beklaagden en geïnterneerden opgevolgd werden door de Staatsveiligheid en de cel Extremisme van het gevangeniswezen. Bij ongeveer 210 andere gedetineerden stelde de Staatsveiligheid indicaties van mogelijke radicalisering vast.

De onderzoekers zouden in de cel van Benjamin Herman een Koran en een gebedskleed hebben aangetroffen, maar geen andere aanwijzingen dat de man zou zijn geradicaliseerd, aldus RTBF. Het onderzoek wordt voortgezet.

In een reactie op het "Allahu Akbar"-filmpje zegt minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) dat dit voor hem niet genoeg is om over terreur te spreken. "De onderzoeksrechter moet nagaan of het hier echt om een terreuractie gaat. Bij terreur moet ook een opdrachtgever zijn en eventueel andere betrokken zijn, dat moet allemaal in kaart worden gebracht", zegt hij in Terzake.

De veiligheidsperimeter op de boulevard d'Avroy in Luik is opgeheven. Hierdoor kan het busverkeer weer normaal verlopen. Dat bevestigt een woordvoerder van de openbaarvervoermaatschappij TEC. Er blijft wel een politiepatrouille aanwezig.

"Er zijn de voorbije twaalf maanden twintig van dit soort aanslagen gepleegd. Het is bijzonder moeilijk om dat permanent te voorkomen. Het deradicaliseringsbeleid werkt niet slecht. Bij een populatie die dermate gevoelig is voor wanhoop en verveling kan je dan voorkomen dat mensen grijpen naar een drug zoals religie? De grote moeilijkheid is om te weten of die radicalisering gevaarlijk is", zegt minister van Justitie Koen Geens in Terzake. "Als iemand dagelijks bidt of vast, kan je nog niet concluderen dat hij een terreurdaad gaat plegen", aldus Geens. Ook minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon deelde eenzelfde mening. "Hij was een draaideurcrimineel. Een autochtone Belg die van jongsaf kleine feiten gepleegd heeft, en daarvoor sinds 2013 een penitentiair parcours heeft afgelegd."

"Het hele systeem van penitentiaire verloven en uitgaansvergunningen moet herbekeken worden." Dat zegt de ondervoorzitter van de liberale politievakbond VSOA Politie, Vincent Houssin, in reactie op de schietpartij in Luik. Houssin heeft het over "een van de meest laffe daden ooit tegen de politie". Tot slot zegt hij dat bepaalde politiekorpsen "de teugels laten vieren bij de bewaking van de politiecommissariaten".

V-Europe, de vereniging voor terrorismeslachtoffers, doet een oproep om geld in te zamelen voor de slachtoffers van de schietpartij in Luik. Het geld kan dienen om kosten zoals het transport en verblijfskosten voor familieleden van de slachtoffers te denken. Ook de begrafeniskosten of kosten voor behandelingen zouden kunnen worden vergoed. Volgens de vereniging zijn er "verschillende elementen die erop wijzen dat het zou gaan om een terreuraanslag". 

Sp.a-voorzitter John Crombez stelt zich vragen bij het penitentiair verlof dat toegekend was aan de dader van de schietpartij in Luik. "Geradicaliseerd, komt 2 keer voor in dossier Staatsveiligheid, 1 keer in veiligheidsrapport politie, en toch wordt hij vrijgelaten", schrijft Crombez op Twitter. "Wie wordt er dan niet vrijgelaten?"

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) zegt dat de normale procedures werden gevolgd. "Het gevangeniswezen, de staatsveiligheid en de politie hebben onafhankelijk van mekaar bepaald dat die man niet gevolgd moest worden en de man dus niet op de lijst van terreurverdachten moest komen. Als alle diensten dezelfde conclusie trekken, namelijk dat de indicaties te licht zijn om hem te volgen, dan hadden we deze gevolgen niet kunnen voorzien", zegt hij. "De man werd wel gedetecteerd maar niet in de databank opgenomen. Als we te streng zijn, worden de lijsten ook te lang. Het is onmogelijk om iedereen te inventariseren."

"Laten we het onderzoek afwachten vooraleer we conclusies trekken. Ik roep op om eerst het parket en de onderzoeksrechter hun werk te laten doen", aldus minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) aan VTM Nieuws. "Er zijn aanwijzingen dat het een eenzaat was, dus je moet geen 'overdrive' creëren als je onvoldoende informatie hebt."

Op beelden die RTBF deze avond uitzond, is te horen hoe de dader Benjamin Herman “Allahu Akbar” roept. De dader, die twee wapens vasthield, liep al schietend door de straat. De beelden werden gemaakt door een vrouw, die de feiten kon volgen vanop een balkon. 

Brussels Airport roept reizigers op om goed op tijd naar de luchthaven te vertrekken. Het verkeer op de toegangsweg A201 kan immers vertraagd zijn door verhoogde politiewaakzaamheid, zo meldt de luchthaven via Twitter. 

"Dit maakt deel uit van een reeks richtlijnen, een plan van aanpak bij dergelijke gebeurtenissen", meldt de persdienst van de federale politie. "Hetzelfde is bijvoorbeeld gebeurd bij de aanslag in het Centraal Station in Brussel, op 20 juni vorig jaar."

De naam van de dader van de schietpartij in Luik stond in twee rapporten van de Staatsveiligheid en in een informatierapport van de politie, maar die rapporten hadden eigenlijk betrekking op andere mensen. De diensten die over penitentiair verlof moeten beslissen, zagen daarom geen reden om hem dat te weigeren. Dat zei premier Charles Michel na afloop van de Nationale Veiligheidsraad. De dader stond niet op de lijst van het OCAD. "Na evaluatie door het OCAD blijft het dreigingsniveau momenteel op 2", meldt premier Michel.

"We zijn de laatste jaren geconfronteerd in België, in Europa en overal ter wereld met een complexe veiligheidssituatie met nieuwe vormen van bedreigingen. We weten hoe hard onze veiligheidsdiensten werken. We willen onze steun uitdrukken voor de vrouw en de man die dagelijks op het terrein staan. En ik wil jammer genoeg herhalen dat deze tragische situatie geen geïsoleerde daad is", aldus premier Michel tijdens de persconferentie. "Ik wil mijn medeleven betuigen aan de slachtoffers en de familie en hun naasten. We geven hen alle steun in deze tragische omstandigheden."

Koning Filip, premier Charles Michel en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon hebben een bezoek gebracht aan de politieagenten die gewond raakten bij de schietpartij. 

Nadat ze uit het crisiscentrum op het politiecommissariaat van Luik waren vertrokken, begaven de koning, de premier en minister Jambon zich naar het ziekenhuis waar de vier politieagenten werden opgenomen die door kogels gewond raakten toen de schutter bij het verlaten van het atheneum naar de politie schoot. De dader, Benjamin Herman, werd daarop doodgeschoten. 

"De koning heeft met de gewonden gepraat, naar hun verwondingen gevraagd. Hij heeft ze niet allemaal bezocht, want een van hen lag nog op de operatietafel", preciseerde de woordvoerster van het CHR (Centre hospitalier régional), waar ook de vrouwelijke bediende van het atheneum Léonie de Waha in shock werd opgenomen. In die school had de dader zich verschanst nadat hij twee politievrouwen had doodgeschoten.

Volgens Evrard zijn de vier politiemannen buiten levensgevaar, maar blijven drie van hen nog in het ziekenhuis. Andere politieagenten werden in shock in de kliniek Saint-Joseph opgenomen.

Een buurvrouw kon filmen hoe de politie de schutter in Luik neutraliseert. Op haar beelden is te zien hoe agenten de school naderen waar de dader op dat moment twee vrouwen gijzelt. Wanneer de agenten de ingang naderen, worden ze beschoten door de schutter die op dat moment naar buiten loopt. 

Hij vuurt verschillende keren in de richting van het groepje agenten en wordt zelf neergeschoten. De buurvrouw bezorgde deze beelden aan VTM NIEUWS.