Raad van State waarschuwt parlement voor 'wijksheriffs'

België telt 995 buurtinformatienetwerken (BIN). In die netwerken wisselen burgers informatie over een bepaalde wijk uit met de politie. Via die netwerken kunnen mensen vlotter verdacht gedrag of strafbare feiten signaleren aan de politie.

In een wetsvoorstel wil de MR de buurtinformatienetwerken ook inschakelen voor gemeentelijke administratieve sancties (GAS-boetes). Zo zou de BIN-coördinator of zijn plaatsvervanger inbreuken mogen vaststellen. Die burgers zouden dan wel aan een aantal voorwaarden moeten voldoen, bijvoorbeeld op het vlak van selectie en opleiding.

Het voorstel zelf is intussen ingetrokken. Toch heeft de Raad van State er een advies over gegeven. Dat advies is kritisch te noemen. Zo vraagt de Raad van State "behoedzaam en bedachtzaam te handelen". De plannen zouden bijvoorbeeld kunnen botsen op het verbod op "private milities".

De Raad van State wijst er ook op dat de burgers in het voorstel de bevoegdheid zouden krijgen identiteitsbewijzen op te vragen om de juiste identiteit van een vermoedelijke overtreder te controleren. "Hoe omvangrijk een dergelijke bevoegdheid is, mag niet uit het oog verloren worden", merkt de Raad van State op.

Het administratieve rechtscollege wijst er ook op dat in de GAS-wetgeving specifieke ambtenaren de bevoegdheid voor het uitschrijven voor administratieve sancties hebben gekregen. Het gaat daarbij om personen die "in het algemeen belang" handelen en dus niet om "gewone particulieren of personeelsleden van louter private actoren". Als aan burgers een gelijkaardige bevoegdheid zou worden toevertrouwd, zou dat volgens de Raad van State neerkomen op "een zeer ingrijpende wijziging van de thans geldende regeling".