Direct naar artikelinhoud
Buitenland

Nederlandse jihad-kinderen zijn ziek en ondervoed

Een opvangkamp in het westen van Irak. In dergelijke kampen in Irak en ook Syrië wonen nog altijd duizenden gezinnen die of ontheemd zijn geraakt tijdens de strijd tegen Islamitische Staat (IS) of families die ervan verdacht te worden banden te hebben met IS-strijders. De leefomstandigheden in de kampen zijn in veel gevallen slecht.Beeld EPA

Uit de locaties waar Nederlandse IS-ouders met hun kinderen vastzitten, komen signalen over ‘sterfgevallen onder de kleintjes’. 

Veel kinderen van Nederlandse ‘jihad-ouders’ die vastzitten in Koerdische kampen in Syrië, zijn er slecht aan toe. “De signalen die wij krijgen over hun gezondheid, zijn ernstig”, zegt de Raad voor de Kinderbescherming. Het kabinet blijft erbij dat het te gevaarlijk is ze terug te halen.

Volgens de inlichtingendienst AIVD bevinden zich ten minste 145 minderjarigen met minstens één Nederlandse ouder in het strijdgebied in Syrië en Irak. Nog eens 30 kinderen bevinden zich in opvangkampen in Noord-Syrië, waar Koerdische groeperingen de dienst uitmaken. Het merendeel is onder de 4 jaar; een deel is daar geboren.

Twee kleinkinderen van de Nederlandse Houssein – uit de tv-documentaire van Sinan Can – zitten met zijn dochter in zo’n Koerdisch kamp in Syrië. “Er zijn wekelijks sterfgevallen onder de kleintjes”, hoorde hij recent van dochter Meryem met wie hij regelmatig belt. Er is voedsel- en watergebrek, en er heersen volgens Houssein ziekten als tyfus en difterie in het kamp. 

Politiek gezien ligt de kwestie van de IS-kinderen heel gevoelig. Terugkeer is in het belang van het kind, maar daar kleven risico’s aan, zeker als de ouders meekomen

De Raad voor de Kinderbescherming bracht afgelopen maanden zoveel mogelijk informatie over de IS-kinderen in kaart, op verzoek van de AIVD en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid: waar ze vandaan komen, wat ze meemaakten in het kalifaat, hoe hun conditie is. Hoeveel kinderen nu in beeld zijn, mag woordvoerder Richard Bakker niet zeggen. Wel dat de meeste van hen "ziek en ondervoed" zijn. 

Terugkeerplan

Ook keek de Raad waar de kinderen na terugkeer terecht kunnen, bij familie of in een pleeggezin, samen met "diverse gemeenten in en buiten de Randstad" en een landelijk deskundigenteam. Per kind is een terugkeerplan gemaakt. Houssein heeft met andere familieleden van uitreizigers deze maand een rondleiding gehad in de gevangenis in Vught, waar de eerste opvang kan plaatsvinden. Al deze voorbereidingen staan in schril contrast met het officiële standpunt van het kabinet: van ophalen in Syrië kan geen sprake zijn.

Want politiek gezien ligt de kwestie van de IS-kinderen heel gevoelig. Terugkeer is in het belang van het kind, maar daar kleven risico’s aan, zeker als de ouders meekomen. “Het is een humanitair verschrikkelijke situatie, maar het is te gevaarlijk”, zei premier Rutte vorige maand.

Minstens achthonderd buitenlandse IS-vrouwen

De Koerdische autoriteiten in Syrië zitten in hun maag met de minstens achthonderd buitenlandse IS-vrouwen en kinderen in hun gebied. Vrijwel geen enkel land van herkomst wil hen terug, ondanks aandringen van de Amerikanen die vrezen voor meer radicalisering onder deze groepen. 

Onze Belgische inlichtingendienst meldde onlangs dat de Koerden geldgebrek hebben en ambassades om een financiële bijdrage hebben gevraagd. Ook zouden er volgens de Belgische dienst buitenlandse IS-vrouwen en kinderen worden uitgeruild tegen Koerdische krijgsgevangenen in IS-gebied, waarmee terugkeer nog lastiger zou worden.