Boris Johnson treedt af uit onvrede met brexitbeleid, Jeremy Hunt benoemd als opvolger

Johnsons aftreden volgt op dat van brexitminister David Davis en diens onderminister Steve Baker. Het vertrek van deze drie brexiteers zal waarschijnlijk leiden tot een strijd om het leiderschap binnen de Conservatieve Partij en vertraging van het brexitproces. Johnson en Davis zijn dan kandidaten om May op te volgen.

In zijn ontslagbrief waarschuwt Johnson dat Groot-Brittannië een kolonie van de Europese Unie dreigt te worden onder de huidige koers van het kabinet van Theresa May. "En velen zullen moeite hebben om de economische of politieke voordelen te zien van deze afspraken", schrijft Johnson. "De droom van een brexit is stervende, verstikt door nodeloze twijfel."

Onverwacht kwam de beslissing van Johnson niet. Hij stond onder grote druk, vooral van brexiteers, om in opstand te komen tegen zijn leider. Het gevoel in brexitkringen heerste dat hun droom, een harde brexit, vrijdag vakkundig de nek was omgedraaid door May. Ze had voorgesteld om na het verlaten van de Europese Unie Brusselse regels en richtlijnen te blijven volgen. Volgens de brexiteers, Johnson voorop, is dit een ‘Brexit In Name Only’.

_{Lees hieronder verder}

Achter de schermen van de Conservatieven wordt er nu driftig geteld hoeveel Kamerleden het vertrouwen in May hebben verloren. Bij 48 wordt er een leiderschapsverkiezing uitgeschreven. Aangezien de harde brexitgroep meer dan zestig leden telt is dit scenario goed denkbaar. Al is het vertrouwen in May tijdens een fractievergadering van de Britse Conservatieve Partij vanavond niet ter discussie gesteld. 

Partijvoorzitter Brandon Lewis en een prominente euroscepticus, Jacob Rees-Mogg, zeiden na afloop van de bijeenkomst niet te verwachten dat er een motie van wantrouwen tegen May zal worden ingediend. "Een aanval op haar leiderschap van de partij is denk ik verdwenen, weg", sprak partijprominent Robert Buckland na afloop. May wilde na haar vertrek uit de vergadering geen commentaar geven.

May wordt al een jaar gegijzeld gehouden door de brexiteers binnen de partij. Zodra ze iets doet wat hen niet zint, grijpen ze in. Het afgelopen jaar is ze langzaam maar zeker naar de Remain-zijde gekropen en heeft ze zich op Downing Street omringd door politici en adviseurs die eigenlijk tegen de brexit zijn. Tegelijkertijd zijn Davis en Johnson een beetje in de marge van het brexitproces beland. Zo nu en dan mengde Johnson zich luidruchtig in het debat.

Bij de brexiteers is nu het besef doorgedrongen dat het een fout is geweest om May, die indertijd tegen de brexit heeft gestemd, premier te laten worden. De leiderschapsverkiezing van twee jaar geleden was een bloedbad, waarbij favoriet Johnson op het laatste moment in de rug werd gestoken door zijn vriend Michael Gove. De kans is groot dat beide kemphanen zich nu weer kandidaat stellen als het inderdaad tot een leiderschapsstrijd komt.

"Rotzooi"

Premier May is alvast niet van plan om na het ontslag van beide ministers haar brexitstrategie aan te passen. Dat heeft ze maandag in het Parlement gezegd. Ook komt er geen nieuw referendum over de uiteindelijke brexitdeal.

Oppositieleider Jeremy Corbyn (Labour) beschuldigt May ervan dat ze er met haar brexitbeleid een enorme rotzooi van heeft gemaakt. Hij vroeg zich in het Parlement af hoe een premier die geen brexitakkoord kan bereiken in haar eigen kabinet, een akkoord met de EU kan sluiten. 

Europees president Donald Tusk reageerde op Twitter op het ontslag van Johnson en Davis. "Politici komen en gaan, maar de problemen die ze hebben gecreëerd, blijven bestaan voor de bevolken. Ik kan alleen maar betreuren dat het idee van de brexit niet samen met hen verdwenen. Maar ... wie weet?"

Theresa May heeft Jeremy Hunt maandagavond benoemd tot nieuwe minister van Buitenlandse Zaken. Dat maakte ze bekend in een verklaring. Hunt (51) was sinds 2012 al minister van Volksgezondheid. Wie hem in die functie opvolgt, is nog onbekend.