Trump heeft "heel goede relatie" met Merkel, ondanks zijn eerdere uithaal naar Duitsland bij start NAVO-top

Voor de start van de NAVO-top had Trump op de Amerikaanse ambassade een ontmoeting met NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Dat de Amerikaanse president tijdens die ontmoeting het thema van de lastenverdeling binnen de NAVO zou aansnijden, was verwacht. Maar opvallend was dat hij daarbij ook fors uithaalde naar Duitsland.

"Het is erg ongelukkig dat Duitsland een grote deal sluit met Rusland over de nieuwe gasleiding Nord Stream 2. Wij moeten hen beschermen tegen Rusland, maar ondertussen geven ze wel miljarden en miljarden dollars aan Rusland. Dat is ongepast", zo verklaarde Trump in de aanwezigheid van journalisten.

Door die energiedeal met Moskou wordt Duitsland "compleet gecontroleerd door Rusland", aldus Trump. De Amerikaanse president noemde Duitsland ook nog "de gevangene" van Rusland.

Stoltenberg benadrukte in zijn antwoord dat alle NAVO-lidstaten, dus ook Duitsland, opnieuw meer in defensie investeren. Voorts maakte hij duidelijk dat de NAVO-landen ook tijdens de Koude Oorlog handelsbetrekkingen met Rusland onderhielden.

Ursula Von der Leyen, de Duitse minister van Defensie, zegt in een reactie dat ze de kritiek van Trump intussen wel gewend is. Ze reageerde ook op het feit dat Duitsland minder dan twee procent van zijn bbp aan defensie besteedt. Von der Leyen stelde dat Duitsland de op een na grootste nettobetaler van de NAVO is en de op een na grootste bijdrage op het vlak van troepen levert.

Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft de kritiek naast zich neergelegd. Duitsland voert een zelfstandig, onafhankelijk beleid, zei ze bij haar aankomst op de NAVO-top in Brussel. "Ik wil hieraan toevoegen, dat ik ook zelf heb ervaren dat een deel van Duitsland door de Sovjet-Unie werd gecontroleerd", zei ze over de voormalige DDR. "Ik ben heel blij dat we nu in vrijheid zijn eengemaakt als de Bondsrepubliek Duitsland en dat we daarom ook kunnen stellen dat we ons eigen zelfstandig beleid kunnen maken en onafhankelijke beslissingen kunnen treffen."

Merkel merkte verder op dat Berlijn tegen 2024 maar liefst 80 procent meer zou uitgeven aan defensie dan in 2014 en zich zo engageert om de vooropgestelde norm te halen. Ze verdedigde ook de Duitse bijdrage aan het bondgenootschap. "Duitsland is de op één na grootste leverancier van troepen, het grootste deel van onze militaire capaciteit is aangeboden aan de NAVO en tot op vandaag hebben we een sterk engagement tegenover Afghanistan. Daarin verdedigen we ook de belangen van de Verenigde Staten."

Deze namiddag kwamen Trump en Merkel zoals gepland samen voor een bilateraal onderhoud. Daar werden klaarblijkelijk enkele plooien gladgestreken. "We hebben heel goede relaties", zei Trump na afloop. "We hebben een goede vergadering." Samen zouden ze het onder andere gehad over de problemen die de gasleiding Nord Stream 2 stelt.

Ook Merkel zei tevreden te zijn over de gedachtenwissel met Trump. "We hebben de kans gehad te praten over kwesties zoals migratie en de toekomst van onze commerciële relaties", zei Merkel. "We zijn partners, we zijn goede partners en we willen blijven samenwerken in de toekomst", voegde ze eraan.

De Amerikaanse president hamert er al maanden op dat de NAVO-landen hun defensie-uitgaven moeten verhogen tot 2 procent van het bruto nationaal product, zoals in 2014 is afgesproken. "President Trump hanteert een heel directe taal over defensie-uitgaven. Fundamenteel zijn we het wel eens",  reageerde Stoltenberg deze ochtend nog. 

Stoltenberg zegt op de top dan ook "open en vrijmoedige" gesprekken te verwachten over de uitgaven aan defensie op de top. "Ik verwacht ook dat we ons opnieuw engageren om meer te doen en dat we de vooruitgang zullen erkennen die we beginnen te boeken." Hij beklemtoonde ook dat een sterke NAVO belangrijk is voor Europa, "maar ook voor de Verenigde Staten".

Volgens Stoltenberg mogen de lidstaten de trans-Atlantische band vooral niet als vanzelfsprekend beschouwen. "We moeten elke dag werken om die band sterk te houden", aldus de NAVO-baas vanmiddag nog op een symposium.

 Ook volgens Belgisch premier Charles Michel is de huidige NAVO-top van "cruciaal belang" om de "eenheid en solidariteit" in het bondgenootschap te behouden. Dat heeft hij woensdagmiddag gezegd bij zijn aankomst op de top. "Net als in het voetbal, zijn fair play en team spirit nodig", aldus Michel, die in één moeite ook benadrukte dat Frankrijk dinsdag "veel geluk heeft gehad". Een uitspraak die door de andere staats- en regeringsleiders op gelach werd onthaald.

De premier laat weten dat België zoals vele andere NAVO-landen de norm voor het defensiebudget niet haalt, maar benadrukt dat er wel meer geïnvesteerd wordt. "We hebben beslist de besparingen op defensie stop te zetten en over te schakelen naar een strategie van investeringen", zei Michel in zijn korte verklaring. "We zullen dit voortzetten om veiligheid en stabiliteit verder te waarborgen."

De leiders van de 29 NAVO-landen zijn samen in Brussel voor een tweedaagse top. De eerste en belangrijkste werksessie begint om 14.30 uur. De leiders zullen instemmen met een versnelling van het militaire reactievermogen, een verhoging van de paraatheid van de troepen en het bevorderen van een 'militaire snelweg' door Europa. Twee nieuwe commandocentra in de VS en Duitsland krijgen groen licht.