EHRM veroordeelt Rusland twee keer: voor Politkovskaja en voor Pussy Riot
Op een dag tijd heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens twee veroordelingen uitgesproken voor Rusland. Dat land moet ook een schadevergoeding betalen aan elk lid van de muziekband Pussy Riot, maar het is twijfelachtig of Moskou dat gaat doen.
Het gaat om twee totaal verschillende kwesties. In de eerste zaak oordeelt het hof in Straatsburg dat Rusland "geen enkele inspanning levert om de opdrachtgevers van de moord op de kritische journaliste Anna Politkovskaja te vinden". Die zaak was aangespannen door de familie van de vermoorde vrouw.
In die moord zijn wel een aantal Tsjetsjenen veroordeeld, maar de justitie in Rusland zou geen of onvoldoende gezocht hebben naar de opdrachtgevers van de moord. De veroordeling was niet unaniem: de Russische en de Slovaakse rechters van het hof stemden tegen, maar dat werd teniet gedaan door vijf andere rechters.
Anna Politkovskaja werd in 2006 doodgeschoten in Moskou. Ze stond erg kritisch tegen het regime van president Vladimir Poetin en stelde vooral de schendingen van de mensenrechten in de Kaukasische deelrepubliek Tsjetsjenië aan de kaak.
Schadevergoeding voor leden Pussy Riot
Ook in de andere zaak moest Rusland het onderspit delven. Het hof in Straatsburg vond dat rechten van de leden van de muziek- en politieke activistengroep Pussy Riot tijdens hun geruchtmakend proces in 2012 geschonden werden.
Toen werden drie leden van de groep tot twee jaar opsluiting veroordeeld omdat ze dansend geprotesteerd hadden in de kathedraal van Moskou. Dat werd toen door veel Russisch-orthodoxe christenen als aanstootgevend ervaren en het regime sloeg hard terug.
Het hof in Straatsburg spreekt zich niet uit over die zaak zelf, maar zegt wel dat de vrijheid van meningsuiting door de leden van Pussy Riot geschonden werd en dat de drie veroordeelde leden op een vernederende manier aan het publiek werden getoond tijdens hun proces. Daarom moet Moskou nu elk van hen een schadevergoeding van 16.000 euro betalen.
In het verleden is Rusland al vaker veroordeeld door het Europese Mensenrechtenhof. Vorig jaar was dat met een wet die "homopropaganda" verbiedt, daarvoor ook al voor politieke moorden en een slechte aanpak van het gijzelingsdrama in Beslan. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens werd in 1950 opgericht binnen het kader van de Raad van Europa. In 1998 heeft Rusland de Europese conventie terzake ondertekend en sindsdien is het land onderworpen aan de uitspraken van dat hof. Dat bevalt Moskou echter niet en begin dit jaar dreigde het land ermee om zich uit die conventie en de Raad van Europa terug te trekken.