Ook Mars heeft poollicht en NASA heeft nu ontdekt hoe ultraviolette gloed ontstaat
WetenschapOnze Aarde is niet de enige planeet met aurora’s. Het ruimtetuig MAVEN ontdekte drie jaar terug al dat ook Mars af en toe in een spookachtige gloed baadt en ruimtevaartorganisatie NASA is er nu achter wat het ultraviolette licht veroorzaakt.
Iedereen kent het wel: het poollicht dat in het hoge noorden en diepe zuiden van onze planeet de hemel soms groen doet oplichten op heldere nachten. Onze buurplaneet Mars kent het verschijnsel ook en NASA’s ruimtetuig MAVEN heeft nu een nieuw type ontdekt dat voorkomt op de dagkant van de rode planeet, waar het moeilijk zichtbaar is.
Gassen
Aurora’s lichten op als energiepartikels in de atmosfeer van een planeet terechtkomen en de daar aanwezige gassen bombarderen. In de meeste gevallen – zoals bij ons op Aarde – zijn die partikels elektronen, maar het team van MAVEN ontdekte dat het op Mars protonen zijn die dat doen.
Het team achter de MAVEN was de atmosfeer van Mars aan het bestuderen met de Imaging UltraViolet Spectrograph (IUVS) toen het merkte dat het ultraviolette licht van het waterstofgas in de bovenste lagen van de atmosfeer soms mysterieus helderder werd voor enkele uren. Vervolgens merkte het team dat dit samenviel met een toename van protonen uit zonnewinden. Die laatste werden gemeten met de Solar Wind Ion Analyzer (SWIA) die de MAVEN aan boord had. (lees hieronder verder)
Dat stelde de onderzoekers voor twee vragen: hoe raakten die protonen door de ‘boogschok’ van de planeet, een magnetisch schild dat de geladen partikels van zonnewinden rónd de planeet stuurt? En hoe konden de protonen licht geven, want atomen hebben daar elektronen voor nodig?
Het antwoord bleek ‘diefstal’ te zijn. Dat zegt Justin Deighan van het Laboratory for Atmospheric and Space Physics aan de universiteit van Colorada, die er een paper over publiceerde in het tijdschrift Nature Astronomy. “Als de protonen van de zonnewind Mars naderen, veranderen ze in neutrale atomen door elektronen te stelen uit de gigantische wolk waterstof die rond de planeet hangt. De ‘boogschok’ kan alleen geladen partikels afweren en daardoor kunnen de neutrale atomen er gewoon door. Als die met hoge snelheid in de atmosfeer komen en botsen met de gasmoleculen daar, wordt een deel van hun energie uitgestoten als ultraviolet licht. Dat kan alleen waargenomen worden met speciale apparatuur en niet met het menselijke oog.”
Polen
Protonaurora’s komen ook voor op Aarde, maar niet zo vaak als op Mars en alleen in heel kleine gebieden vlakbij de polen. De oorzaak is dat er een sterker magnetisch veld is rond de Aarde dan rond Mars en dat doet de zonnewinden veel meer afwijken.
De waarneming doet vermoeden dat dergelijke protonaurora’s onder meer ook voor kunnen komen op Venus en Titan, een van de manen van Saturnus. Die hebben net als mars geen magnetisch veld en heel veel waterstof in hun bovenste atmosfeer.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
Ruimtevaart
Mars heeft poollicht en mysterieuze wolk
Ook Mars heeft een poollicht. Dat ontdekte de Amerikaanse satelliet Maven, maakte ruimtevaartorganisatie NASA vandaag bekend. -
Angelique Van Ombergen, een zeldzame vrouwelijke ruimteonderzoekster: “Het vraagt veel mentale ruimte”
De Vlaamse ruimtevaartonderzoekster Angelique Van Ombergen is een jonge vrouw in de mannelijke wereld van de wetenschap. In het nieuwe Canvas-programma ‘Zij Hen Wij’ legt ze de struggles bloot die dat elke dag geeft. Zeker nu ze ook mama van twee kinderen is, vertelt ze ons. “In internationale settings kan ik niet mezelf zijn.” -
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
Bestraling van kanker tijdens zwangerschap blijkt veilig voor ongeboren kind: “Eindelijk kunnen we zwangere moeders geruststellen”
Kankerbestraling tijdens de zwangerschap is veilig voor het ongeboren kind, dat blijkt uit een nieuwe studie van UZ Leuven in The Lancet Child & Adolescent Health. Voor de resultaten van dit onderzoek bekend werden gemaakt wisten artsen niet wat de gevolgen waren voor een foetus bij radiotherapie tijdens de zwangerschap. Hierdoor was er discussie in de medische wereld over de veiligheid ervan. Maar daar scheppen Belgische wetenschappers nu duidelijkheid in. “Dankzij dit onderzoek kunnen artsen wereldwijd zich voortaan baseren op een medische studie” -
PREMIUM
Van ‘mooi weer’-wolken tot cirrostratus: meteoroloog onthult met welke wolken je zelf het weer voorspelt
Wolken vertellen ons veel over de manier waarop het weer de komende uren gaat evolueren. Ze maken zichtbaar wat er gaande is in de atmosfeer en verklappen dus vaak of er een weersverbetering of -verslechtering aankomt. Meteoroloog Jonas De Bodt legt uit hoe je de wolken kan lezen. “Zodra je enkele wolkentypes kan onderscheiden en weet wat ze betekenen, kan je al veel voorspellen.” -
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
-
Stokoude ruimtetelescoop Hubble hapert weer
-
Ongewone gebeurtenis in de ruimte: komeet scheert langs Mars
De komeet Siding Spring is zondagavond op korte afstand langs de planeet Mars gevlogen. De komeet naderde de rode planeet tot op 140.000 kilometer, een derde van de afstand tussen de aarde en de maan. Toen de afstand het kleinst was, om 20.27 uur, had de komeet een snelheid van 203.000 kilometer per uur in verhouding tot Mars. Dat meldt de NASA. -
Kippenvel! NASA's verkenner Curiosity maakt prachtige nieuwe beelden van Mars
Curiosity, de Mars-verkenner van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, heeft na maanden klimmen eindelijk de flanken bereikt van de bergkam Vera Rubin. Daar maakte de verkenner zestien foto's die samen een prachtig panorama van de Gale-krater vormen, waar Curiosity in 2012 landde. Het is de eerste keer ooit dat er zo'n groot overzichtsbeeld vanop de planeet werd gemaakt. -
8
WEERBERICHT. Al een beetje warmer vandaag, volgende week 23 graden
3 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerMagdalena Verschaeren
francois ruys
Jacques de backer