Privéjets ontsnappen aan passagierscontrole veiligheidsdiensten door achterpoortje

Het consortium Investigate Europe deed een onderzoek, waaraan Knack zijn medewerking verleende en dat zich in de eerste plaats concentreert op de PNR-richtlijn (Passenger Name Record), een wetgevend instrument dat bepaalt dat luchtvaartmaatschappijen net voor het vertrek van de vlucht gegevens van passagiers moeten doorgeven aan de zogenaamde 'passenger information units'.

De richtlijn werd in 2016 goedgekeurd en is sinds mei van dit jaar in bijna alle Europese lidstaten van kracht. Hij is van toepassing op alle luchtvaartmaatschappijen, op één toch wel merkwaardige uitzondering na. Voor kleinere spelers die voornamelijk privé- of zakenvluchten aanbieden, geldt dat de lidstaten zelf mogen beslissen of die al dan niet aan de richtlijn onderworpen zijn.

Het achterpoortje stak al in het eerste tekstvoorstel van de Europese Commissie, maar werd snel opgemerkt door een aantal Europarlementsleden die zich in de materie hadden gespecialiseerd. 

Het Portugese Europarlementslid Ana Gomes van de socialistische S&D-fractie schreef een aantal amendementen waarin expliciet werd vermeld dat ook gecharterde vluchten en privévliegtuigen onder de richtlijn zouden vallen. Haar amendementen werden opgenomen in de tekst zoals die in september 2015 werd voorgelegd aan de leden van de Europese Raad en de Europese Commissie, maar nadat de tekst vijf keer besproken werd tijdens een zogenaamde 'trilogue', waren alle amendementen in verband met privéchartervluchten verdwenen. Wat overblijft, is een bepaling die zegt dat lidstaten deze spelers "mogen, maar niet moeten" opnemen in hun eigen wetgeving.

Toeval of niet: de argumentatie van de Raad komt in grote lijnen overeen met die van de EBAA (European Business Aviation Association), de belangenvereniging van de luchtvaartmaatschappijen die zakenvluchten aanbieden.