Heeft Trump Europa gerold?

"Ik zou eerder zeggen dat de twee partijen een stapje naar elkaar toe hebben gezet", zegt professor Ferdi De Ville (UGent). Een echte deal is het ook niet, wat Jean-Claude Juncker en Donald Trump gisteren beklonken in het Witte Huis, vindt de expert handelsakkoorden. "Net zoals het voorheen te voorbarig was om te spreken van een handelsoorlog, is het nu te vroeg om te spreken van een akkoord. Er zijn in feite enkel afspraken gemaakt om te beginnen onderhandelen. Het zal heel wat moeilijker zijn om die intenties ook waar te maken."

Er is dan ook geen sprake van een duidelijke winnaar of verliezer, meent De Ville. "Juncker is Trump zeker niet te slim af geweest, anders zouden de heffingen op staal en aluminium, waar alles mee begon, ook ingetrokken zijn. Dat is niet het geval. Anderzijds is een verdere escalatie wel vermeden: Trump heeft zijn forse taal van de afgelopen dagen moeten terugnemen en er komen geen importheffingen op Europese auto's."

Meer bonen en gas

Dat laatste verkoopt Trump als een slimme strategische zet: hij provoceerde Europa expres, zodat de Europeanen zelf naar het Witte Huis kwamen en hem smeekten om dat vooral niet te doen. Volgens Trump komt hij er nu uit als de grote dealmaker. Iets waar econoom Paul De Grauwe van de London School of Economics het allerminst mee eens is. "Het enige waar Trump blijk van geeft, is zeer extreem gedrag. Van vastgoed zal hij wel iets kennen, van de rest van de wereld niet. Dat heeft hij nu al voldoende getoond."

Toch lijkt Amerika meer uit de brand gesleept te hebben. Want in ruil voor een verdere escalatie, beloofde Juncker de Amerikaanse president dat Europa meer sojabonen en meer gas zou afnemen. Maar of het echt allemaal zo ver komt, valt nog te bezien, zegt De Ville.

"De Europese Commissie kan de Europese bedrijven en consumenten niet zomaar verplichten om meer Amerikaanse sojabonen te kopen in plaats van bonen uit andere delen van de wereld. De Amerikaanse bonen bevoordelen door de regelgeving te versoepelen kan evenmin. Dus ik wil nog zien hoe dat zal gebeuren", zegt de Gentse professor.

Liever Trump dan Poetin

Meer Amerikaans gas afnemen daarentegen, dat zou mogelijk wel sneller kunnen gaan. En dat is ook niet helemaal een toegift ten opzichte van de Amerikanen. Want hoewel extra investeren in gasinstallaties niet helemaal ongecontesteerd is, aangezien het in strijd is met de doelstellingen om meer in te zetten op hernieuwbare energie, zullen velen ook opgelucht ademhalen. 

"Wanneer we meer gas afnemen van de VS, moeten we namelijk minder gas afnemen van Rusland", zegt De Grauwe. "Voor ons speelt dat iets minder, maar voor Duitsland zal dat toch een hele opluchting zijn. We willen misschien niet van Trump weten, maar we willen nog veel minder afhankelijk zijn van Poetin. Van Trump zijn we over maximaal zes jaar namelijk verlost, met Poetin kunnen we nog een jaar of twintig opgezadeld zitten."

En dus is het akkoord dat Juncker en Trump sloten al bij al nog niet zo'n slechte zaak, vindt De Grauwe. "We zijn weer bij af. De onderhandelingen over de handelsakkoorden tussen de VS en Europa die opgeschort waren, kunnen nu weer heropgestart worden. Dat is best goed nieuws, ook al zal het natuurlijk iets van erg lange termijn zijn. Alle problemen waar men in het verleden op gestoten is, zullen nu weer opnieuw bovenkomen. Europa en de VS houden er nog steeds een compleet tegengestelde visie op na wat genetisch gemodificeerde gewassen betreft, om maar iets te zeggen. Maar het signaal dat er weer gepraat kan worden, is wel belangrijk."