Adam Driver over hoofdrol in 'Don Quixote': "Een wonder dat films ooit worden afgemaakt"
Adam Driver (34) brak door als Hannahs vriendje in Girls, maar werd wereldberoemd met Star Wars. Nu speelt hij de hoofdrol in The Man Who Killed Don Quixote, een film die hij op de middelbare school al wilde zien, maar die pas nu gemaakt kon worden. Alsof ze op Driver hadden gewacht.
Eerst bestond hij niet. Toen kwam het eerste seizoen van Girls en ineens was Adam Driver niet meer weg te denken uit de wereld. Sindsdien speelde hij de meest uiteenlopende rollen: van een dichtende buschauffeur in Paterson van Jim Jarmusch tot de kwaadaardige Kylo Ren in de nieuwe Star Wars-blockbusters.
Voordat Driver als acteur op de wereld kwam, verkocht hij stofzuigers huis-aan-huis, hij was korte tijd telemarketeer en sloot zich na de aanslagen van 11 september aan bij de Amerikaanse mariniers. Hij diende bijna drie jaar, voordat hij tijdens het mountainbiken zijn borstbeen brak en een studie acteren begon.
Driver mist de vierkante kaaklijn van de klassieke filmster, maar wordt inmiddels door elke regisseur van statuur gevraagd. Tijdens het recente filmfestival van Cannes waren niet minder dan drie films te zien waarin Driver speelde. Eén ervan was The Man Who Killed Don Quixote, waaraan regisseur Terry Gilliam zo'n 30 jaar had gewerkt.
De verfilming van Don Quixote is een geschiedenis van rampen en mislukkingen. Was u niet bang dat u in die draaikolk van ellende zou worden meegezogen en het project nooit af zou maken? Zoals zo veel acteurs die voor u kwamen?
"Nou nee, omdat ik me bij de meeste projecten onzeker voel over de afloop. Voor mij is het een wonder dat films ooit afgemaakt worden. Martin Scorsese was al vijftien jaar bezig met Silence voordat ik meedeed.
"Met de Franse filmmaker Leos Carax ben ik al zes, zeven jaar in gesprek over een film. Dit is hoe het gaat. Het helpt als je aan een film begint met de gedachte dat die niet voltooid zal worden. Bij Don Quixote raakte ik juist door die gedachte alleen maar meer overtuigd van Terry's koppigheid. Als iemand zo doorzet om een film gemaakt te krijgen, dan kan het alleen maar interessant worden."
'Het helpt als je aan een film begint met de gedachte dat die niet voltooid zal worden'
Wat was voor u dé reden om mee te doen?
"Terry Gilliam. Ik ontdekte zijn films toen ik op de middelbare school zat. Misschien zelfs eerder. Ik herinner me nog dat ik me afvroeg wat z'n volgende film zou worden en iemand vertelde dat het Don Quixote zou zijn. Twintig jaar later sta ik op de set en speel ik een hoofdrol in die film. Dat is toch surreëel?"
U moet dus nerveus zijn geweest tijdens de opnamen?
"Ik ben altijd nerveus en ik wil altijd de beste versie van een film maken. Omdat je maar één kans krijgt. Ik zal nooit meer terugkomen op deze set in Spanje om Don Quixote te maken, realiseerde ik me. Maar met de voorgeschiedenis van een film, kan ik niks. Ik kan die voorgeschiedenis niet spelen. Het is ballast. Alles wat me niet helpt bij het spelen van een scène zet ik opzij."
'Terry verschijnt op de set en weet nog steeds niet hoe hij het aan moet pakken. Dat is zowel inspirerend als verpletterend'
Was Terry Gilliam nerveus, omdat hij de film zo ongeveer sinds 1990 heeft geprobeerd te maken?
"Niet dat ik gemerkt heb. Een film waaraan iemand al zo lang werkt, kan tijdens de opnamen makkelijk in een dictatuur veranderen. Omdat hij het hele verhaal al jaren in zijn hoofd heeft afgedraaid. Maar Terry verschijnt op de set en weet nog steeds niet hoe hij het aan moet pakken. Dat is zowel inspirerend als verpletterend. Het illustreert voor mij dat je je vak nooit helemaal zult begrijpen. Dat elke les die je leert alleen maar een les voor die ene film is en dat je daarna opnieuw moet beginnen.
"Nou ja, behalve dat je leert dat je op tijd moet komen en genereus moet zijn voor andere acteurs. Maar los daarvan is elke film een nieuw mysterie. En complete waanzin trouwens, als je ziet hoezeer je bij het maken door geld en tijd beperkt wordt."
Ondanks die waanzin straalt u als acteur kalmte uit. Waar komt die vandaan?
"Straal ik dat uit? Dat is dan bedrog. In mijn hoofd heerst altijd strijd. Niet alleen de normale existentiële crisis over waarmee ik in vredesnaam bezig ben, maar ook twijfels over de rol die ik speel en het soort verhaal dat ik ermee vertel. Wat ik wel probeer, is mijn rol zo economisch mogelijk te spelen. Ik wil de kijker niet afleiden van het verhaal door te acteren met een hoofdletter A.
"Als dat overkomt als kalmte, oké, maar dat is een illusie. Ik was niet kalm toen we aan het filmen waren. Alleen al de communicatie op de set van Don Quixote was een drama, want er werden zeven talen gesproken."
'In mijn hoofd heerst altijd strijd. Niet alleen de normale existentiële crisis over waarmee ik in vredesnaam bezig ben'
Hebt u als voorbereiding het boek van Cervantes nog bestudeerd?
"Ik heb het eerste deel gelezen. Eindelijk. Op de middelbare school zag ik Don Quichot als een Ontoegankelijk Werk van Belangrijke Literatuur. Ik was dus blij verrast dat er ook scheetgrappen in zitten, en een soort humor die je bij de Marx Brothers tegenkomt."
Star Wars heeft u wereldberoemd gemaakt. Heeft die roem invloed op de keuze van uw rollen?
"Ik probeer gewoon te werken met de regisseurs die ik bewonder. Dat is alles. De belangrijkste reden om Star Wars te doen, was de kans om met J.J. Abrams te werken. Wat is verder het verschil tussen films met grote en kleine budgetten? Ja, de een heeft een betere cateraar dan de andere. Maar dat kan me niet zoveel schelen."
The Man Who Killed Don Quixote speelt nu in de bioscoop.