Zo’n 105 mensen hebben zich kandidaat gesteld om gouverneur te worden van de provincie Oost-Vlaanderen. De huidige gouverneur, Jan Briers, wordt 65 en vertrekt eind oktober. Voor het eerst past de Vlaamse regering een open, onafhankelijke selectieprocedure toe. De voorbije maanden kon elke Vlaming solliciteren voor de job, die een jaarsalaris van 72.400 euro, 35 betaalde vakantiedagen en een ambtswoning meebrengt. Naar verluidt komen de kandidaten zowel uit de politiek als uit de overheidsinstellingen, het bedrijfsleven of de diplomatie.

Opvallend: Elke Sleurs (N-VA) is er niét bij. Nochtans werd de voormalige staatssecretaris meermaals genoemd als potentieel gouverneur ‘omdat ze van haar partij nog een compensatie te goed heeft voor alle opofferingen die ze de voorbije jaren gedaan heeft’. De politieke carrière van de gerenommeerde gynaecologe en VU-oudgediende uit Gent is een rise and fall van formaat.

Sleurs, die nooit echt 100 procent in de jas van staatssecretaris paste, zag zich voor het eerst vernederd toen N-VA-voorzitter Bart De Wever haar de bevoegdheid ‘fiscale fraudebestrijding’ afnam. Vervolgens moest ze haar hele job opgeven om lijsttrekker te worden voor de gemeenteraadsverkiezingen in Gent – de Wetstraat was voortaan voor Zuhal Demir. Maar de lijstvorming in Gent mondde uit in een waar koningsdrama, met Sleurs en Kamervoorzitter Siegfried Bracke in de hoofdrollen. De twee konden niet meer door één deur, de patstelling was compleet.

Over and out?

Uiteindelijk gaf een emotionele Sleurs in januari zelf de scepter door aan Europarlementslid Anneleen Van Bossuyt, die toen nog op een steenworp buiten Gent woonde. Een maand later raakte bekend dat de voormalige staatssecretaris de Gentse lijst zal duwen, vóór Europarlementslid Helga Stevens. Van Bossuyts running mate is gemeenteraadslid Gert Robert, Bracke ‘koos’ naar eigen zeggen voor de 27ste plaats.

‘Het klopt dat ik me niet kandidaat heb gesteld om Jan Briers op te volgen. Ik doe dus niet mee aan de lopende procedures’, bevestigt Sleurs. ‘Voor de gemeenteraad ga ik wél volop. Als ik verkozen ben vanop de lijstduwersplaats, zal ik zetelen. Wat 2019 brengt, weet ik echt nog niet.’ De kans is groot dat Sleurs’ carrière in de bovenlokale politiek over and out is.

Als Sleurs geen gouverneur wordt, wie dan wel? ‘Zolang de procedure loopt, kunnen we absoluut niets zeggen’, klinkt het bij Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA). Een selectiebureau doet interviews met alle kandidaten, die ook een test moeten afleggen. Op het einde van de rit overhandigt het bureau een shortlist van de beste kandidaten aan de Vlaamse regering. De persoon die de regering voordraagt, zal hoe dan ook een hoorzitting moeten volgen in het Vlaams Parlement. Pas als hij of zij die met glans doorstaat, kan de overeenkomst bezegeld worden.

Blauwe gouw

Die procedure is het gevolg van een wekenlange strijd tussen Open VLD en N-VA, toen een opvolger gekozen moest worden voor de vorige Oost-Vlaamse gouverneur, wijlen André Denys. De provincies zijn verdeeld tussen de traditionele partijen, maar intussen zijn de machtsverhoudingen danig gewijzigd. De liberalen gaven ‘hun’ blauwe gouw niet graag op, maar de N-VA – die op dat moment geen enkel gouverneurschap kon claimen – wilde zelf een ‘onafhankelijke’ kandidaat voordragen. Dat werd Briers, tot dan toe organisator van het Festival van Vlaanderen. In ruil verkreeg Open VLD de bewuste selectieprocedure.

Maar procedure of niet, de liberalen menen minstens twee geschikte mensen in huis te hebben: Kamerlid Carina Van Cauter uit Herzele en UGent-voorzitter Sas van Rouveroij werden eerder al genoemd. Naar verluidt zijn zij wél kandidaat, vaststaat dat ze de nodige competenties in huis hebben. Met juriste Van Cauter zou het man-vrouw-evenwicht onder de provinciegouverneurs al wat meer in balans zijn: vandaag staat Cathy Berx haar mannetje tussen de mannen. Van Rouveroij aast op een mooie fin de carrière nadat hij het beloofde zitje in het Vlaams Parlement door zijn neus geboord zag omdat Herman De Croo van geen wijken wil weten.

‘Het probleem is natuurlijk dat als een van beiden het wordt, men zal zeggen dat het een politieke benoeming is’, zucht een ingewijde. De assessmentprocedure wordt eind augustus afgesloten.

Van Cauter noch Van Rouveroij was bereikbaar voor commentaar.