"De Turken beginnen de problemen met de lira langzamerhand te voelen, maar de echte pijn moet nog komen"

Sinds begin dit jaar is de Turkse lira al meer dan 40 procent van zijn waarde verloren. "Vannacht, toen de markten opengingen in Azië, is de lira verder gedaald van 6,4 lira per dollar naar 7,2 per dollar", vertelt Beemsterboer vanuit Istanbul. "Dat is inmiddels gestabiliseerd tot 6,8, maar het laat zien dat er enorm veel druk staat op de munt. De vraag is wat er gaat gebeuren wanneer straks de markten opengaan in Turkije en de rest van Europa."

Wat de situatie voor de Turkse munt nog kan verergen, is dat de Turken massaal naar de bank zouden trekken om hun geld om te wisselen naar euro's of dollars. "Of er een stormloop komt op de banken, weet ik niet zeker.  Er zijn wel Turken die zeggen dat ze hun lira's gaan wisselen voor dollars of euro's om te voorkomen dat hun spaargeld verdampt. Ik zag net ook al dat al zeker één Turkse bank het aantal lira beperkt dat je kan omwisselen."

"Maar de grote vraag is: wat gaan de institutionele investeerders doen? Gaan ze hun lira's verder dumpen en gaat de Turkse munt nog verder dalen, of wordt ze gestabiliseerd?" Volgens Beemsterboer zijn de signalen niet hoopgevend. Hij wijst onder meer naar de uitspraken van Erdogan dit weekend. Die haalde fors uit naar de VS, nadat de Amerikanen de importheffingen hadden opgetrokken. Dat was de aanleiding voor een nieuwe scherpe daling van de lira.

"Langs beide kanten gooit men olie op het vuur", zegt Beemsterboer. "De minister van Financiën kwam vannacht dan toch zeggen dat ze een plan hebben (om de problemen met de lira aan te pakken, red.). Men zit nu te wachten op wat het precies gaat inhouden, en of het genoeg zal zijn om de munt te stabiliseren." De Turkse centrale bank kwam vanmorgen ook met het bericht dat ze "alle noodzakelijke maatregelen" zullen nemen om de finaniciële stabiliteit te verzekeren.

Dat de munt verder blijft dalen en dat de inflatie sterk is gestegen (meer dan 15 procent), komt onder meer omdat Erdogan weigert om de rentes te verhogen. Die zijn in Turkije heel laag -lenen is dus heel goedkoop- om de economische groei hoog te houden. De rente verhogen is de gebruikelijke manier om de inflatie te beperken. 

Voelt de Turk in de straat de economische problemen al? "Dat begint langzamerhand", zegt Beemsterboer. "Winkeliers zeggen me dat ze langer moeten openblijven om dezelfde omzet te draaien. Er zijn restaurants die bepaalde gerechten niet meer serveren omdat de ingrediënten geïmporteerd moeten worden en dus gewoonweg te duur zijn geworden."

"Maar de daling van de afgelopen week moet eigenlijk nog in de prijzen doorgerekend worden, en dan zal de pijn een stuk erger worden."

Beluister het volledige gesprek in "De ochtend":

Bekijk hier de fragmenten uit "Het Journaal":