Geen reddingsschepen meer voor Libische kust

De organisatie verklaart haar beslissing doordat dit jaar de meeste vluchtelingen en migranten de Middellandse Zee oversteken van Noord-Afrika naar Spanje. Jarenlang was de route tussen Libië en Italië de meest gebruikte, maar sinds halfweg vorig jaar is op die route de migratie fors gedaald. Dit jaar kwamen er al bijna 28.000 mensen vanuit Noord-Afrika naar Spanje. De route naar Italië was goed voor iets minder dan 20.000 mensen. Naar Griekenland staken nog wat minder mensen over: zowat 18.500. 

Alles samen zijn dat historisch lage cijfers. Maar er is wel een verschuiving van de routes die worden gebruikt. De motivatie voor de beslissing van Proactiva Open Arms is dus, als je naar de feiten kijkt, logisch.  Maar wellicht heeft ze ook veel te maken met de politieke verandering in Italië. De nieuwe Italiaanse regering weigert nog reddingsschepen van hulporganisaties te laten aanmeren in Italiaanse havens. Verschillende schepen moesten al uitwijken naar andere havens, ook het schip Open Arms van Proactiva moest deze zomer al uitwijken naar de haven van Barcelona in Spanje, toen het niet mocht aanmeren in Malta en in Italië.

Daarbij komt ook nog dat in Italië een gerechtelijk onderzoek loopt naar een aantal bemanningsleden van de Open Arms. Het schip werd in maart van dit jaar bijna een maand aan de ketting gelegd in de Siciliaanse havenstad Pozzallo.  De kapitein van het schip had geweigerd 218 migranten en vluchtelingen over te dragen aan de Libische kustwacht. Volgens die kustwacht had het schip de 218 gered in Libische wateren, volgens de bemanning gebeurde dat in internationale wateren. 

De procureur van Catania in Sicilië opende daarop een gerechtelijk onderzoek. Hij beschuldigt enkele bemanningsleden ervan dat ze illegale migratie hebben bevorderd. Het schip is in april weer vrijgegeven, maar het onderzoek naar de kapitein en een ander lid van de bemanning loopt nog altijd.

Dat steeds minder hulporganisaties nog mensen redden voor de Libische kust, heeft er wel voor gezogd dat meer mensen verdrinken op de Middellandse Zee. Want de route tussen Italië en Libië is nog altijd veruit de dodelijkste route. Dit jaar  verdronken al zeker 1.500 mensen, waarvan meer dan 1.100 op de route naar Italië. Op de route naar Spanje waren dat er "maar" iets meer dan 300. Dat wil zeggen dat op de route naar Italië ongeveer 1 op 18 mensen het niet haalt. In dezelfde periode vorig jaar was dat maar ongeveer 1 op 43.

Op de route naar Spanje is het risico veel kleiner.  Daar verdrinkt 1 op 89 migranten en vluchtelingen.  Ook de route naar Griekenland is een pak minder gevaarlijk.