Lange kampeerrijen voor de poort van populaire scholen, verontwaardigde reacties van ouders die online aanmelden en geen duidelijkheid krijgen waarom ze achter het net vissen… Het zijn jaarlijks terugkerende taferelen in Vlaanderen en Brussel. Daarom was ook het inschrijvingsrecht aan een grondige vernieuwing toe.

De Vlaamse regering heeft daar nu een akkoord over bereikt, aldus Crevits. “Scholen met capaciteitsproblemen zullen voortaan verplicht digitaal aanmelden. In de capaciteitsregio’s (Brussel, Gent en Antwerpen) melden alle scholen verplicht centraal aan. Er komt in heel Vlaanderen en Brussel één tijdlijn voor aanmeldende basisscholen en één voor secundaire scholen. In het secundair onderwijs zullen ook scholen die niet digitaal aanmelden, deze tijdlijn moeten respecteren.”

Aanmelden gebeurt in het basisonderwijs vanaf 1 maart 2019, in het secundair onderwijs vanaf 1 april 2019, de inschrijvingen starten voor het basisonderwijs op 6 mei 2019 en voor het secundair onderwijs op 29 mei 2019. “Zo verdwijnen de kampeerrijen. Bovendien hebben ouders en leerlingen bij inschrijving al een goed zicht op de mogelijke studievoortgang en krijgen zij meer tijd om verschillende scholen te bezoeken”, aldus Crevits. “Door met één startdatum te werken voor de inschrijvingen en die centraal te registreren vermijden we ook dubbele inschrijvingen.”

Vroeger werkte een aantal scholen met het criterium “chronologie” om een selectie te maken. Met andere woorden wie eerst komt, werd eerst ingeschreven. “Dat systeem zal in de toekomst niet langer mogelijk zijn. Die scholen zullen met een digitale aanmelding werken. Vorig schooljaar werkten nog zeven scholen secundair onderwijs met dat systeem, in het basisonderwijs was dat al langer niet meer mogelijk.”

Basisonderwijs

Voor scholen zonder capaciteitsproblemen, de grote meerderheid, verandert er weinig. Zij bepalen zelf hun datum van inschrijving en schrijven leerlingen vervolgens chronologisch in. “We zorgen wel voor een aanzienlijke planlastvermindering voor die scholen door een aantal verplichtingen weg te nemen, zoals het jaarlijks berekenen van de capaciteit, vrije plaatsen doorgeven en werken met voorrangsgroepen en -periodes.”

Scholen met capaciteitsproblemen zullen in de toekomst wel verplicht digitaal aanmelden. Daarbij worden de huidige voorrangsregels behouden. “Dat betekent dat broers en zussen en kinderen van personeel voorrang krijgen en dat de dubbele contingentering voor een evenwichtige sociale mix zorgt. Bij de ordening van de leerlingen zijn de schoolkeuze van de ouders en de afstand tot de school nog steeds de belangrijkste criteria. Zo blijven onze basisscholen bij uitstek buurtscholen. Vanuit de overheid zullen scholen die de overstap maken naar digitaal aanmelden ondersteund worden.”

Secundair onderwijs

In het secundair onderwijs behouden we de voorrangsregels voor broers en zussen en kinderen van personeel. “Loting wordt het leidende principe om vrije plaatsen in een school toe te kennen. Daardoor gebeurt er automatisch al een evenwichtige spreiding van leerlingen. Bij een gunstige loting bepaalt de hoogste schoolkeuze van de leerling in welke school hij of zij kan inschrijven. De dubbele contingentering wordt afgeschaft, maar scholen krijgen de mogelijkheid om 20 procent van hun vrije plaatsen voor te behouden voor ondervertegenwoordigde groepen.”

Brussel

In Brussel verstevigen we bovendien de voorrangsregels voor Nederlandstaligen door het percentage van 55 naar 65 procent op te trekken zowel in het basis- als het secundair onderwijs. Daarbovenop krijgen leerlingen die al negen jaar schoolliepen in het Nederlandstalig onderwijs ook nog een voorrang van 15 procent in het secundair onderwijs.

Buitengewoon onderwijs

Ook voor het buitengewoon onderwijs is er een akkoord over het inschrijvingsrecht. Elke leerling met een verslag buitengewoon onderwijs moet een plaats krijgen in de school van keuze. Als er in die school onvoldoende plaatsen zijn, wordt er een platform samengeroepen waarbij alle scholen met het juiste aanbod voor die leerling samen op zoek gaan naar de gepaste oplossing. Alle andere decretale regels worden voor het buitengewoon onderwijs buiten werking gezet.

Timing

Het nieuwe inschrijvingsrecht gaat in vanaf dit schooljaar. Scholen krijgen tot 15 januari 2019 de tijd om te laten weten of ze al dan niet leerlingen willen weigeren en dus met een digitale aanmeldingsprocedure zullen werken. Scholen die overstappen op digitaal aanmelden zullen daarbij door de overheid worden ondersteund.

“Met dit akkoord ontwarren we opnieuw een belangrijke knoop in een onderwijsdossier dat al lang aansleepte”, besluit Crevits. “Dit nieuwe transparante inschrijvingsrecht maakt een einde aan het kamperen. Het maximaliseert de keuzevrijheid van ouders en stimuleert tegelijkertijd een evenwichtige sociale mix op onze scholen. In het Brusselse Nederlandstalig onderwijs versterken we de voorrang voor Nederlandstalige leerlingen.”