Gaybashing en vooral fietsdiefstallen vormen groot probleem in Gent

"Hier is het gebeurd", wijst Thomas naar de stoeprand in de Overpoortstraat. Het is middag en Gents bekendste uitgaansplek ziet er, met gesloten cafés en voorbijrazend verkeer, helemaal anders uit dan 's nachts. Dat blijkt ook uit het verhaal van de jongeman. "Twee lesbische meisjes werden door een groepje uitgescholden. Ze maakten foto’s van hen. Ik, met mijn grote mond, vroeg hen waarom ze dat deden. 'Gewoon, omdat het ‘potten’ zijn. Grappig.' Ik zei dat ze ermee moesten stoppen, dat ik anders de politie zou bellen. Er ontstond een schermutseling. Toen de gsm van een van de jongens op de grond viel, zei hij dat dat mijn schuld was, omdat ik hem duwde. Toen heb ik een paar klappen gekregen."

Thomas' verhaal, dat dateert van enkele maanden geleden, was niet het enige geval van holebi- of transfoob geweld in Gent dit jaar. Begin augustus berichtten verschillende media over een incident in de Scandinaviëstraat, waarbij een homokoppel met een ijzeren staaf werd aangevallen door hun bovenburen. In 2018 kreeg de Gentse politie tot nog toe 7 meldingen van dergelijk geweld binnen, voor heel 2017 waren dat er 13. Of het aantal gevallen de jongste tijd is toegenomen, is niet duidelijk. Wel zeker is dat de gevoeligheid voor het thema gegroeid is, en dat elke partij homo- en transfobie wil aanpakken.

Sensibilisering

Sensibilisering is daarbij het codewoord. Sommige partijen, zoals N-VA en Vlaams Belang, willen dat doen via “gerichte communicatie ten aanzien van gemeenschappen waar de aanvaarding van de holebi's en transgenders moeilijker ligt”. Anderen, zoals CD&V en PVDA, willen in de eerste plaats inzetten op sensibilisering via het onderwijs. Groen stelt voor om de werking van lgbt+-organisaties te versterken, zodat zij zelf het voortouw kunnen nemen.

Bij die laatste twee voorstellen knikt Cathy Heyman van Çavaria, de koepelorganisatie voor holebi- en transgenderverenigingen, goedkeurend. "Het is sowieso een zeer goed idee om te blijven inzetten op onderwijs, zodat kinderen en jongeren op vroege leeftijd al leren omgaan met anders-zijn. Met onderwijs kan je heel veel bereiken. Dat hoeft dan niet te gaan om specifieke lessen over holebi's en transpersonen, je kan dat ook integreren in je lessen. Bij een wiskundevraagstuk kan het bijvoorbeeld over twee papa's gaan."

Ook de versterking van de lgbt+-organisaties juicht Cavaria – weinig verrassend - toe. "Nu botsen we nog vaak op een tekort aan personeel. Je kan maar zoveel doen met vrijwilligers en een deeltijdse kracht. Met meer steun zouden we onze inhoudelijke werking grondig kunnen uitbreiden."

Heyman benadrukt dat Gent al heel veel doet. Meerderheidspartijen sp.a en Open Vld verwijzen naar het Regenboognetwerk, waar stadsdiensten, politie en middenveldorganisaties structureel overleg plegen. "Gent heeft de traditie om in te zetten op het zichtbare, maar ook op meer structurele dingen, zoals het meldpunt voor holebifoob geweld bij de politie", bevestigt Heyman. "Ik denk dat we Gent toch wel een voorloper mogen noemen op het vlak van lokaal regenboogbeleid."

Fietsdiefstal

Uit de vragen die de De Morgen-lezers instuurden, bleek dat de Gentse kiezers behalve van gaybashing ook wakker liggen van fietsdiefstallen. In 2017 werd 2.556 keer aangifte gedaan van een gestolen fiets, een forse stijging ten opzichte van het jaar voordien (2.143). Uit de omgevingsanalyse van de stad blijkt dat 59% van de Gentenaars het risico (zeer) groot acht dat zijn/haar fiets in de buurt gestolen wordt. Het aantal aangegeven diefstallen is volgens Wim Hardyns, professor criminologie, gespecialiseerd in veiligheidsfenomenen (UGent) dan ook slechts het topje van de ijsberg.

"Bij fietsdiefstal is de aangiftebereidheid heel laag. De burger heeft er namelijk heel weinig vertrouwen in dat die fiets nog zal worden teruggevonden, dat er iets met zijn aangifte gedaan zal worden." Het aantal fietsdiefstallen ligt in werkelijkheid dus nog een pak hoger. Maar hoe komt dat? "Gent is natuurlijk eerst en vooral een grote studentenstad, met meer dan 75.000 studenten die bijna allemaal een fiets hebben. Niet al die fietsen hebben de juiste vormen van beveiliging, niet alle fietsen worden geregistreerd en voor politiediensten is fietsdiefstal vaak ook geen prioriteit", zegt Hardyns.

De stijging van het aantal fietsdiefstallen zou ook een neveneffect van het circulatieplan kunnen zijn, suggereren stadsbestuur en politie. Het aantal fietsers nam sinds het circulatieplan immers met een kwart toe. En hoe meer fietsers, hoe meer potentiële diefstallen. Bovendien rijden er ook steeds meer elektrische fietsen rond, wat de potentiële buit voor fietsdieven groter en aantrekkelijker maakt. De diefstal van zo'n duurdere fiets wordt ook sneller aangegeven.

Gps

Elke partij schuift meer fietsenstallingen als deel van de oplossing naar voren. Goede stallingen zijn inderdaad belangrijk, erkent Hardyns, al voegt hij er meteen aan toe dat meer stallingen het probleem niet zullen oplossen. Ook meer fietsen laten graveren, zoals CD&V en Open Vld voorstellen, zal volgens hem weinig zoden aan de dijk brengen.

"Het aantal ophelderingen op basis van die registraties is nog altijd bijzonder beperkt. Daders gaan vaak onmiddellijk met die fietsen aan de slag. Die worden gespoten, doorverkocht, ze verdwijnen naar een andere stad. Dan is het heel moeilijk om zo'n fiets nog terug te vinden. Het is dus een manier die heel makkelijk te omzeilen is, wat veel moeilijker is met vormen van nieuwe technologieën."

Die nieuwe technologieën kunnen volgens Hardyns wel het verschil maken. Dat hebben heel wat partijen ook begrepen. Zowel Groen, sp.a, CD&V, Open Vld als N-VA stellen voor om in te zetten op ingebouwde gps-trackers. Wanneer een fiets met zo'n gps gestolen wordt, zendt die gps een signaal uit waardoor de fiets een pak eenvoudiger kan worden teruggevonden. Je kan het vergelijken met de app 'Find my Iphone'.

Uit een mastherthesis van een van Hardyns studenten blijkt dat een grote groep Gentenaars interesse toont in zo'n trackingsysteem, en bereid is om er geld voor neer te tellen. "Mensen willen daar natuurlijk geen honderden euro's aan geven, maar voor bijvoorbeeld de prijs van een degelijk fietsslot zien ze het wel zitten om daarin te investeren. Als het stadsbestuur op zo'n gps-trackers wil inzetten, dan vermoed ik dat men weleens een schokgolf zou kunnen zien in het aantal opgehelderde fietsdiefstallen."

Het lijkt ook geen eeuwigheid meer te duren voor het zover is. Op dit moment test de dienst preventie van de stad vier tracking-systemen. Bij een gunstige evaluatie komt de stad op termijn mogelijk tussen bij de aankoop van zo'n tracker.