Vlaamse politici hebben het in het migratiedebat over de indringer en het slachtoffer, zo blijkt uit studie
Vlaamse politici gebruiken een zeer eenzijdig beeld van migratie. Dat blijkt uit onderzoek aan de UGent. Tegelijkertijd stelt de KU Leuven vast dat het overgrote deel van de Vlamingen neutraal en genuanceerd over migratie denken. Noord-Zuidorganisatie 11.11.11 had naar een onderzoek gevraagd en roept nu de politici om een meer genuanceerd debat te voeren.
Aan de universiteit Gent ging een team onderzoekers aan de slag met kranten, journaaluitzendingen, Twitter en Facebook. Ze scanden op uitspraken van welbepaalde politici (per partij representatief) en partijstandpunten. Daaruit bleek dat Vlaamse politici zeer eenzijdig communiceren over vluchtelingen en migranten. Ofwel kiezen ze voor het beeld van de indringer, ofwel die van het slachtoffer.
De indringer
De meest voorkomende framing (interpretatie van de werkelijkheid nvdr.) bleek die van de indringer. Dat zijn volgens het onderzoek alle uitspraken waar de migrant of vluchteling als een bedreiging wordt voorgesteld. In nagenoeg alle communicatie van Vlaams Belang is dat het geval. Maar ook bij N-VA is dat de heersende toon, zegt UGent professor Sarah Van Leuven. Bij framing gebruikt N-VA in 82 procent van de gevallen het beeld van de indringer, in 8 procent het beeld van het slachtoffer en ook in 7 procent van de gevallen gaat het om win-win.
Het slachtoffer
Minder aanwezig is een ander eenzijdig beeld: dat van de migrant of vluchteling als slachtoffer. Dat zijn volgens het onderzoek alle uitspraken waarbij de nadruk wordt gelegd op de nood aan hulp voor wie zijn land ontvlucht. Die framing zien ze vooral bij Open VLD, CD&V, SP.a en Groen.
Wat denkt de Vlaming?
Een team van de KU Leuven ging aan de slag met een representatieve steekproef van ruim 1.000 Vlamingen. Ze vroegen tal van maatschappelijke onderwerpen. Daartussen stonden ook vragen over migratie. Uit de antwoorden blijkt nu dat het overgrote deel "onbeslist, neutraal en genuanceerd denkt over migratie", zegt professor Baldwin Van Gorp "tegen de verwachting in toch wel als je naar het heersende debat kijkt".
Wat is er aan de hand?
Professor Van Gorp ziet de verklaring in de zogenoemde "zwijgspiraal". Een fenomeen dat wetenschappelijk al vaak onderzocht werd. Concreet in deze context: "Als er door politici vooral gepraat wordt over migranten en vluchtelingen als indringers, dan gaan mensen die er anders over denken hun mond houden. Mensen die een meer uitgesproken negatieve houding hebben tegenover migranten, gaan daar net vaker en meer uitdrukkelijk voor uitkomen. En dan krijg je de indruk dat iedereen tegen migranten en vluchtelingen is."
11.11.11 roept op
Het onderzoek aan de twee universiteiten kwam er op vraag van de Noord-Zuidkoepel 11.11.11. "Met deze resultaten willen wij Vlaamse politici oproepen om minder eenzijdig over migratie te debatteren", zegt Bogdan Vandenberghe. "Migratie heeft vele facetten en nu blijkt dat Vlamingen dat zelf ook aan te voelen. Het zou verrijkend zijn om een meer genuanceerd debat te houden. De toon is op dit moment zeer hard geworden." 11.11.11 start ook met een affichecampagne om de oproep tot nuance kracht bij te zetten.
Herbeluister het gesprek met professor Sarah Van Leuven van de Universiteit Gent in "De ochtend":