Academische wereld VS staat op z'n kop na publicatie fake sociologische onderzoeken

In totaal slaagden de pseudo-wetenschappers erin zeven van hun twintig "studies" gepubliceerd te krijgen, ondanks de in principe strenge regels die de academische verificatiewereld hanteert. Dit soort stunts heeft zijn precedenten, onder meer die van de fysicus Alain Sokal in 1996 die een cultuurmagazine voor schut zette. 

In de nieuwe gevallen betroffen de studies - en de conclusies - explosieve onderwerpen als gender, racisme en seksualiteit. 

"Zolang je rapporten maar voldoen aan de politieke mode du jour, mag je absurde en verschrikkelijke ideeën spuiten, ze geraken op hoog niveau gepubliceerd", zegt James Lindsay, houder van een doctorandustitel in de wiskunde. Hij werkte anderhalf jaar aan het "ontmaskeringsproject" en stuurde zijn studies onder een pseudoniem in. 

Een van die studies, in mei gepubliceerd in het magazine 'Gender, Place & Culture' (en uiteindelijk teruggetrokken), pretendeerde een onderzoek te zijn van verkrachting onder honden in hondenkennels, een gedrag dat parallellen heeft met menselijk gedrag. Een ander onzinbericht analyseerde waarom een man die masturbeert al denkend aan een vrouw zonder die daarvoor om toestemming te vragen, een misdaad pleegt. Nog een "studie" was louter een feministische herschrijving van een hoofdstuk uit Adolf Hitlers gewraakte boek 'Mein Kampf'. 

"Wat ons project duidelijk aantoont, is dat je weinig vertrouwen mag hebben in het huidige onderzoek in deze sociologische disciplines", zegt Lindsay. Hij zegt dat het niet zijn bedoeling was het vakgebied te vernielen, maar het te "hervormen". 

Toch zijn er onderzoekers die zich zorgen maken over zowel methodiek als deontologie van de fake science-auteurs. Zij vinden tevens dat uit die voorvallen geen algemene conclusies getrokken mogen worden. "Dat foute studies soms toch gepubliceerd worden, weten we al decennia", oordeelt Ivan Oransky van de site Retraction Watch.