Trump vs. "boze linkse bende": 1-0

Grijnzend staat een groepje jonge mannen zaterdagavond in Topeka, Kansas, te kijken naar een paar honderd scanderende demonstranten met driftige protestborden. De mannen hadden eigenlijk naar de rally van Donald Trump gewild, in de conferentiehal 100 meter verderop, maar daar was geen plaats meer - de rij voor de deur was in de ochtend al begonnen. "Ach, hier buiten is het toch leuker", zegt een van de jongens, een 25-jarige ex-soldaat. "Je kunt pas echt van een overwinning genieten als je de verliezers ziet."

De verslagenen staan verbeten in de kille miezerregen. "Wij geloven de overlevers", scanderen ze, het Amerikaanse begrip voor misbruikslachtoffers zoals Christine Ford. "Kavanaugh! Kavanaugh! Kavanaugh!", jent een tiener, die met een Trump-petje tussen de betogers is gaan staan. Zijn vader kijkt goedkeurend toe. "Zeventien jaar", zegt hij. Er rijdt een modderige pick-uptruck langs in een gierende versnelling, met een grote Amerikaanse vlag achterop en een middelvinger uit het raam.

Ja, het is feest in Topeka: de Republikeinen hebben in Washington een opperrechter gewonnen, en Trump viert hier die triomf. In het conferentiecentrum noemt de president de benoeming van Brett Kavanaugh "een geweldige overwinning voor ons land, ons volk, en onze geliefde grondwet", een overwinning die tot stand is gekomen ondanks de tegenwerking van de Democraten met hun "campagne van schaamteloze politieke en persoonlijke vernietiging". Zorg dat die "boze linkse bende" straks niet aan de macht komt, zegt Trump.

Vijandige retoriek

Zo gaat zaterdag een van de meest gepolariseerde rechtersbenoemingen in de Amerikaanse geschiedenis naadloos over in een even fel getoonzette verkiezingsrace. Kavanaughs aanstelling zal niet alleen decennialang gevolgen hebben voor de besluiten van het hoogste hof, maar ook voor de aanstaande samenstelling van het Amerikaanse congres, te kiezen in november.

Hoe precies, dat weet nog niemand. Maar het lijkt erop dat niet alleen de Democraten, maar nu ook de Republikeinen, opgejut door hun eigen vijandige retoriek, in groteren getale naar de stembus zullen gaan.

Dat het Hooggerechtshof (vijf conservatieve rechters, vier progressieve) verder zou radicaliseren, lag eigenlijk al in de lijn der verwachting. De kiem, zou je kunnen zeggen, werd gelegd door de Democraten. Vroeger was voor de benoeming van rechters een tweederdemeerderheid nodig - en dus de steun van de tegenpartij in het Congres. Omdat de Republikeinen tijdens het presidentschap van Barack Obama weigerden die steun te verlenen, besloten de Democraten dat een gewone meerderheid voortaan voldoende was voor het benoemen van gewone rechters.

Voor opperrechters vonden ze deze "nucleaire optie" te ver gaan. De Republikeinen dachten daar een paar jaar later anders over. Toen Trump president werd en de Democraten de benoeming van een conservatieve opperrechter (Neil Gorsuch) dreigden te blokkeren, besloten de Republikeinen dat een gewone meerderheid voortaan ook voldoende was voor opperrechters. Zo ging de deur van het Supreme Court open voor opperrechters die maar door één partij zijn goedgekeurd.

Complot

Kavanaugh heeft nog een extra verdenking op zich geladen. Vorige week, tijdens de hoorzitting met Christine Blasey Ford, die hem van aanranding beschuldigt, liet hij zich helemaal gaan. Hij ontwaarde een complot tegen hem door toedoen van de Clintons en hij beloofde de Democraten met gelijke munt terug te betalen. Wie wind zaait, zal storm oogsten, zei hij.

Die revanchistische uitspraken leidden ertoe dat honderden juristen hem ongeschikt achten voor de functie van opperrechter. Maar de Republikeinen vinden Kavanaughs zelfverklaarde partijdigheid geen bezwaar.

Ook hebben de Republikeinen de beschuldigingen van seksueel geweld weggewuifd. De principiële reden is dat de aantijgingen niet bewezen konden worden, ook niet na aanvullend onderzoek door de FBI vorige week. Dat aanvullende onderzoek was op aandringen van het Witte Huis zeer beperkt gehouden. Veel getuigen werden niet gehoord. Kavanaugh heeft zich niet aan een leugendetector onderworpen, in tegenstelling tot Ford. Ook vergaten de Republikeinen en Trump dat zij Ford na haar hoorzitting "zeer geloofwaardig" hadden genoemd.

Deze week keerde Trump zich ineens tegen Ford: hij bespotte haar tijdens een rally in Mississippi, en vond dat ze wel erg veel was vergeten. Met deze actie, een cabareteske combinatie van overdrijvingen en beledigingen, joeg hij zijn partijgenoten de stuipen op het lijf. Maar toen de partij merkte dat de donaties en positieve reacties binnenstroomden, nam ze de strategie over.

Vooral het idee dat niet vrouwen maar mannen het slachtoffer zijn doordat ze vals kunnen worden beschuldigd, past goed in de Republikeinse agenda. Ook op universiteiten hebben de Republikeinen beleid teruggedraaid waardoor mannen (te?) makkelijk konden worden gestraft voor ongewenste intimiteiten die ze niet hadden begaan.

Dat verzet tegen in conservatieve ogen doorgeslagen #MeToo-beschuldigingen is een totempaal geworden waaromheen de partij zich heeft verenigd - meer dan op enig ander moment in de twee jaar sinds Trumps verkiezing. Zelfs never-Trumpers zoals New York Times-columnist Bret Stephens en de invloedrijke auteur David French van de National Review schaarden zich achter Trump en Kavanaugh. Dat ook de Democraten in de kwestie-Kavanaugh steken hebben laten vallen (de Californische senator Dianne Feinstein hield de brief van Ford wekenlang geheim voor haar collega's van de benoemingscommissie) maakte de totem alleen maar aantrekkelijker.

Akelige heksenjacht

Zaterdag, na de als vrijspraak opgevatte benoeming van Kavanaugh, stuurde de Republikeinse partij een mailtje naar sympathisanten. "Hoewel het vandaag een grote overwinning is, kunnen we NOOIT vergeten wat de Democraten deze goede man en zijn familie hebben aangedaan. Want wat ze met rechter Kavanaugh deden... kunnen ze op een dag ook met jou doen. (...) Maak nu geld over om iedere Democraat te VERSLAAN die medeplichtig is aan deze akelige heksenjacht."

Dat heksenjachtgevoel leeft niet alleen bij mannen. Ook veel vrouwen vinden dat mannen te makkelijk vals kunnen worden beschuldigd, zo viel afgelopen week te horen in staten als Indiana, Missouri en Kansas. Driekwart van de Republikeinse vrouwen gelooft Kavanaugh, bleek vorige week uit een peiling van NPR; van de Democraten gelooft juist driekwart dat Ford gelijk heeft.

De vraag is nu hoe het gepolariseerde fanatisme zal uitpakken. De verwachte Democratische golf die door het Huis van Afgevaardigden zou spoelen zou kleiner kunnen worden. En Democratische senatoren die hun zetel moeten zien te behouden in een staat die door Trump is gewonnen (zoals Heidi Heitkamp in North Dakota), zullen het zeer lastig krijgen.

Maar er komen altijd volgende verkiezingen.

"Natuurlijk ben ik teleurgesteld in de benoeming van Kavanaugh", zegt Madeline Dickerson, een 25-jarige rechtenstudente uit Kansas die demonstreert bij de rally van Trump. "Onze generatie denkt anders dan de ouderen die hem nu hebben vrijgepleit. Het duurt even, maar dan komen wij. Pas maar op."