Riyad dreigt met 'zware vergelding' voor westerse sancties na verdwijning journalist

"Het koninkrijk verwerpt elke dreiging of poging tot ondermijning door andere landen, zij het door economische sancties, politieke druk of het herhalen van valse beschuldigingen", zo laat het Saoedische regime weten. "Het koninkrijk bevestigt ook dat, indien het doelwit wordt van welke actie ook, het zal reageren met nog grotere actie."

Saoedi-Arabië staat onder druk sinds Jamal Khashoggi, een prominente kritische stem in Riyad, twee weken geleden vermist raakte na een bezoek aan het Saoedische consulaat in Istanboel. 

Tal van westerse bedrijven hebben zich na de verdwijning van de journalist van de Golfstaat gedistantieerd. De Turkse autoriteiten vrezen dat Saoedische agenten de journalist doodden en beweren dat ze daarvan audio- en video-opnames hebben. Die zijn echter nog niet vrijgegeven.

Het regime in Riyad noemt de aantijgingen uit de lucht gegrepen, maar heeft nog niet aangetoond dat de journalist het consulaat in Istanboel ook heeft verlaten.

Vandaag meldde een Turkse krant dat de vermeende ondervraging, foltering en dood van Khashoggi op het Saoedische consulaat opgenomen zijn door zijn Apple Watch.

De regeringsgezinde krant stelt dat het uurwerk verbonden was met zijn iPhone, die hij bij zijn verloofde buiten het consulaat achterliet. Twee Turkse functionarissen hadden eerder aan Reuters gemeld dat Khashoggi zijn zwarte Apple Watch droeg toen hij het consulaat binnenstapte en dat die verbonden was met zijn mobiele telefoon, die hij bij zijn verloofde achterliet. 

Volgens de krant Sabah, die "betrouwbare bronnen bij de veiligheidsdiensten" citeren, had Khashoggi de opnamefunctie op de iPhone aangezet voordat hij het consulaat betrad. Nog volgens de krant realiseerden de Saoedische veiligheidsagenten zich na de dood van de journalist dat het uurwerk aan het opnemen was. Ze poogden vervolgens toegang tot het apparaat te krijgen door zijn code te raden en vervolgens zijn vinger te gebruiken om het apparaat te ontgrendelen en bestanden te wissen. 

De Apple Watch heeft echter geen identificatie met vingerafdruk. Volgens de krant werden de opnames teruggevonden op de iPhone en het iCloud-account van de journalist.

Het uurwerk kan geluid opnemen en dat via Bluetooth naar een iPhone sturen, maar het blijft onduidelijk of gegevens van Khashoggi's uurwerk naar zijn telefoon werden gestuurd. Voorts blijft het een raadsel hoe speurders die gegevens zouden bemachtigd hebben zonder de hand te kunnen leggen op het uurwerk zelf.

De Amerikaanse president Donald Trump beloofde in een interview met de zender CBS dat hij hard zal optreden tegen Saoedi-Arabië als uit onderzoek blijkt dat journalist Khashoggi in het Saoedische consulaat in Istanbul is vermoord. 

In het interview zegt Trump dat de VS de zaak grondig bekijkt. De president voegt er ook aan toe dat zijn regering "erg aangedaan en boos zou zijn" als blijkt dat de Saoedi’s de moord hebben gepleegd. "Momenteel ontkennen ze keihard. Zouden ze het kunnen gedaan hebben? Ja", zegt Trump duidelijk. "Ze blijven in alle toonaarden ontkennen, maar in de niet zo verre toekomst zullen we het antwoord krijgen."

Ook Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië eisen dat het Saoedische regime een "complete en gedetailleerde" verklaring biedt voor de verdwijning van Khashoggi. 

 "Er is een geloofwaardig onderzoek nodig om de ware toedracht van de gebeurtenissen aan het licht te brengen. En - indien relevant - degenen die de verantwoordelijkheid dragen voor de verdwijning van Jamal Khashoggi te identificeren (...) en ervoor te zorgen dat ze ter verantwoording worden geroepen", aldus Jeremy Hunt, Jean-Yves Le Drian en Heiko Maas. Ze voegden er tot slot aan toe dat de drie landen het incident "met de grootste ernst" behandelen.

De verloofde van de verdwenen journalist zei dat de verantwoordelijken "terecht moeten staan en gestraft moeten worden." Hatice Cengiz noemde haar aanstaande echtgenoot een "patriot". "Jamal streed tegen onderdrukking, maar hij bekocht de eis van het volk om vrijheid met zijn eigen leven", stelt de vrouw in The New York Times. "Onderdrukking blijft nooit duren. Uiteindelijk moeten tirannen boeten voor hun zonden."