CNN: Saudi-Arabië staat op punt om moord op mysterieus verdwenen journalist te bekennen

De ondervraging van Khashoggi zou uit de hand zijn gelopen of mogelijk op eigen houtje zijn uitgevoerd zonder autorisatie. Degene die daartoe opdracht heeft gegeven zal "ter verantwoording worden geroepen", aldus de bronnen tegen CNN.

The New York Times meldt dat het verhoor goedgekeurd zou zijn door de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman. Het verhoor zou echter uit de hand zijn gelopen, waarna de Saudische overheid besloot om de prins in bescherming te nemen. Zij willen een inlichtingenfunctionaris laten opdraaien voor de verprutste operatie, zo meldt de krant.

Het ernstig in verlegenheid gebrachte Saudi-Arabië zou mogelijk geen andere uitweg zien in de diplomatieke crisis met Turkije en de Verenigde Staten dan een schuldige aan te wijzen.  Zondag zegde de Saudische koning Salman al zijn medewerking toe aan de Turkse president Erdogan om een gezamenlijk forensisch onderzoek te starten naar de gebeurtenissen op 2 oktober in het Saudische consulaat in Istanbul. Maandagmiddag laat arriveerde een gemengd Saudisch-Turks team ter plaatse om sporenonderzoek te doen. Zij verlieten het consulaat na een doorzoeking van 9,5 uur, meldt een getuige van persbureau Reuters.

'Schurkenmoord'

De Amerikaanse president Donald Trump probeerde ondertussen druk van de ketel te halen door te suggereren dat het mogelijk om een "bandietenmoord" gaat. "Ik bedoel, wie weet?", zei hij maandag tegen verslaggevers voor het Witte Huis nadat ook hij had gesproken met koning Salman. Die had volgens Trump zo overtuigend ontkend iets af te weten van wat er met Khashoggi is gebeurd, dat hij nu op het idee was gekomen dat het om een schurkenmoord – een ‘rogue killing’ – gaat.

Saudi-Arabië staat onder grote internationale druk om openheid van zaken te geven in de vermissing. De Verenigde Staten hebben gedreigd met economische sancties, Spanje, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en ook de EU hebben aangedrongen op een "geloofwaardig onderzoek". Een aantal westerse bedrijven, waaronder Virgin van de Britse miljardair Richard Branson, heeft aangekondigd de relaties met Saudi-Arabië te bevriezen en een aankomend zakenevenement, ‘Davos in de Woestijn’, in de Saudische hoofdstad Riyad te boycotten.

Bewijsmateriaal

De Saudische kroonprins Mohammed bin Salman heeft vanaf het begin van de vermissing van de journalist op 2 oktober ontkend dat het consulaat er iets mee te maken had. Volgens hem had Khashoggi het consulaat gewoon verlaten nadat hij zijn documenten had geregeld. Die verklaring was niet langer vol te houden toen Turkse bronnen meldden over audio- en videomateriaal te beschikken waaruit zou blijken dat Khashoggi in het consulaat is gemarteld en vermoedelijk in stukken is gezaagd. Turkije zou ook over beelden beschikken van de aankomst en vertrek op dezelfde dag van een vijftienkoppig doodseskader op de luchthaven van Istanbul. Koning Salman heeft nu dus toch ingestemd met een strafrechtelijk onderzoek.

Ook president Trump staat onder grote druk om een positie in te nemen in het oplopende conflict tussen zijn twee trouwe en belangrijke bondgenoten in het roerige Midden-Oosten. Een deel van het Amerikaanse congres wil de Saudi's tot openheid dwingen met sancties en een stop op wapenleveranties. Maar Trump wil niets weten van een wapenboycot, zeker niet omdat hij onlangs een contract van 110 miljard dollar aan wapens heeft afgesloten met kroonprins Bin Salman. Maandag liet hij weten zijn minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, naar Saudi-Arabië te sturen om de kwestie te bespreken.

Het Saudische ministerie van Buitenlandse Zaken liet maandagochtend weten eventuele sancties te gaan vergelden met zwaardere tegensancties. In een verklaring wordt benadrukt dat het koninkrijk een "invloedrijke en onmisbare rol in de mondiale economie" speelt. Saudi-Arabië verwerpt "alle dreigementen" en pogingen om het land "te ondermijnen" vanwege de "valse beschuldigingen".

Olieprijs

De Amerikaanse president Trump zei afgelopen weekeinde dat het land op zware straf kan rekenen als blijkt dat Khashoggi is vermoord. De journalist woonde in de Verenigde Staten en werkte voor de krant The Washington Post, waar hij kritisch schreef over zijn thuisland en de ‘zogenaamde’ moderniseringsdrift van de nieuwe kroonprins.

Mocht Saudi-Arabië zijn dreigementen uitvoeren en met tegenmaatregelen komen, dan zal dat wereldwijd voelbaar zijn. Het koninkrijk is ’s werelds grootste leverancier van olie: elke dag worden er zo’n 7 miljoen vaten opgepompt of verscheept. Turki Aldhakhil, de directeur van de officiële Saudische nieuwszender Al Arabiya, suggereerde in een opinieartikel al wat er zou kunnen gaan gebeuren. Hij schreef dat Riyad dertig verschillende maatregelen tegen de VS overweegt als die vanwege de kwestie-Khashoggi sancties opleggen aan Saudi-Arabië. 

Een zo’n maatregel is om de olieproductie ‘zonder blikken of blozen’ zodanig terug te schroeven, dat de huidige prijs van ongeveer 80 dollar per vat zou kunnen stijgen naar 200, of zelfs meer dan 400 dollar per vat. De hoogste prijs die er ooit voor een vat olie is betaald, was 147,27 dollar in 2008.

Aldhakhil schreef ook dat de militaire banden met Rusland zouden kunnen worden aangetrokken, en dat het land zou kunnen stoppen met het uitwisselen van inlichtingen met de VS.