Treinbegeleiders mogen GAS-boetes uitschrijven maar moeten wel naamkaartje dragen

Eigenlijk is het een catch 22: de GAS-boete die treinbegeleiders vanaf morgen kunnen uitschrijven is deels bedoeld om agressie tegen hen te beantwoorden. Alleen vrezen treinbegeleiders dat de maatregel net méér agressie kan oproepen, aangezien ze voortaan ook een naamkaartje zullen moeten dragen. En dat zou wel eens aanleiding kunnen zijn voor meer agressie, zo vrezen de treinbegeleiders.

Het naamkaartje is een wettelijke vereiste om zo’n boete te kunnen uitschrijven: mensen die een GAS-boete uitschrijven moeten identificeerbaar zijn. Op het kaartje komt de achternaam van de persoon in kwestie, samen met de eerste letter van diens voornaam.

De treinbegeleiders vragen zich af of ze niet kunnen werken met hun dienstnummer, het unieke nummer dat elk lid van het spoor krijgt. Die uitzonderingen kregen politieagenten. Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) staat zo'n uitzondering voorlopig niet toe.

Hoe dan ook, treinbegeleiders kunnen vanaf morgen dus wel een boete uitschrijven voor overlast in de trein of in het station. De boetes variëren van 50 euro tot 500 euro, voor mensen die een tweede keer beboet worden. Treinbegeleiders, perronpersoneel en Securail-agenten zullen de boetes kunnen uitschrijven. Securail-agenten konden al pv’s opstellen, maar die moesten vooralsnog via justitie passeren. Ook voor minderjarigen vanaf 14 jaar is er een procedure, zij het met lagere boetebedragen, tot maximaal 175 euro.

Eerder dit jaar verscheen in het Staatsblad een nieuwe wet op de politie van de spoorwegen, die de wet van 1891 vervangt. In die nieuwe wet liet de wetgever zich inspireren door de GAS-wetten en -boetes. Die kunnen al toegepast worden bij de andere vervoersmaatschappijen. Er bestaat natuurlijk al een strafrechtelijke procedure voor deze overlast, maar die wordt als log en tijdrovend beschouwd. Met de nieuwe wet zullen sommige overtredingen alleen nog administratief bestraft kunnen worden.

Overtredingen die met een GAS-boetes bestraft kunnen worden, zijn in vier categorieën ingedeeld. Binnen de eerste categorie, die met een boete van 50 euro bestraft wordt, past onder meer roken op plaatsen waar een rookverbod geldt. Categorie 2 is bijvoorbeeld graffiti spuiten op treinen of in- of uitstappen van een trein als het spoorwegpersoneel dat verboden heeft. Deze overtredingen worden met 100 euro bestraft. Zwartrijden, categorie 3, kost 250 euro. De duurste categorie, 300 euro, is voor het vervalsen van vervoersbewijzen en vernielen van stations. De bedragen lopen verder op bij herhaling binnen het jaar.