Trump verliest Huis aan Democraten, Republikeinen houden Senaat

Aan die dominantie is een einde gekomen: de Democraten hebben de nodige 218 zetels behaald om de het Huis in handen te hebben. De Republikeinen hebben er 193. 

De Senaat blijft dan weer in Republikeinse handen: de Republikeinen hebben hun meerderheid zelfs vergroot. Ze hebben al 52 zetels behaald voorlopig tegenover 44 voor de Democraten. Een partij heeft 51 zetels nodig om de controle te hebben over de Senaat.

Rond half zes 's morgens Belgische tijd, reageerde Trump via een tweet voor het eerst op de verkiezingen, die hij “een enorm succes” noemde, ondanks dat zijn Republikeinse partij het Huis aan de Democraten verliest. 

De Democraten hebben de nodige 218 zetels in het Huis, maar het is verder nog afwachten hoe groot hun meerderheid zal worden. Volgens analisten zouden zowel de Republikeinse meerderheid in de Senaat als de Democratische meerderheid in het Huis vrij groot kunnen worden. Dat beide kamers van het Congres nu gedomineerd worden door verschillende partijen, is het resultaat van tussentijdse verkiezingen waar veel verdeeldheid heerste. Ook de presidentsverkiezingen van 2020 beloven omstreden te worden.

Een ‘split Congress’ maakt het bovendien veel moeilijker voor president Trump om wetten te laten goedkeuren, aangezien die steeds door beide kamers moeten worden goedgekeurd.

Minderheidsleider in het Huis Nancy Pelosi, die naar alle verwachting Paul Ryan zal opvolgen als Speaker of the House (dat is de de voorzitter van het Huis), verklaarde eerder op de dag nog dat de Democraten in het Congres zullen streven naar compromissen tussen beide partijen, “maar als we geen gemeenschappelijke basis vinden, dan gaan we voet bij stuk houden”. 

Een recordaantal vrouwen deed mee aan deze tussentijdse verkiezingen - in totaal kwamen meer dan 230 vrouwen op voor de verkiezing van het Huis, voornamelijk voor de Democratische partij. De uitslagen brengen dan ook een flink aantal primeurs, in zowel de lokale politiek als op het nationale toneel. 

In het Huis van Afgevaardigden zijn nu al een recordaantal vrouwen verkozen. De teller staat op 89, tegenover 84 na de vorige verkiezingen. 77 van die vrouwen zijn Democraat, 12 Republikeins. De meerderheid van zetels in het Huis zal echter nog steeds door mannen worden ingenomen.

De 29-jarige Democraat Alexandria Ocasio-Cortez uit Queens in New York wordt het jongste lid van het Amerikaanse congres ooit. Ze behaalde 78% van de stemmen in het dertiende district in New York. 

De Amerikaans-Palestijnse Rashida Tlaib uit Michigan en de Amerikaans-Somalische Ilhan Omar uit Minnesota, beide Democraat, worden de eerste moslima’s in het Huis van Afgevaardigden. De 42-jarige Tlaib is de dochter van Palestijnse vluchtelingen. Ze is geboren in Detroit, de grootste stad van de staat Michigan. Omar, 36, is niet enkel een van de twee eerste moslima’s in het Congres, maar zal ook het eerste lid met Somalische roots zijn. Op achtjarige leeftijd is ze de oorlog in Somalië ontvlucht.

In Kansas won Democraat Sharice Davids als eerste vrouwelijke Native American een zetel in het Huis van Afgevaardigden. Davids is openlijk lesbisch en deelt een primeur met de staat Colorado: daar is met Jared Polis de eerste openlijk homoseksuele gouverneur verkozen.

In Massachusetts schreef Ayanna Pressley dan weer geschiedenis nadat ze eerder al de eerste Afro-Amerikaanse vrouw werd in de gemeenteraad van Boston. Nu is ze ook het eerste zwarte lid van het Huis van Afgevaardigden uit Massachusetts geworden, nadat ze in de Democratische voorverkiezingen Michael Capuano, die al tien termijnen zetelde, versloeg.

Een van de spannendste verkiezingsraces vond plaats in Texas, traditioneel bloedrood en thuisstaat van de populaire Republikein Ted Cruz. Toch werd Cruz na een spannende nek-aan-nek-race maar met een nipte voorsprong herkozen als Senator.

De voormalig muzikant Beto O’Rourke, een rijzende ster bij de Democraten die al veelvuldig getipt is als “een nieuwe Obama”, stond lange tijd voor in de tussenstand, maar werd op het laatst nipt ingehaald door Cruz, die het bij de Republikeinse voorverkiezingen als mogelijke presidentskandidaat nog opnam tegen Donald Trump. 

O’Rourke, die zeer populair is onder progressieve jongeren en beroemdheden, zoals Beyonce die ook uit Texas komt, zit sinds 2013 in het Huis van Afgevaardigden. Hij is voor migratie en tegen vrij wapenbezit.  Toch herhaalde hij deze week nog eens dat hij niet wilde opkomen bij de presidentsverkiezingen van 2020.

Zangeres Beyonce steunt O’Rourke in haar thuisstaat:

Texas is een bolwerk van conservatieven en de Sentaatszetel in Texas werd dan ook als cruciaal voor de Republikeinen beschouwd, waardoor er veel geld omging in de campagne. In de peilingen vooraf werd dan ook gedacht dat Cruz gemakkelijk en ruim zou winnen van O’Rourke, maar dat bleek dus niet het geval te zijn.

Tijdens deze midterms stonden de zitjes van alle 435 afgevaardigden van het Huis en 35 van de 100 senatoren op het spel. Maar naast nieuwe volksvertegenwoordigers en senatoren verkozen de Amerikanen ook duizenden posten op staatsniveau.