Waarom zou een seksueel machtsspel niet heel mooi en intiem kunnen zijn?
Heleen Debruyne is schrijfster en columniste. Ze schreef samen met Anaïs Van Ertvelde Vuile lakens. Een hedendaagse visie op seksualiteit.
Seks en macht zijn nauw verstrengeld. Dat weten we al minstens sinds Oscar Wilde de kapot geciteerde boutade ‘Alles draait om seks, behalve seks, dat draait om macht’ liet optekenen. Na #MeToo kunnen we al helemaal niet meer aan die boodschap ontkomen. Het is natuurlijk ontzettend belangrijk dat we daarop gewezen worden. Dat we inzien hoe macht tot seksueel misbruik kan leiden. Dat we alert leren te zijn voor de seksuele grenzen van de mensen die we aantrekkelijk vinden, voor onze eigen grenzen ook.
Na de seksuele revolutie waren we zo opgelucht verlost te zijn van de blik van God en zijn pastoors, dat we vergaten nieuwe seksuele omgangsvormen te bedenken. De markt zag wel een opening, en stortte zich meteen op de lichamen die zich bevrijd waanden. Seksspeeltjes, vrouwen- en mannenbladen vol sekstips, gladde halfnaakte lichamen om eender wat mee te verkopen: eerder dan bevrijdend, is dat alles een nieuwe meetlat om je eigen lichaam en verlangens naast te leggen.
Broodnodig debat
Dankzij #MeToo is er nu eindelijk een broodnodig debat over seks en grenzen. Met horten en stoten. Een app om voor de daad wederzijdse toestemming te geven voor wat je wat met elkaars lichamen gaat doen, vergeet hoe glibberig seks is, hoe veel in het moment kan verschuiven. Columnisten die brullen dat er sprake is van een nieuw puritanisme en dat ze ‘straks niets meer mogen’ zijn blind voor een enorm maatschappelijk probleem: hoe ontzettend veel seksueel misbruik er is en hoe zelden er tot vervolging wordt overgegaan.
Columnisten die brullen dat er sprake is van een nieuw puritanisme zijn blind voor een enorm maatschappelijk probleem
Zulke uitschuivers zijn begrijpelijk: de publieke conversatie is nog maar pas begonnen. Seks is bovendien ingewikkeld en raakt aan wat we ervaren als de intiemste privésfeer: iedereen neemt de eigen ervaringen onvermijdelijk mee in het debat.
Het piepjonge debat is vooralsnog ook nogal gefocust op mannen die vrouwen penetreren. Zo zei psychoanalist Paul Verhaeghe onlangs in deze krant, in een overigens zinnig pleidooi voor meer aandacht voor het lichamelijke: “Seks vraagt van de man een noodzakelijk geweld, een overgang van het tedere naar het harde. Met een zachte erectie kun je niet veel aanvangen. Ook van de vrouw vraagt het een grensoverschrijding, passief omdat ze het binnendringen ‘toelaat’, actief omdat ze de man opslokt. Macht speelt dan een rol. De man kan fysiek geweld gebruiken om over die grens te gaan. De kans op misbruik is altijd reëel…”
Dat is inderdaad soms het geval. De nog steeds alomtegenwoordige eenzijdige focus op penetratie is biologisch en historisch bovendien begrijpelijk: alleen zo kan je nageslacht maken, en dat heeft grote gevolgen. Ook de oorsprong van het beeld van de man als jager en de vrouw als prooi is logisch: de meeste mannen zijn fysiek sterker dan de meeste vrouwen. Maar Verhaeghe en velen met hem laten een heel gamma aan seksuele daden en machtsverhoudingen buiten beschouwing.
Ondertussen hebben we al langer dan een halve eeuw anticonceptie en is het min of meer aanvaard dat ook mensen van hetzelfde geslacht seks kunnen hebben. Wat dus met mannen die het met mannen doen, zonder penetreren? Met vrouwen die elkaar bevredigen? Hebben zij geen echte seks? Kunnen zij geen keihard machtsspel met elkaar spelen of over elkaars grenzen gaan? Of een bejaard koppel waarvan de man geen erectie meer kan krijgen: zijn hun nieuwe manieren van elkaar bevredigen dan niet seksueel? Een tengere vrouw die een voorbindpenis omgespt en haar bonkige vriend anaal penetreert: die daad maakt haar toch niet plots tot man?
‘Waarom zou een seksueel machtsspel waarbij je voortdurend elkaars grenzen aftoetst en verlegt niet heel mooi en intiem kunnen zijn?’
En waarom zou een seksueel machtsspel waarbij je voortdurend elkaars grenzen aftoetst en verlegt niet heel mooi en intiem kunnen zijn? Ook mensen zonder bdsm-fantasieën kunnen iets leren van de omgangsvormen die in die wereld gelden.
Het is bovendien geweten dat de overgrote meerderheid van de vrouwen door penetratie alleen niet tot orgasme komt: laten we voorspel dus niet wegzetten als ‘niet het echte werk’. Waarom is niet alle wrijven, schuren, draaien, likken, en stoten een ‘spel’? Waarvan je met twee – of met drie, of met veel meer – de regels bepaalt? Het piepjonge discours over seks en grenzen kan wel wat meer verbeelding gebruiken.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
