Wallonië haalt alcohol weg uit tankstations: “Ze moeten maar op café gaan”
Wallonië wil af van alcohol op de snelwegparkings. Als het niet alcoholvrij is, mag er geen bier of wijn meer in het wegrestaurant. In Vlaanderen blijft de drank ondertussen nog rijkelijk vloeien. “Je kan het niet tegenhouden.”
De E411 van Brussel naar Namen. Wie als automobilist even een maaltijd nodig heeft in de Aire de Bierges, kan zich er maar beter bij neerleggen dat hij bij de balletjes in tomatensaus – ondanks de promotie – geen alcoholische dranken krijgt. Al sinds september van 2017 schenkt dit wegrestaurant namelijk geen druppel alcohol. Zien we daar toch niet wat bier en wijnvariëteiten tussen de dranken staan, dan blijken dat bij nadere inspectie Maes 0,0% en Chardonnay Alcohol Free.
“Mij kan het niet veel schelen, ik drink nooit bier”, zegt de 46-jarige Dominique die in de buurt werkt en hier zijn middagmaal komt opeten. Op de tafels van de aanwezige klanten merken we alleen cola, water of icetea. “Maar of het echt veel zal uithalen, weet ik ook niet. Hier een paar honderd meter verder is er een ander tankstation waar je wel alcohol kunt kopen.”
Concessies
Omdat een verbod in een enkel tankstation inderdaad weinig effect zou hebben, wil de Waalse overheid dat het uiteindelijk overal geldt. Sofico, het overheidsbedrijf dat de concessies van de autosnelwegparkings beheert, gaat nu telkens een alcoholverbod opleggen als het een nieuwe concessie onderhandelt. Vanaf zaterdag zal er ook in de Aire de Waremme enkel alcoholvrije drank te vinden zijn. En vanaf 2021 zouden de wegparkings in Hondelange en Sprimont volgen.
“We hebben besloten om een stevige ingreep te doen om de veiligheid op de autosnelwegen te verbeteren”, zegt Héloïse Winandy, de woordvoerster van Sofico. “Alcohol is een van de belangrijkste oorzaken van dodelijke ongelukken op de weg. En bij 11 procent van de letselongevallen vorig jaar in Wallonië reed een bestuurder onder invloed.” Hoewel de drooglegging zeker ‘financiële gevolgen’ heeft voor de concessiehouders, is Wallonië vastberaden om ermee door te gaan.
Vlaanderen is nog niet meteen gewonnen voor minder booze langs de baan. “Dat is er echt over”, schoot minister Ben Weyts (N-VA) in Het Nieuwsblad het idee af. Toch is er ook bij ons al vaker voor gepleit. “Er valt zeker veel voor te zeggen”, vindt Tom Evenepoel van het Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD). “In Nederland is de verkoop in tankstations sinds 2001 al verboden en in Frankrijk trouwens ook.” Natuurlijk klopt het wel dat een bestuurder die per se een pintje wil, dat ergens anders nog steeds zal vinden. “Maar nu wordt het toch zeer expliciet aangeboden.”
Flesje rood
Hoe expliciet dat alcoholaanbod in een doorsnee Vlaamse snelwegparking is, merken we als we halt houden in Groot-Bijgaarden. In de wegwinkel naast het restaurant in Bierges stond dan wel een koelkast met alcoholvrij wijn en bier; hier tellen we vijf koelkastdeuren met gerstenat. En dan is er een speciale extra koelkast voor Jupiler naast de ingang. In die laatste weliswaar een klein schapje voor de Jupiler 0.0.
Alleen al dat volume doet vermoeden dat er hier best wel wat verkoop is. “We are from Spain, we like this beer”, zegt een man, die met een sixpack de winkel buitenloopt. Maar andere klanten scharen zich toch ook achter een alcoholverbod. “Als ze bier willen drinken moeten ze maar op café gaan”, zegt Wesley, die buiten even een sigaretje staat te roken. “Ik vind dat echt niet slecht.”
‘Zijn onze bouwvakkers gaan plassen of een halve liter gaan kopen? Dat kunnen wij nooit zien’
Wesley werkt als projectleider voor een bouwbedrijf en weet zeker dat bouwvakkers de wegwinkels gebruiken om gauw wat bier in te slaan. “Voor de verzekering zit in onze camionetten een track and trace-systeem. Als de bouwvakkers van hun traject afwijken om op café te gaan, zijn ze bij een ongeval niet gedekt. Maar langs de snelweg kunnen we niets controleren. Zijn ze gaan plassen of een halve liter gaan kopen? Dat kunnen wij nooit zien. En je kan het ook niet echt tegenhouden.”
Indien er op een dag ook langs Vlaamse snelwegen geen druppel alcohol meer vloeit, zijn dorstige bouwvakkers dus gezien. Maar natuurlijk lusten ook veel andere beroepsgroepen bij hun middagmaal graag een glaasje. Als we van het tankstation dan naar het wegrestaurant lopen, zien we een man hard aan het werk over zijn laptop, met naast hem een klein flesje rood. Wat hij denkt over een mogelijke stopzetting van de alcoholverkoop in wegrestaurants? “Ik heb daar inderdaad iets over gehoord”, glimlacht de man, een beetje betrapt. “Maar ik vrees dat ik u hier niet mee kan helpen.”