"Farout"! Het verste object ooit gespot in ons zonnestelsel
Amerikaanse astronomen hebben het verste object ontdekt dat ooit in ons zonnestelsel is waargenomen. Voor het eerst zagen ze een voorwerp dat 17 tot 18 miljard kilometer van ons vandaan. De ontdekkers hopen dat "Farout", zoals de bijnaam van het object luidt, hen kan helpen in hun zoektocht naar bewijs voor het bestaan van een zogenoemde "Planeet X".
Scott S. Sheppard van het Carnegie Institution for Science in Washington DC, David Tholen van de University of Hawaii en Chad Trujillo of Northern Arizona University mogen zich de ontdekkers noemen van "2018 VG18", zoals de officiële naam van het object luidt. Maar het heeft intussen ook al een bijnaam: "Farout". Niet toevallig: farout betekent in het Engels letterlijk "ver weg", figuurlijk "te gek".
"Ver weg" mag je in het geval van Farout letterlijk nemen. Het object staat op 120 astronomische eenheden van de zon. Eén astronomische eenheid is de gemiddelde afstand van de aarde tot de zon, net iets minder dan 150 miljoen kilometer. Het verste bekende object tot nu toe was Eris, op 96 astronomische eenheden.
(lees verder onder de afbeelding)
Planeet X
De drie wetenschappers hebben zich toegelegd op de zoektocht naar een mogelijke "planeet X", een nieuwe planeet die zich aan de rand van ons zonnestelsel zou bevinden. Die planeet is nog nooit waargenomen, het bestaan ervan wordt vermoed aan de hand van berekeningen. Het is binnen die zoektocht dat ze nu Farout gespot hebben. Eerder dit jaar ontdekten ze zo ook al dwergplaneet Goblin, op 80 astronomische eenheden van de zon.
Volgens de astronomen is het nog te vroeg om te kunnen zeggen of Farout beïnvloed wordt door de zogenoemde planeet X. "Al wat we tot nu weten, is de extreme afstand tot de zon, de geschatte diameter en de kleur", zegt Tholen. De helderheid van Farout suggereert dat het 500 kilometer in diameter is en waarschijnlijk bolvormig is. Het heeft een paarse gloed, wat erop zou kunnen wijzen dat het met ijs bedekt is.
(lees verder onder de foto)
"2018 VG18 staat veel verder weg en beweegt veel trager dan eender welk ander waargenomen object in ons zonnestelsel, het zal nog een paar jaar duren vooraleer we de volledige baan kunnen beschrijven", zegt Sheppard. "Maar we vonden het op dezelfde locatie van andere extreme objecten, wat suggereert dat het mogelijk hetzelfde type baan beschrijft." Mogelijk duurt het meer dan 1.000 jaar voor Farout volledig om de zon gedraaid is.
De drie ontdekkers zijn gesterkt in hun overtuiging dat er ergens een planeet X kan zijn. "De gelijkenissen in de baan die veel van die kleine bekende, heel verafgelegen systemen in ons zonnestelsel afleggen,doet ons vermoeden dat er een verre, massieve planeet is op honderden astronomische eenheden van de zon, die al die kleinere objecten leidt."