Francken werkte zichzelf tegen met asielquota, maar wat zijn ze juist?
Schokkend, vindt N-VA-voorzitter Bart De Wever het dat Maggie De Block (Open Vld) komaf gemaakt heeft met het quotum van vijftig asielaanvragen per dag. Nochtans is het de Raad van State die het asielquotum schorste. De raad baseert zich daarvoor onder meer op een wetswijziging die nota bene van oud-staatssecretaris Theo Francken (N-VA) zelf komt.
“Quota officieel opgeheven. Marrakechcoalitie is ‘niet wijs’ bezig.” Dat tweette gewezen staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) vrijdagavond. De aanleiding: vrijdag verwerkte de Dienst Vreemdelingenzaken 191 asielaanvragen.
“We gaan nu naar de tweehonderd aanvragen per dag”, zegt N-VA-voorzitter Bart De Wever in VTM Nieuws. Hij vindt het schokkend dat minister van Asiel en Migratie Maggie De Block (Open Vld), die de bevoegdheden van Francken overnam nadat N-VA uit de regering stapte, komaf gemaakt heeft met het quotum dat Francken vorige maand had geïnstalleerd. Hij had de grens op vijftig aanvragen per dag gelegd.
De Raad van State schorste het quotum van Francken onder meer op basis artikel 50 uit de Vreemdelingenwet. Dat artikel is vorig jaar gewijzigd onder impuls van Francken zelf
Bovendien, zegt De Wever, komt de grootste groep asielzoekers uit Gaza. “Die mensen krijg je niet meer buiten. Dit is mensensmokkel, dit zijn geen oorlogsvluchtelingen, want ze komen al vaak vanuit Egypte en passeren drie à vier veilige landen.”
Volgens professor migratierecht Dirk Vanheule (UAntwerpen) gaat De Wever daar echter veel te kort door de bocht. “Palestijnen worden quasi altijd erkend als vluchteling, omdat ze niet kunnen terugkeren naar Gaza. Dat zijn oorlogsvluchtelingen. Als men hen nu toch zou willen terugsturen, zal eerst aangetoond moeten worden dat dat ook echt kan, want tot nog toe wil Israël daar niet aan meewerken.”
Iets waar De Block overigens mee bezig is. Zij heeft op 14 december gevraagd aan het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen om uit te zoeken wat de opties zijn. De liberale minister is niet gediend met de N-VA-kritiek. “Het is makkelijk om te gaan lopen”, reageert ze, “maar je werk doen met respect voor de wet is moeilijker.”
Chaos
N-VA verwijt haar gewezen coalitiepartners nu chaos te creëren door meer asielaanvragen te registreren, maar minister De Block volgt enkel de Raad van State, die het quotum van Francken schorste. De Raad beroept zich daarvoor onder meer op het artikel 50 uit de Vreemdelingenwet. Dat artikel bepaalt dat iedere vreemdeling die België illegaal binnenkomt en van plan is om hier asiel aan te vragen, dat ook binnen de acht werkdagen kenbaar moet maken aan de Dienst Vreemdelingenzaken. Door het quotum dat Francken heeft opgelegd, werd dat “overdreven moeilijk” gemaakt, oordeelde de Raad.
De quota die Francken heeft opgelegd, maken het asielzoekers ‘overdreven moeilijk’ om hun plichten te vervullen, vindt de Raad van State
Het bijzondere daaraan is: dat artikel 50 van de Vreemdelingenwet is vorig jaar gewijzigd onder impuls van Francken zelf. “Het gaat om de omzetting van een Europese richtlijn die ervoor moest zorgen dat asielzoekers makkelijker toegang krijgen tot opvang”, legt mensenrechtenexpert Jogchum Vrielink (Université Saint-Louis, Brussel) uit.
“Alleen eist de wet ook dat die asielzoeker binnen de acht werkdagen zijn intenties tot het aanvragen van asiel moet meedelen aan DVZ om vervolgens opvang te krijgen. Maar hoe doe je dat, wanneer je daar niet eens binnenraakt?”, stipt Vrielink aan. “De Raad van State vond het niet kunnen dat je enerzijds zulke regels oplegt aan de asielzoeker, maar het hem door het quotum anderzijds ook quasi onmogelijk maakt om aan die regels te voldoen.”
‘We leven in een rechtsstaat: een minister moet de wet respecteren, en dat geldt evengoed voor een burgemeester en partijvoorzitter’
Overmacht
Oud-staatssecretaris Francken zegt niet op de hoogte te zijn van de inhoud van het arrest, maar houdt wel voet bij stuk. Hij vindt dat de Dienst Vreemdelingenzaken overmacht moet kunnen inroepen. “Dat hebben we in het verleden ook altijd gedaan en is perfect mogelijk.”
De Block weerlegt dat. “De Raad van State was duidelijk: je mag geen quota opleggen. We leven in een rechtsstaat: een minister moet de wet respecteren, en dat geldt evengoed voor een burgemeester en partijvoorzitter.”
De liberale minister wijst ook de beschuldiging dat ze chaos zou creëren van de hand. “Ik wil niet dat mensen kerstavond op straat moeten doorbrengen, en al zeker geen gezinnen met kinderen”, zegt De Block. “Maar het is niet omdat we ze een warm bed geven, dat we ze ook papieren geven. Alle aanvragen zullen grondig onderzocht worden en wie geen recht heeft op asiel zal het land ook terug moeten verlaten, desnoods gedwongen.”