Advocaat Walter Damen: "België, doe wat je verwacht van een beschaving en haal die kinderen terug"

De Brusselse rechtbank heeft in kortgeding beslist dat ons land  er alles aan moet doen om zes kinderen van twee IS-vrouwen uit Syrië terug te halen naar ons land. En ook de moeders moeten meekomen, oordeelde de rechter. 

Walter Damen, de advocaat van de twee IS-vrouwen, is tevreden. "Maar ik heb geen hoera-gevoel, omdat ik vind dat ik voor dit soort zaken geen kortgeding zou moeten aanspannen. De ministerraad was heel duidelijk: alle kinderen onder de 10 jaar mogen terugkomen. Uiteindelijk deed men niets. Eigenlijk is het spijtig dat we naar de kortgeding rechter moeten gaan vooraleer de Belgische Staat eventueel zal handelen."

En ook de grootmoeders van de kinderen reageren opgelucht, zegt Damen. "Het was een strijd die ze al lang voerden, omdat de kinderen in gevaar zijn. Maar voor mij is dit een juridisch component. We hebben kunnen aantonen dat de kinderen in gevaar zijn, en de diplomatieke en consulaire mogelijkheden zijn er. Dus België, doe wat je verwacht van een beschaving en haal die kinderen terug. Ik hoop dat ons land zijn verantwoordelijkheid opneemt en de nodige moeite doet om de kinderen te gaan halen."

Ook Child Focus en de kinderrechtencommissaris reageren tevreden op het vonnis. "Het is de plicht van onze overheid om die kinderen in veiligheid te brengen. Dat is conform het kinderrechtenverdrag en dat verdrag geldt ook voor die kinderen", zegt kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen.

 Volgens directeur Heidi De Pauw van Child Focus is in Syrië de situatie op het terrein niet eenvoudig, maar ze is ervan overtuigd dat er een oplossing kan gevonden worden, "zonder diplomatieke potten te moeten breken". "Het is spijtig dat de rechter dwangsommen moet opleggen, ik heb dat niet graag, maar de rechten van deze kinderen worden geschonden. De hygiëne en de voeding zijn er ondermaats, de kinderen lopen geen school en de sfeer ten aanzien van buitenlandse vrouwen en kinderen is er grimmig. De kinderen worden zelfs beschimpt. België wordt nu verplicht om de kinderrechten om te zetten in de praktijk."

Ons land heeft - na de betekening van het vonnis - 40 dagen de tijd om alles te regelen. Maar de Belgische Staat kan nog in beroep gaan - en zal dat hoogstwaarschijnlijk ook doen. Wat dan? "Een beroepsprocedure schorst de beslissing niet. Maar als de uitspraak van de beroepsrechter binnen de 40 dagen volgt, kan deze beslissing misschien nog teruggedraaid worden", aldus Damen.

"Ik moet eerlijk zijn: ik hoop dat de Belgische Staat zijn verantwoordelijkheid neemt en doet wat men moet doen. En dat is de kinderen terughalen, de kinderen die geen fout dragen voor wat hun ouders daar mispeuterd hebben en daar niet verantwoordelijkheid voor zijn."

Als de kinderen effectief terugkomen naar ons land, zullen ze volgens Damen eerst opgevangen worden in een voorziening en dan eventueel naar een pleeggezin gaan. "In tussentijd zal worden nagegaan of de kinderen opnieuw bij familie terechtkunnen. Dat zal zeker niet bij de moeders zijn, want zij gaan naar de gevangenis. Misschien gaan ze naar de grootouders, maar dat zal allemaal onderzocht worden."

De zes kinderen zijn natuurlijk niet de enige kinderen die in Syrië of Irak zitten. Wat met de rest? Is dit vonnis met andere woorden een precedent voor de andere Belgische IS-kinderen? "Als de Belgische Staat geen beroep aantekent, dan kan je ervan uitgaan dat ze het aanvaarden dat ze de juridisch en morele plicht hebben om die kinderen daar weg te halen", zegt Damen.

"Als ze wel in beroep gaan, dan lijkt het standpunt van België dat ze zich niet verplicht voelt om Belgische onderdanen in nood daar weg te halen."