Volgens Bart De Wever komen Palestijnen via Zuid-Amerika naar België. Hoe zit dat precies in mekaar?

In een interview bij VTM Nieuws uitte De Wever harde kritiek op de instroom van Palestijnen uit Gaza, volgens hem ‘de grootste groep’. Letterlijk zei De Wever: “Die worden met een vliegtuig naar Zuid-Amerika gebracht en vliegen dan door naar Zaventem. Alleen in België verschijnen ze, nergens anders in Europa. Eens je een Palestijn binnen hebt, die krijg je niet buiten. Israël neemt die niet terug. Dit zijn geen oorlogsvluchtelingen, maar ze komen vanuit Egypte. Deze mensen zijn slachtoffers van mensensmokkel. Ze betalen veel geld om naar Brussel te vliegen en wij laten die gewoon allemaal binnen. Mevrouw De Block laat die allemaal binnen. Dat is Marrakech-beleid.”

Of Palestijnen momenteel de grootste groep asielzoekers zijn, is nog niet gekend. Het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) publiceert elke maand asielcijfers, maar die van november en december zijn nog niet gekend. Die cijfers moeten eerst via het kabinet Asiel en Migratie van minister Maggie De Block (Open Vld). 

In oktober waren Palestijnen (357) de tweede grootste groep asielzoekers, na Syriërs (498). Opvallend meer dan anders en opvallend meer dan elders. 

Tot en met oktober waren er dit jaar bijna 2.000 Palestijnse asielzoekers, meer dan een verdubbeling ten opzichte van heel 2017. Palestijnen ‘verschijnen’ niet enkel in België, maar uit cijfers van Eurostat blijkt wel dat België in het derde kwartaal van dit jaar hun populairste bestemming was in Europa. Populairder dan typische aankomstlanden zoals Spanje, Griekenland en Italië. 

Dat komt onder andere doordat Palestijnen uit de Gazastrook zo goed als allemaal erkenning kregen in ons land, zolang de grens tussen Gaza en Egypte dicht was. Men noemde Gaza ‘de grootste openluchtgevangenis ter wereld’.

Het was daardoor de facto onmogelijk om Gazanen terug te sturen. Eind november was de grens tussen Egypte en de Gazastrook voor een langere periode open en bijgevolg paste het CGVS zijn erkenningsbeleid aan. 

Lees ook de opinie van Ludo Abicht: Misschien kan Trump ooit het excuus van zijn domheid inroepen. Dat excuus geldt niet voor Bart De Wever

Veel geld

De toestroom heeft ook te maken met smokkelroutes, net zoals De Wever beweert. Palestijnen kunnen visumvrij reizen naar een aantal landen in Zuid-Amerika. Via Egypte of Turkije boeken ze een heen-en-terugreis naar Bolivia, Ecuador of Venezuela, stellen bronnen in de administratie. Die vluchten passeren via Madrid, waar men probeert te ontsnappen uit de transitzone. Advocaat vreemdelingenrecht Julien Wolsey hoort dergelijke verhalen uit eerste hand van zijn cliënten.

“Het gaat om meer dan enkel wat anekdotes”, zegt Wolsey. “Hier zit een systematiek achter, enkel te verklaren door smokkelnetwerken. Ze willen de route Libië-Italië vermijden, die nu is afgesloten, en vermijden de slechte situatie op de Griekse eilanden. Daar betalen ze veel geld voor, tot meer dan 10.000 euro.”

Een deel van hen vraagt na aankomst in Spanje bescherming aan. Anderen reizen door naar België. Sommigen zouden effectief via Zuid-Amerika gaan. 

Quota

Begin november rolden de Spaanse en Franse politie in Amiens een smokkelnetwerk op dat Palestijnen voorzag van valse identiteitsbewijzen en met bestelwagens naar ons land bracht. De politie schat dat dit netwerk sinds januari ongeveer 1.200 Palestijnen via Bolivia naar Madrid heeft overgevlogen. Voor 8.000 euro per migrant. 

De asielquota van voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA), die het aantal asielzoekers per dag beperkte, werkten volgens De Wever ‘afschrikwekkend’. Door die quota af te schaffen, zou opvolger De Block de instroom aan Palestijnen laten toenemen. Maar die instroom was dus al maanden bezig en bovendien is de afschaffing van de asielquota geen louter politieke beslissing van De Block. Ze zijn geschorst door de Raad van State op basis van een artikel in de Vreemdelingenwet, dat Francken zelf zo had aangepast.

Of De Block die Palestijnen “allemaal binnenlaat”, valt nog te bekijken. Als het CGVS de automatische erkenning heeft stopgezet, dan moet dat uitwijzing mogelijk maken. Maar effectieve terugkeer is moeilijk. Afgelopen maand is dat nog niet gebeurd.

“Gaat België hen naar Caïro overbrengen en door de woestijn begeleiden tot aan de grens? Dat lijkt me weinig waarschijnlijk”, zegt meester Wolsey. “Aangezien het gaat om een bezetting is Israël een logischere gesprekspartner voor Gaza. Maar Israël geeft nooit zijn toestemming om die mensen terug te nemen. Het is met andere woorden hypocriet om te stellen dat we Palestijnen niet mogen binnenlaten. Daar zitten wel degelijk veel oorlogsvluchtelingen bij.”