Van uw gft-bak tot uw nettoloon: dit verandert in 2019

Consument

Bier wordt duurder

De prijs van het bier gaat lichtjes omhoog. AB InBev zal zowel horeca-uitbaters als supermarkten een hogere prijs aanrekenen. Het zou gemiddeld om 0,015 tot 0,016 euro per consumptie gaan. Of de verhoging doorgerekend wordt aan de consument, mogen ze zelf beslissen. Ook Alken-Maes voert een prijsstijging door. 

Geen indexering van benzine- en dieselprijzen

De prijzen van benzine en diesel worden op 1 januari niet geïndexeerd. Diesel en benzine zouden anders goed 1,5 cent per liter duurder worden.

Postzegels gaan meer kosten

Bpost past zijn tarieven aan. Binnenlandse zendingen worden gemiddeld 4,6 procent duurder. De priorzegel, voor brieven die de volgende dag geleverd moeten worden, wordt weer ingevoerd en kost 1 euro (0,97 euro als je ze per 10 koopt). Voor een gewone zegel betaal je voortaan 0,95 euro (0,92 euro per 10).

Bellen, internet en tv bij Proximus duurder

Proximus verhoogt de prijs van haar populaire bundels, de optionele sportpakketten en enkele oude abonnementsformules. Het gaat vooral om een verhoging van zo'n 2 euro per maand. Zo kost de formule Familus 69 euro in plaats van 67. De optie Belgisch voetbal wordt een kwart duurder: de abonnementsprijs gaat van 7,95 naar 9,95 euro.

Banken trekken tarieven op

Bankieren via BNP Paribas Fortis wordt voor sommigen een stukje duurder. Een reeks tarieven gaat de hoogte in. Voorts rekent de bank ook extra kosten aan voor het beheren van nalatenschappen die binnen twaalf maanden na een overlijden nog niet geregeld zijn. Ook bij ING wordt een reeks tarieven opgetrokken.

Kerkelijke huwelijken en uitvaarten 25 euro duurder

Het tarief voor kerkelijke huwelijken en uitvaarten wordt op 275 euro gebracht in het aartsbisdom Mechelen-Brussel en in de bisdommen Antwerpen, Brugge, Gent en Hasselt. De stijging van het tarief met 25 euro is volgens de bisdommen het gevolg van toenemende kosten, onder meer aan kerkgebouwen.

Meeste onkruidverdelgers verboden

Het merendeel van de onkruidverdelgers verdwijnt uit de rekken, ook de synthetische herbiciden.

Kinderen

Kinderbijslag wordt Groeipakket

Voor elk kind dat vanaf 1 januari in Vlaanderen wordt geboren, krijg je als ouder maandelijks hetzelfde basisbedrag: 163,20 euro. Dat is meer dan nu voor een eerste kind, maar minder voor een tweede en derde. Kinderen geboren vóór 2019 behouden de basisbedragen van de vroegere kinderbijslag, aangevuld met een leeftijdsbijslag op 6, 12 en 18 jaar.

Pasgeboren baby's ook op muco gescreend
Baby's zullen voortaan op twaalf zeldzame ziekten worden gescreend. De lijst van elf aangeboren aandoeningen waarop borelingen in de eerste dagen na de bevalling met een bloedprik worden getest, wordt uitgebreid met de erfelijke taaislijmziekte of mucoviscidose.

Lees ook

“Waarom screenen we ouders niet op muco? Dan kunnen we de ziekte uitbannen”, vindt Eva De Leever, mama van een mucopatiëntje. 
   

Adoptieverlof breidt uit

Zowel werknemers als zelfstandigen kunnen bij een adoptie zes weken verlof per ouder opnemen, onafhankelijk van de leeftijd van het kind.

Meer middelen voor kleuter- en basisonderwijs

Het basisonderwijs krijgt 20 miljoen euro extra per jaar of een toename van administratieve ondersteuning met meer dan 20 procent. Eenmalig komen er 10 miljoen euro extra werkingsmiddelen voor het kleuteronderwijs en 10 miljoen euro voor ondersteuning op de werkvloer van kleuter en lager onderwijs.

Gezondheid

Vast tarief voor bevalling en prothese
Voor 'standaardingrepen' zoals een bevalling, blindedarmoperatie of knieprothese betaal je een vast bedrag, ongeacht het ziekenhuis. Materiaalkosten en geneesmiddelen vallen nog niet onder dit systeem. Ook de ereloonsupplementen van de artsen voor een eenpersoonskamer blijven bestaan.

Dossier erelonen

De Morgen is erin geslaagd om voor het eerst inzicht te krijgen in de lonen van ziekenhuisartsen.
 

Ambulance kost altijd 60 euro

Vanaf 1 januari betaal je voor dringend ziekenvervoer altijd het vaste tarief van 60 euro, ongeacht de afstand. Er is wel geen terugbetaling meer.

Huisbezoek dokter duurder

Komt de huisarts bij je langs, dan betaal je daar voortaan 38,86 euro in plaats van 37,61 euro voor. Voor de patiënt stijgt het remgeld voor een visite van 13,16 euro naar 13,60 euro. Ook voor een gewone raadpleging betaal je meer: 26,28 euro in plaats van 25,43 euro. Maar die prijsstijging wordt niet aan de patiënt doorgerekend.

Screening dikkedarmkanker vervroegd

Word je volgend jaar 51 of 52? Dan mag je een uitnodiging in je bus verwachten om deel te nemen aan een preventieve dikkedarmkankerscreening. Dat is twee jaar eerder dan voorheen.

Medicatie tegen hepatitis C voor iedereen terugbetaald

Alle patiënten met hepatitis C zullen hun antivirale medicijnen vanaf volgend jaar terugbetaald krijgen. Tot nu toe was er alleen een terugbetaling voor patiënten bij wie de ziekte in een vergevorderd stadium was.

CM stopt met terugbetaling homeopathie

De christelijke mutualiteit CM stopt met de terugbetaling van homeopathische geneesmiddelen. Dat is het resultaat van een bevraging bij de leden. De CM schrapt onder meer ook de tegemoetkoming voor oordoppen op maat, het lidgeld van jeugdverenigingen en podologische zolen.

Strengere regels voor gebruik zonnebank

Wie onder de zonnebank wil, moet voortaan een doktersattest voorleggen met daarop zijn of haar huidtype. Mensen met huidtype 1, het kwetsbaarste, mogen geen zonnebank meer gebruiken. 

Vlaamse premie nu ook na ernstige ziekte

Werkgevers kunnen de Vlaamse ondersteuningspremie voor personen (VOP) met een handicap voortaan ook aanvragen voor mensen die herstellen van een ernstige ziekte en toch weer aan het werk willen. Die bedraagt 20 procent van het loon voor een periode van twee jaar. Indien nodig kan dat met twee jaar worden verlengd.

Werken

Nettoloon stijgt door taxshift

Op Nieuwjaar treedt de derde en laatste fase van de taxshift in werking. Iemand met een brutoloon van 2.000 euro en nettoloon van 1.575 euro, zal netto 37 euro meer overhouden. Om jobcreatie te stimuleren en de loonkosten te doen dalen, komt er ook een daling van de werkgeversbijdragen.

Loonindexatie voor 450.000 bedienden

De Belgische bedienden in paritair comité 200, zowat een kwart van alle bedienden, zien hun loon met 2,16% stijgen. Ook voor de werknemers uit de voedingsnijverheid (+2,10%), de handel in voedingswaren (+2,16%), de primaire sector (+2,10%) en arbeiders en bedienden in de horeca (+2,10%) is er een indexatie.

Langer werken wordt beloond

Wie langer werkt dan een volledige loopbaan van 45 jaar, zal pensioenrechten blijven opbouwen. Langer werken wordt dus beloond. Langdurig werklozen en bruggepensioneerden zullen daarentegen een lager pensioen verwerven. Zelfstandigen die na hun 65ste blijven werken, kunnen een ziekte-uitkering krijgen. Alle werknemers komen voortaan ook in aanmerking voor een aanvullend pensioen.

Brugpensioen nog strenger

De voorwaarden om in het Stelsel van Werkloosheid met bedrijfsToeslag (SWT), het vroegere brugpensioen, te gaan, verstrengen opnieuw. Waar de algemene leeftijdsvoorwaarde 62 jaar blijft, zal een man voortaan 41 jaren loopbaan moeten bewijzen, een vrouw 35. Wie in SWT gaat, moet ook langer aangepast beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt.

Aantrekken buitenlandse werkkrachten makkelijker

Om de krapte op de Vlaamse arbeidsmarkt aan te pakken is het voortaan gemakkelijker voor bedrijven om buitenlandse arbeidskrachten aan te trekken. Vooral voor hoog- en middengeschoolden moet werken in Vlaanderen makkelijker én aantrekkelijker worden met een reeks maatregelen.

Alle pensioenen op dezelfde dag uitbetaald

Gepensioneerden zullen vanaf 1 januari op dezelfde dag hun pensioenbedragen uitbetaald krijgen, of ze nu werkten als zelfstandige, ambtenaar of werknemer. 

Wonen

Distributienettarieven omlaag

Goed nieuws voor uw energiefactuur: volgend jaar gaan de distributienettarieven naar beneden. Een gemiddeld gezin betaalt daardoor naar schatting zo'n 46 euro minder voor elektriciteit en 25 euro voor aardgas.

Huurprijs stabieler

Een huisbaas kan de huurprijs tijdens de duur van het contract enkel nog jaarlijks indexeren. Uitzonderingen: de huurwaarde stijgt met minimaal 20 procent, of er gebeurden verbouwingswerken die de huurwaarde met minstens 10 procent doen stijgen. De waarborg die huurders aan het begin van de huur op een geblokkeerde waarborgrekening storten, stijgt van twee naar drie maanden huurprijs. De opzegvergoedingen die huurders betalen bij het verbreken van nieuwe contracten van korte termijn (max. 3 jaar) worden gehalveerd.

Elk huis krijgt woningpas

Een nieuw, gratis digitaal paspoort dat elke woning krijgt, bundelt alle beschikbare info, zoals keuringen, attesten en gegevens uit het energieprestatiecertificaat (EPC) en de EPB-aangifte . Het maakt het veel makkelijker om na te gaan hoe kwalitatief en energiezuinig een woning is.

EPC in nieuw kleedje

Elke Vlaamse woning die wordt verkocht of verhuurd, krijgt met het aangepaste Energieprestatiecertificaat een label van A+ (uitstekend) tot F (ondermaats). Het EPC+ geeft ook meer informatie over hoe de woning energiezuiniger kan worden gemaakt, wat dat kost en welk energielabel de woning nadien krijgt.

Verbeterings- en renovatiepremie smelten samen

Het eengemaakte en minder strenge systeem moet voor meer duidelijkheid en transparantie zorgen. Gezinnen met een lager inkomen krijgen ook meer flexibiliteit over hoe ze de renovatiepremie aanvragen, en alleenstaande ouders komen vlotter in aanmerking voor een tegemoetkoming. De aanpassingspremie, die specifiek op de doelgroep van ouderen gericht is, blijft voorlopig wel afzonderlijk bestaan.

Nieuwe premies

Wie zijn oude kachel vervangt door een milieuvriendelijker toestel, krijgt een premie die kan oplopen tot 250 euro. Wie een warmtepompboiler plaatst, ontvangt 400 euro steun. De premie voor dakisolatie daalt in 2019 wel van 6 €/m² naar 4 €/m².

Energielening alleen nog voor sociale doelgroepen

De Vlaamse overheid biedt niet langer aan iedereen een energielening aan voor energiebesparende ingrepen in de woning, zoals isolatie, hoogrendementsglas, zonnepanelen en warmtepompen. Alleen sociale doelgroepen en verenigingen kunnen nog zo’n lening afsluiten.

Vleesafval en eieren bij gft, koffiepads niet meer

Mogen voortaan bij het gft-afval: zowel dierlijk als plantaardig keukenafval en etensresten. Vlees- en visresten, vaste zuivelproducten als kaas, eieren en eierschalen kiepert u dus gewoon in de groene container, net als mest van kleine huisdieren. 

Theezakjes en koffiepads horen voortaan niet meer in de gft-bak. Ook mossel- en oesterschelpen moeten bij het restafval.

Lees ook

Kan zo’n koffiepadje of theezakje nu zo veel verschil maken? Sceptische reacties op nieuwe regels voor gft-afval

Wet rond mede-eigendom versoepeld

Woont u in een appartement? Het nieuwe appartementsrecht moet het beheer van de gemeenschappelijke delen eenvoudiger maken. Voor beslissingen omtrent de gemeenschappelijke delen als gangen, liften, tuin, dak en gevels wordt de vereiste 3/4 meerderheid verlaagd naar 2/3. Voor wettelijk verplichte werken zoals aanpassingen aan de liftinstallaties en de brandveiligheid is er een verlaging naar meer dan 50 procent.

Voorts voorziet de nieuwe wet op de mede-eigendom dat één eigenaar niet langer de afbraak en heropbouw van een appartementsgebouw kan blokkeren.

Mobiliteit

Lage-emissiezone in Brussel wordt strenger

De lage-emissiezone in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt uitgebreid naar diesels van de EURO 2-norm en benzinevoertuigen zonder EURO-norm of EURO 1-norm. Er geldt een overgangsperiode van drie maanden.

Oldtimers verplicht naar keuring

Oldtimers met een leeftijd vanaf 25 tot 30 jaar moeten voortaan jaarlijks naar de periodieke technische keuring. Voertuigen met een leeftijd tussen de 30 en 50 jaar oud moeten tweejaarlijks worden geschouwd, die ouder dan 50 jaar vijfjaarlijks. Doel is het verzekeren van de verkeersveiligheid.

Geen inhaalverbod meer voor vrachtwagens op snelweg

Het algemeen inhaalverbod voor vrachtwagens op snelwegen met 2x2 rijvakken verdwijnt. Het verbod zal alleen nog gelden bij regenweer. Als de regio’s dat nodig vinden mogen ze voor bepaalde delen van de snelweg wel een inhaalverbod opleggen, met verkeersborden. 

Op meer plaatsen kilometerheffing voor vrachtwagens

Het wegennet waar de kilometerheffing voor vrachtwagens geldt, wordt uitgebreid met 38 kilometer. Het gaat om drie trajecten: de A11 van Brugge (N31) tot Knokke-Heist (N49), de N36 van Roeselare (R32) tot de N35 in Zarren en de N722, van de N80 in Hasselt tot de N718 in Sint-Truiden.

Nieuwe test voor beginnende bestuurders

Wie zijn definitieve rijbewijs heeft gehaald, zal zes tot negen maanden later opnieuw naar het examencentrum moeten om te bewijzen dat hij het roze papiertje waard is. Het ‘terugkommoment’ zal 100 euro kosten. 

Elektrische motorfietsen vrijgesteld van verkeersbelasting

Wie een elektrische motorfiets koopt, hoeft daar geen belasting op inverkeerstelling (biv) meer op te betalen. De vrijstelling komt bovenop de zero-emissiepremie van 1.500 euro die iedereen met een elektrische motor krijgt.

Politiek

Vlaanderen is 7 fusiegemeenten rijker

Vlaanderen telt vanaf 1 januari 7 extra fusiegemeenten: Aalter (Aalter + Knesselare), Deinze (Deinze + Nevele), Kruisem (Kruishoutem + Zingem), Lievegem (Waarschoot + Lovendegem + Zomergem), Puurs-Sint-Amands (Puurs + Sin-Amands), Pelt (Overpelt + Neerpelt) en Oudsbergen (Opglabbeek + Meeuwen-Gruitrode). Door de fusies telt Vlaanderen niet langer 308, maar 300 gemeenten. Meer dan 200 Vlaamse straten zullen op 1 januari 2019 een nieuwe naam krijgen, de bijna 200.000 inwoners van de nieuwe Vlaamse fusiegemeenten moeten naar het gemeentehuis om de chip van hun identiteitskaart te laten aanpassen.

België wordt lid van VN-Veiligheidsraad

België wordt twee jaar lang niet-permanent lid van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, samen met de Dominicaanse Republiek, Duitsland, Indonesië en Zuid-Afrika. 

Roemenië gaat Europese ministerraden leiden

Voor de eerste keer sinds het in 2007 tot de Europese Unie toetrad, zal Roemenië de Europese ministerraden voorzitten. Boekarest hoopt tijdens zijn zes maanden als EU-voorzitter voor een doorbraak te kunnen zorgen in verschillende belangrijke dossiers, maar de brexit en de Europese verkiezingen zullen wellicht weinig manoeuvreerruimte bieden. Roemenië volgt Oostenrijk op.

Pierre Wunsch nieuwe gouverneur Nationale Bank

Jan Smets zwaait af als gouverneur van de Nationale Bank van België (NBB). Hij gaat na vier jaar met pensioen en wordt vervangen door de Franstalige Pierre Wunsch (51). Die is nu nog vicegouverneur. 

Varia

Amnestieperiode voor wapens zonder vergunning loopt af

Wie een vuurwapen zonder vergunning bezit, zal dat niet meer zomaar kunnen laten regulariseren. Wie nog betrapt wordt, riskeert een gevangenisstraf van één maand tot vijf jaar en/of een geldboete van 100 tot 25.000 euro. De regularisatieperiode was niet van toepassing op verboden vuurwapens.

Nieuwe visquota 
Belgische vissers mogen minder tong en kabeljauw bevissen en in de wateren van de Europese Unie geldt de aanlandingsverplichting, waardoor ongewenste vangsten niet meer mogen worden teruggegooid. Bedoeling is overbevissing te voorkomen.

Verbod op onverdoofd slachten

In Vlaanderen wordt een verbod op onverdoofd slachten van kracht. Kleine herkauwers en pluimvee mogen alleen nog geslacht worden met elektronarcose, waardoor het verdoofde dier ongevoelig wordt voor pijn. 

Netflix en co. moeten bijdragen aan Vlaamse producties

Netflix, Amazon en andere streamingdiensten met een jaaromzet van 500.000 euro moeten voortaan financieel bijdragen aan de productie van Vlaamse films en tv-series. Ofwel investeren ze rechtstreeks ofwel storten ze een bedrag aan het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF).