De federale regering en de Kamer bekijken deze week hoe het verder moet met de voorstellen om de werkloosheidsuitkeringen ‘degressiever’ te maken, een onderdeel van het Zomerakkoord van vorig jaar dat na de val van de regering op de plank is blijven liggen.

De bedoeling was om werklozen eerst wat meer te geven, maar hun uitkering daarna sneller te laten dalen. Federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) heeft al een voorstel klaar, maar dat blijft voorlopig geheim. Omdat de vrees leeft dat er helemaal niets meer van in huis komt, diende N-VA-Kamerlid Jan Spooren dan maar zelf een wetsvoorstel in.

Daarin stijgt de maximale uitkering tijdens de eerste drie maanden werkloosheid van 65 naar 70 procent van het laatste loon, met een maximum van 1.870 euro per maand. De uitkering zakt daarna weer geleidelijk: in de zesde maand tot weer 65 procent van het vroegere brutoloon, daarna nog lager. Uiterlijk na vier jaar valt de uitkering terug op een minimum.

De versnelde degressiviteit moet werkzoekenden aansporen om sneller een nieuwe baan te aanvaarden, maar volgens een interne nota van het kabinet-Peeters doet dit voorstel niet wat de bedoeling van de federale regering was in het Zomerakkoord.

Volgens Peeters’ kabinet versterkt het voorstel de werkloosheidsval, een alleenstaande zou zelfs meer stempelgeld kunnen krijgen dan hij daarvoor netto verdiende. Voor werklozen met een laag loon, die al een lage uitkering kregen, verandert er bovendien erg weinig, maar het vermindert ook het armoederisico voor die doelgroep niet.

73,9 miljoen extra

Daarnaast wordt wie lang heeft gewerkt voor hij werkloos werd, daar ‘nauwelijks’ voor beloond volgens de kabinetsnota en verschilt de daling van de uitkering na twee jaar werkloosheid erg naargelang van de gezinssituatie. Samenwonenden worden het hardst getroffen.

Bovendien zou het voorstel tijdens het eerste jaar al gauw 73,9 miljoen extra kosten aan de RVA, om op kruissnelheid nog altijd 17,5 miljoen te bedragen. Kris Peeters pleit ervoor om bij de hervorming van de werkloosheid naar een rechtvaardiger systeem te gaan, met ‘correcte uitkeringen die activerend werken, ongeacht het voorheen verdiende loon’.

Het is nu wachten op het voorstel van Peeters zelf.