Hoe een beslissing van 50 jaar geleden het Kluisbos nog steeds in gevaar brengt

© Robin Vanheuverswyn,

Het Kluisbos in de Vlaamse Ardennen is niet alleen een van de meest waardevolle en geliefde wandelbossen in Vlaanderen, voor een twintigtal eigenaars is het ook de gedroomde plek om een riante villa neer te poten. Dat gebeurde de afgelopen jaren meer dan eens. Maar een nieuwe aanvraag botst nu op massaal protest.

Geert Neyt
  • Het Kluisbos bleef eeuwenlang onaangeroerd. Tot in 1963 een verkavelingsvergunning werd verleend voor 54 bouwpercelen
  • Ongeveer de helft van die verkaveling is ondertussen bebouwd met villa’s
  • De eigenaar van een stuk bos heeft nu een aanvraag gedaan om twee bouwkavels samen te voegen tot één, zodat een tuin van 3000 vierkante meter kan worden aangelegd
  • Ondanks de weigering van de gemeente Kluisbergen en het Agentschap voor Natuur en Bos, heeft de bestendige deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen hiervoor een gunstig advies verleend.
  • Minister van Leefmilieu Schauvliege (CD&V) werkt aan een oplossing waardoor niet meer zal kunnen gebouwd worden in het Kluisbos.

Het was de regionale natuurvereniging - Milieufront Omer Wattez - die de kat de bel aanbond. “Wij volgen al zeven jaar lang met argusogen de aanvraag van een echtpaar uit Waregem dat twee bouwloten wil samenvoegen in een van de meest waardevolle plekjes van het Kluisbos”, zegt Davy De Groote van het Milieufront.

“Door die samenvoeging kan men een aantrekkelijke tuin van 3000 vierkante meter aanleggen. De aanvraag dateert al van 2009 en werd zowel geweigerd door de gemeente Kluisbergen als het Agentschap Natuur en Bos”, verduidelijkt De Groote.

Biodiversiteit

het Agentschap had daar zo zijn redenen voor. “Vanuit een ecologisch standpunt weigeren wij systematisch alle aanvragen om in het Kluisbos te bouwen”, verduidelijkt Xavier Coppens, beheerder van het Kluisbos voor het Agentschap Natuur en Bos.

© credit

“Het Kluisbos is namelijk geen doordeweeks bos. Al zolang er kaarten bestaan - en we hebben het kunnen traceren tot in 1500 - is het nooit ontbost. Daardoor is de biodiversiteit in het Kluisbos zeer groot.”

10.000 protesthandtekeningen

Het klinkt dan ook bijzonder dat er in 2016 nog steeds in het midden van een Vlaams bos gebouwd kan worden. “Dat komt omdat er in 1963 een verkavelingsvergunning is goedgekeurd voor een gebied van 15 hectaren”, aldus Xavier Coppens.

“Het Kluisbos zelf is 300 hectaren groot. Jammer genoeg werden onze negatieve adviezen meermaals in de wind geslagen. Zo zijn er in de loop der jaren een twintigtal villa’s bijgekomen. Daar werd destijds ook wel wat rumoer rond gemaakt, maar men moest vooral lijdzaam toekijken hoe er weer een stukje bos verdween. Vandaag aanvaarden burgers zoiets niet meer.”

Een bewijs daarvan zijn de 10.300 protesthandtekeningen die het Milieufront en Natuurpunt sinds de zomer konden verzamelen.

Geen afwijzing meer

Hoewel de bouwwoede in het Kluisbos al enkele jaren stilligt, heeft men de afgelopen vier jaar toch nog twee keer geprobeerd om iets in gang te zetten. Eén keer om een verkrotte vakantiewoning in het bos te renoveren. En in 2012 wou men effectief een lot ontbossen en bebouwen.

De eerste aanvraag bevindt zich momenteel nog in een juridisch kluwen, terwijl de tweede werd geweigerd door de gemeente en de eigenaar nadien bij de provincie in beroep op een afwijzing botste.

Voor het meest recente dossier - de samenvoeging van de kavels - heeft de provincie echter wél haar goedkeuring gegeven. En dat ondanks het eerdere negatieve advies van de gemeente Kluisbergen en het Agentschap Bos en Natuur.

Slimme gok?

“Heeft men bij de provincie gegokt en gehoopt dat het zou passeren, zonder dat er een haan naar zou kraaien?”, vraagt Elisabeth Meuleman van Groen zich af. “Of gaat het hier om een verdoken vorm van dienstbetoon?”

“Helemaal niet”, zegt Hilde Bruggeman, de gedeputeerde die bevoegd is voor deze vergunningen. “Laat ons niet vergeten dat de bewuste eigenaar alleen maar heeft gevraagd om twee kavels samen te voegen. Door onze goedkeuring verkrijgt hij geen enkel nieuw recht, laat staan het recht om te bouwen.”

Bruggeman wil echter niet zeggen dat de provincie een toekomstige bouwaanvraag zal weigeren. “Elk dossier moet apart bekeken worden”.

Beschermen tegen bouwwoede

En misschien komt het ook niet zo ver. Want minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) heeft zich veertien dagen geleden gemoeid met het volgens het Kluisbos-dossier, en het ondergebracht in een “complex project”.

“Wij zouden tot een oplossing willen komen voor het hele Kluisbos”, aldus de woordvoerder van het kabinet-Schauvliege. “Er zijn op dit moment namelijk nog 17 of 18 loten waarop in principe gebouwd kan worden”, klinkt het.

Het kabinet heeft daarvoor contact opgenomen met alle betrokkenen, in de hoop hen samen te kunnen brengen en hen een oplossing te bieden. Wellicht komt er een compensatie voor de eventueel verloren bouwgrond. Dat kan een financiële som zijn of een ruil met een andere bouwgrond. “Maar dat zijn uiteraard geen makkelijke onderhandelingen, die zelfs tot twee jaar kunnen aanslepen”, klinkt het nog.

Verder dan Kluisbos

Volgens Meuleman beperkt het probleem zich overigens niet alleen tot het Kluisbos. “In Vlaanderen zijn er nog tal van andere groene gebieden die ingekleurd zijn als bouwgrond of industriegrond. Hoog tijd dat die in kaart gebracht worden, zodat het waardevolle groen definitief beschermd is tegen bouwwoede.”

“Ook daar zijn we mee bezig”, aldus het kabinet-Schauvliege. “De minister wil die gebieden - zo’n 10.000 hectaren natuurgebied - nog voor het einde van de regeerperiode decretaal beschermen. Ook daar zullen we met de eigenaars van de gronden een regeling proberen te treffen.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen