Ecomodernist Michael Shellenberger: “Hernieuwbare energie is een domme modegril”
Op een N-VA- studiedag over ecorealisme heeft de Amerikaanse pro-nucleaire milieuactivist Michael Shellenberger ons land geadviseerd drie nieuwe kernreactoren te bouwen. “Jullie economen noemen dat onhaalbaar? Dan stellen ze hun modellen niet juist op”, aldus de cultureel antropoloog.
Sinds het jongerenprotest klimaat bovenaan de politieke agenda heeft geduwd, trekt N-VA de kaart van het ‘ecorealisme’ of ‘ecomodernisme’. Op een studiedag over klimaat was Michael Shellenberger, één van de pioniers van het ecomodernisme in de VS, de centrale gast. Hij stelt “dat ook België zijn tijd en geld niet moet verspillen aan hernieuwbare energie”.
Nochtans horen we ecomodernisten hier zeggen dat we best inzetten op alle mogelijke groene technologie. Is er verwarring?
“Ecomodernisme slaat op verstedelijking, technologische vooruitgang en ons zo veel mogelijk ontkoppelen van de natuur. Maar ik noem mezelf een pro-nucleaire milieuactivist. Dat is voor iedereen duidelijk.”
U adviseert België drie nieuwe centrales. Hoe kan dat in een vrije markt? Geen enkele privé-investeerder ziet het zitten. Kosten voor nieuwe Finse, Britse en Franse centrales lopen veel hoger op dan gepland, met 23 miljard voor Hinkley Point. Investeerders trekken zich terug en de bouw duurt jaren langer dan voorzien.
“Zeventig tot tachtig procent van de kosten is directe kosten voor de bouw, dus inderdaad, geen enkele privé-investeerder kan dat alleen. Je moet natuurlijk de meest kostenefficiënte formule zoeken. De Britten hebben het met privé-investeerders willen doen en daarom kost het nu meer. Het moet dus een openbaar nutsbedrijf zijn of een bedrijf gesteund door de overheid.”
Die optie dient zich hier niet aan en economen hier zien geen business case.
“Dan moeten jullie echt eens kijken naar Frankrijk en Duitsland. Frankrijk (dat driekwart energie uit kerncentrales haalt, BDB) spendeert de helft van Duitsland aan elektriciteitsproductie en Franse elektriciteit is tien keer minder CO2-intensief dan in Duitsland, dat zijn kerncentrales sloot.”
‘We weten nu zeker dat die scheurtjesreactoren oké zijn’
Is die momentopname eerlijk? Frankrijk had al jaren kerncentrales terwijl Duitsland nu inderdaad in een overgangsfase zit. De vraag was: zijn nieuwe centrales betaalbaar?
“Als je met bestaande ontwerpen zou werken en zou samenwerken met de Fransen en de Finnen zou dat de kosten kunnen drukken. Goed, het zal duurder zijn dan steenkool, maar het Belgische publiek wil best wel iets meer uitgeven voor schone energie. En jullie prioriteit is de bestaande centrales draaiende houden.”
Die liggen steeds vaker stil door technische problemen.
“Ach, er is echt niets mis mee. We weten nu zeker dat die scheurtjesreactoren oké zijn.”
ENSTO-E, het Europees Network van Netwerkoperatoren, meldt dat België, Frankrijk en Italië de landen zijn die het deze winter het moeilijkst hadden. De eerste twee door problemen met kerncentrales.
“Gascentrales haperen ook soms. Maar alleen als kerncentrales haperen, zijn we bang. Die kerncentrales kunnen best tot tachtig jaar mee. Dat is het goedkoopst. Wat gaan jullie anders doen? Alle bossen kappen? Mest verbranden?”
Studies van bijvoorbeeld VITO tonen dat België klimaatneutraal kan worden zonder kernenergie.
“Dat zijn wat spreadsheets. Ik zou dat geen studies noemen. Je moet kijken naar de reële voorbeelden en de Franse en Duitse situaties vergelijken.”
Wind is nu het goedkoopst en kernenergie het duurst. De prijzen van zon en wind blijven toch crashen?
“Ja, maar die cijfers zijn misleidend. Zon en wind zijn onberekenbare energiebronnen en de Duitsers moeten er steeds meer voor uitgeven. Een netwerk om dat op te vangen kost erg veel en dat zit niet in die cijfers.”
Voor kernenergie is die investering voor een netwerk ook gemaakt en er is ook het probleem met verzekeringen van kerncentrales.
“Wat zou een doktersbezoek kosten mocht er geen aansprakelijkheidslimiet zijn? Ik krijg altijd maar de vraag naar de verzekerings- en afvalkosten van kernenergie, maar daar is geen probleem mee. Antinucleaire activisten maken er een probleem van omdat ze kernenergie haten.”
‘Je vindt wetenschappers die om het even wat zeggen. Dat economen het niet met me eens zijn, wil niet zeggen dat ze gelijk hebben. Ze weten niet hoe ze hun modellen moeten opstellen’
Maar uw verhaal druist ook in tegen de analyse van onze milieu-economen
“Tja, wetenschappers. Ik verkies een eiwitrijk dieet en vind vegetarisme een eetstoornis. Ik kan experts vinden die het daarmee eens zijn en niet eens zijn. Je vindt wetenschappers die om het even wat zeggen. Dat economen het niet met me eens zijn, wil niet zeggen dat ze gelijk hebben. Ze weten niet hoe ze hun modellen moeten opstellen. De Fransen met hun kerncentrales zijn niet arm. En sinds ze meer op wind en zon inzetten is hun elektriciteit CO2-intenser.”
Geen zon en wind dan?
“Waarom zou je? Het is een modegril. In de jaren 70 vonden we tarwekiemen eten goed, nu is gluten slecht. Ooit verbrandden we mensen omdat we dachten dat ze heksen waren. Zonne- en windenergie zijn ingegeven door angst voor kernwapens, een verlangen naar dure energie en harmonie met de natuur.”
‘Interesse van terroristen in kerncentrales, dat is bullshit. Het is Greenpeace dat kerncentrales aanvalt’
U was kandidaat voor de Democraten in Californië maar u haalde slechts 0,5 procent van de stemmen. Slaat uw verhaal niet aan?
“Ik heb geen campagne gevoerd, het ging me vooral om een kerncentrale te redden. Californië is slecht bezig. We leggen zonnepanelen in de woestijn en daardoor gaan woestijnschildpadden dood. Zonne- en windenergie zijn een domme religieuze cultus.”
Vlaanderen is erg klein. Waar zouden we nieuwe centrales zetten? En wat met interesse van terroristen in onze kerncentrales?
(heftig) “Dat is totale bullshit! Lees mijn columns daarover. Het is Greenpeace dat kerncentrales aanvalt.”