Met z’n allen gaan betogen voor het klimaat als klasuitstapje? “Kan niet zomaar”

Een moeder van een leerlinge van een Mechelse school maakte zich gisteren danig druk omdat ze het gevoel kreeg dat haar dochter ‘verplicht’ moest deelnemen aan een klimaatmars morgen in Mechelen. (Lees hier meer). De vrouw had van het Busleyden Atheneum een brief gekregen dat de school zou deelnemen aan de mars en dat afwezige scholieren een doktersbriefje moesten hebben. Een ogenschijnlijk verplicht klasuitstapje klimaatbetogen? Het schoot op sociale media ook bij anderen in het verkeerde keelgat. 

Koen Daniëls (N-VA) ging vandaag in het Vlaams Parlement in op de kwestie, want ook in andere scholen in Vlaanderen zou die discussie actueel zijn. “We stellen vast dat er een aantal scholen hun leerlingen tijdens de lestijden verplichten om te gaan betogen. En dat stemt tot nadenken. Kan dit zomaar?”, vroeg Daniëls zich hardop af. 

Chris Janssens van het Vlaams Belang ging een stap verder. “Er zijn de laatste weken volgens mij een aantal rode lijnen overschreden met betrekking tot het misbruiken van kinderen en jongeren in ons onderwijs voor politieke doeleinden”, zei hij. “Er waren de lagereschoolkinderen die meegesleurd werden naar klimaatbetogingen, vervolgens waren de kleuters aan bod en nu zijn we al op het niveau gekomen dat het verplicht wordt als een schoolactiviteit, soms zelfs op straffe van een sanctie. Spijbelen wordt dus niet meer gesanctioneerd, maar zelfs gepropageerd. De wereld op zijn kop. Betogen kan en mag absoluut, maar na de lesuren.” Of niet soms?

“Scholen kunnen niet zomaar deelnemen aan de klimaatmarsen”, reageerde Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) vanmiddag. “Dat kan enkel onder bepaalde voorwaarden.”

Minister Hilde Crevits vindt het enerzijds heel goed dat jongeren dezer dagen hun engagement tonen. Ze laat verstaan dat ze het persoonlijk “smakeloos” vindt “dat kinderen van 4 à 5 jaar oud langs de straten lopen met politieke slogans”. Maar het échte engagement van de jongeren “kan je niet in een doos stoppen”, zegt ze. “Ik ben niet altijd akkoord met de manier waarop ze zich engageren, maar ze doen het wel.”

Anderzijds kan ze als onderwijsminister moeilijk juichen voor spijbelacties. “Sowieso is het van belang dat scholen daar goed mee proberen om te gaan. Het is niet aan mij om die jongeren bij de kraag te grijpen, dat kan ik ook niet. Het zijn de scholen die moeten kijken hoe ze daar een antwoord op bieden. Dat kan met inhaallessen, dat kan door in de school te werken rond klimaat, ...” 

Volgens de CD&V’ster gaat het overgrote deel van de scholen op een goede manier om met de discussie. “Hulde aan hun werkwijze.” Maar Crevits hamert op het belang van “goede afspraken”. “We zien nu dat scholen soms zelf gaan deelnemen aan klimaatmarsen. Kan dat? Dat kan zomaar niet.”

“Een school kan bijvoorbeeld als buitenschoolse activiteit wel een wandeling naar de burgemeester organiseren. Dat is perfect mogelijk”, zegt ze. “Maar zo’n initiatieven moeten deel uitmaken van het pedagogische project van de school en moeten bijdragen aan de leerplandoelstellingen.”

“Het is ook - en dat wordt op sommige plaatsen vergeten - belangrijk dat de schoolraad en de leerlingen geïnformeerd worden, dat daarover gecommuniceerd wordt. Zomaar vandaag beslissen om morgen mee op te stappen in een of ander initiatief, kan eigenlijk niet. Zoiets moet doorgesproken worden met de ouders en leerlingen.” 

“Wat het voor mij nog moeilijker maakt, zijn die ziektebriefjes. Alsof, of je nu ziek bent of niet, iedereen zomaar doktersbriefjes kan krijgen. Dat kan ik absoluut niet tolereren.” Verplichten kan in ieder geval ook niet. “Het moet kaderen binnen de manier waarop je als school je project uitrolt, het moet goed doorgesproken zijn met ouders en leerlingen”, vat Crevits nog eens samen. “En dan is het geen spijbelen meer. Alles hangt er vanaf op welke wijze een school dit inbedt in het geheel van haar werking. ‘One shots’ kunnen niet.”

“Het is inderdaad een beetje raar dat je van ‘wild spijbelen’ plots een georganiseerde uitstap gaat maken”, aldus de minister nog. “Deze sprong is ook voor mij wat vreemd.”

Als ouders bezwaren hebben tegen de manier waarop scholen met de kwestie omgaan of ze het politiek getint vinden, kunnen ze zich volgens minister Crevits richten tot de Commissie Zorgvuldig Bestuur, de speciale commissie die klachten over schoolbesturen behandelt.