Iedereen weet intussen dat je knoeien met je gsm achter het stuur best achterwege laat. Maar je moet helemaal niet bezig zijn met een of ander toestel om afgeleid te zijn. De meest voorkomende reden waarom we niet voor de volle honderd procent van de tijd op de weg letten, is dat we een praatje slaan met onze passagier. Het verklaart waarom een bestuurder gemakkelijk een kwart van alle tijd met iets anders bezig. Van het instellen van de gps tot het zich ver­gapen aan een reclamebord.

Dat is niet altijd onschuldig. Het is moeilijk om een exact cijfer te plakken op het aantal ongevallen dat te wijten is aan een onoplettendheid. Meestal gaat het om een samenloop van ­omstandigheden. Wel schatten wetenschappers dat afleiding mee aan de basis ligt van zo’n 5 tot 25 procent van alle on­gevallen. In absolute cijfers betekent het dat in België elk jaar ergens tussen de 31 tot 154 doden in het verkeer het gevolg zijn van een bestuurder die met iets anders bezig was.

Het grootste gevaar is en blijft de gsm. Iedereen mag dan wel weten dat rijden en bellen of sms’en niet samengaan, we kunnen het niet laten. De gevolgen zijn nochtans niet min. “We reageren trager, hebben minder controle over de auto, zijn ons minder bewust van de situatie en nemen meer risico’s”, somt VIAS op. Zelfs wie handenvrij belt, ontsnapt er niet aan. Maar vooral berichten sturen is gevaarlijk. In 2 à 3 procent van alle ongevallen speelt het een rol.

Nieuwe technologie

De vraag is wat je eraan kunt doen. De wet verstrengen schiet zijn doel voorbij. De politie kan niet overal tegelijk zijn en dat merk je ook. In verschillende landen waar een verbod op telefoneren met de gsm in de hand werd ingevoerd, hielden bestuurders zich even in. Na een jaar was dat effect alweer verdwenen.

Dan verwacht VIAS meer heil van sensibilisering tijdens de rijopleiding en van de techno­logie. Zo zijn er systemen die de bestuurder erop wijzen wanneer hij van zijn rijstrook afwijkt. Of die een signaal geven en zelf ­beginnen te remmen bij gevaarlijke situaties. De meest effi­ciënte oplossing is nog dat apparaten tijdens het rijden gewoon niet meer bediend kunnen worden. In sommige wagens kun je je gps niet meer programmeren tijdens het rijden. En er bestaan apps die je smartphone blok­keren achter het stuur.

Hoe dan ook moeten de mensen allemaal mee. De geesten zijn gerijpt. 91 procent van alle bestuurders vindt sms’en achter het stuur bijvoorbeeld gevaarlijk. Het zelf niet meer doen, ligt blijkbaar wat moeilijker.