De Britse Brexitminister Stephen Barclay en juridisch adviseur Geoffrey Cox zakten begin deze week nog maar eens af naar Brussel voor gesprekken over de Brexit. De Ierse backstop - de noodoplossing om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te vermijden - staat daarin centraal. Het VK wil daarvoor garanties.

De gesprekken worden normaal gezien dit weekend verder gezet, maar de minister van Buitenlandse Zaken Jeremy Hunt waarschuwt de EU nu al. De relaties tussen Groot-Brittannië en Europa zullen “jarenlang vergiftigd zijn” als Brussel geen toegevingen doet, verklaarde hij vrijdagochtend op de Britse openbare omroep BBC. “Dit is een moment van verandering in de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. De geschiedenis zal beide kanten veroordelen als we dit verkeerd aanpakken.”

“EU zal zich flexibeler moeten opstellen”

De Europese Unie zal zich dus flexibeler moeten opstellen, vindt Hunt. “We willen vrienden blijven met de EU. Dat vereist dat Europa flexibel is en begrijpt dat we nu een zeer duidelijke vraag hebben. We vragen geen onredelijke dingen.”

Dat vindt ook de Britse premier May. Om haar echtscheidingsakkoord in extremis nog door het Lagerhuis te krijgen, heeft ze “juridische garanties” nodig van Europa, waarin bijvoorbeeld een einddatum voor die backstop staat. Maar Europa wil daar niet van weten, waardoor de onderhandelingen in een nieuwe impasse gesukkeld zijn. May blijft erbij dat het mogelijk is om nog voor de stemming in het Britse parlement van volgende week garanties los te krijgen in Brussel. “Er is vooruitgang geboekt in de afgelopen dagen. Er is nog wat werk voor de boeg, maar het is zeker mogelijk.”

“Aanhoudende onzekerheid”

May heeft intussen wel gezegd dat als haar deal geen meerderheid krijgt in het Britse parlement volgende week, het Verenigd Koninkrijk mogelijk de EU voor veel maanden niet zal verlaten, of dat het de EU niet kan verlaten onder de voorwaarden die werden onderhandeld. “Of we zullen mogelijk nooit de EU verlaten dan”, zei ze. Ze voegt eraan toe dat “als de parlementsleden niet stemmen voor de voorgestelde deal, het VK sowieso een aanhoudende onzekerheid tegemoet zal gaan.”

Ze vraagt de Europese leiders dan ook om “nog één extra duwtje” om het echtscheidingsakkoord door het Britse parlement te krijgen. “Het is in ons ieder belang dat Groot-Brittannië de deur van de Europese Unie met een akkoord achter zich dichttrekt.”

Volgende week dinsdag moet het Lagerhuis opnieuw stemmen, maar zonder Europese toegevingen voor de backstop ziet het er dus niet goed uit. De Britse premier lijkt de verantwoordelijkheid voor een mislukking steeds meer in Europese schoenen te willen schuiven.

EU bezwijkt niet onder de druk

Dat de Europese Unie onder die druk bezwijkt, is twijfelachtig. Hoofdonderhandelaar Michel Barnier en de andere Europese leiders hebben tot nog toe altijd gezegd dat het bestaande terugtrekkingsakkoord - met daarin de backstop - onder geen beding opnieuw onderhandeld wordt. De Britten zouden nu azen op een soort bijlage met daarin de juridische garantie dat de backstop tijdelijk is en dat de Britten er na een soort opzegtermijn zelf uit kunnen stappen, maar ook dat ligt erg moeilijk.

De Brexitdatum is voorlopig nog altijd 29 maart. Maar als Londen en Brussel voor volgende week geen compromis vinden, wenkt het uitstel.