391 stemmen tegen brexitakkoord: May moet alweer afdruipen

In een eerste reactie betreurde May "ten diepste" dat het parlement zich niet achter het akkoord kan scharen. De premier verzekerde de parlementsleden echter wel dat de stemming morgen doorgaat. 

Een harde brexit zonder overgangsperiode dan maar? May bekende in het Lagerhuis dat ze zelf worstelt met die vraag. De conservatieve premier had tijdens de onderhandelingen met de Europese Unie een vertrek zonder akkoord nooit uitgesloten. Nu raadt ze de parlementsleden echter aan om een ‘no deal’-scenario weg te stemmen wegens “te chaotisch en te schadelijk”. Haar conservatieve partijgenoten zullen echter wel de vrije keuze krijgen.

Op weg naar uitstel?
Als het ‘no deal’-scenario er niet komt, dan volgt donderdag een stemming over een uitstel van de brexit. May waarschuwde de parlementsleden wel dat een verlenging van de onderhandelingen de problemen niet van tafel veegt. Bovendien moeten de Europese leiders instemmen met uitstel en zij zullen gegronde redenen willen. 

Oppositieleider Jeremy Corbyn van het socialistische Labour kwam met een andere suggestie op de proppen. "Het is tijd voor algemene verkiezingen", stelde hij in een eerste reactie op de stemming. Volgens Corbyn beseft May maar al te goed hoeveel schade een ongeordend vertrek zou aanrichten voor het land en de economie. 

Kloof amper verkleind
Het is de tweede keer dat het akkoord in het Britse parlement wordt neergesabeld. Midden januari leed May al een historische nederlaag, toen verwierp een overweldigende meerderheid van 432 tegen 202 parlementsleden de deal. Twee maanden later is de kloof amper kleiner geworden, met een meerderheid van 391 tegen 242 stemmen. 

Het echtscheidingsakkoord tussen de Britse regering en de Europese Unie moest ervoor zorgen dat de Britten op 29 maart op een geordende wijze uit de Europese Unie zouden kunnen stappen. Het akkoord regelt onder meer de vrijwaring van de rechten van Europese burgers in het Verenigd Koninkrijk en vice versa, de uitstaande financiële verplichtingen van de Britten en de Ierse grenskwestie. 

Te groot obstakel
Dat laatste dossier bleek een te groot obstakel voor Westminster. May en haar Europese partners waren het nochtans eens geraakt over een vangnetoplossing. Er werd afgesproken dat de brexit nooit zou leiden tot de herinvoering van grenscontroles tussen EU-lidstaat Ierland en Noord-Ierland. Het einde van die open grens zou volgens waarnemers het vredesproces in Noord-Ierland kunnen ondermijnen. 

De backstop bepaalde dat de Britten in een Europese douane-unie zouden blijven tot er een beter alternatief gevonden werd, maar de harde brexiteers in de conservatieve partij van May vreesden dat ze zo voor onbepaalde duur vastgeketend zouden blijven aan Europa. Ook de DUP, de Noord-Ierse unionistische partij die de premier gedoogsteun levert, kantte zich tegen de deal. 

Straatsburg
May was gisteravond nog in allerijl naar Straatsburg getrokken. Daar bedong ze bij Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker een aantal juridisch bindende garanties dat de Europeanen te goeder trouw naar een alternatief voor de backstop zouden zoeken. Die toegevingen hebben het Lagerhuis echter niet overtuigd. 

Het echtscheidingsakkoord omvatte een overgangsperiode waarin de Britten sowieso tot eind 2020 in de Europese douane-unie en de interne markt zouden blijven. Kort voor de stemming had de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier de Britten nog gewaarschuwd dat ook die overgangsperiode wegvalt als het akkoord niet goedgekeurd zou worden.