Vlaanderen verbiedt vuurwerk: “Dierenwelzijn gaat voor”

Momenteel is vuurwerk in Vlaanderen toegelaten, tenzij de gemeente het verbiedt. Iets minder dan 40 gemeenten hebben zo’n totaalverbod, in 103 andere is toestemming van het gemeentebestuur nodig. Maar omdat die regels zo diffuus en weinig bekend zijn, steken mensen eigenlijk nagenoeg overal in Vlaanderen zeker in de eindejaarsperiode massaal vuurwerk af. Dat leidt elk jaar tot incidenten met paniekerige dieren, soms met zware verwondingen en het overlijden tot gevolg.

Om dat in de toekomst te vermijden, past Vlaanderen de regels aan. In het voorstel van decreet van parlementsleden Sofie Joosen (N-VA), Dirk de Kort (CD&V), Gwenny De Vroe (Open Vld), Els Robeyns (sp.a) en Bart Caron (Groen) wordt de redenering omgedraaid en komt er een totaalverbod op vuurwerk. Gemeentebesturen kunnen daar wel van afwijken en het toch toelaten, maar dan wel enkel op bepaalde plaatsen en momenten. Het verbod geldt trouwens ook voor voetzoekers, wensballonnen en carbuurkanonnen.

Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts reageert tevreden. “Ik krijg elk jaar tientallen mails binnen met verhalen en foto’s van dieren die gewond zijn geraakt, of zijn gestorven. Er was veel onduidelijkheid waardoor iedereen ervan uitging dat vuurwerk altijd en overal toegelaten was. We draaien de logica nu om: in de praktijk zullen de lokale besturen terughoudend zijn en vuurwerk beperken tot welbepaalde plaatsen en goedgekozen momenten”, meent Weyts.

Een concrete datum voor de inwerkingtreding is er nog niet, al gaat minister Weyts er wel van uit dat het decreet nog voor het reces in plenaire kan worden goedgekeurd. In dat geval treedt het nog dit jaar in werking, na de publicatie in het staatsblad. De gemeentebesturen krijgen dan ook de mogelijkheid om overtreders beter te kunnen sanctioneren. Daarover wordt nog een hoorzitting georganiseerd in Commissie, met vertegenwoordigers van brandweer, politie en de vuurwerksector.

Dierenrechtenorganisatie Gaia reageert voorzichtig tevreden. “Een beperkende stap in de goede richting”, zegt voorzitter Michel Vandenbosch. “De drempel om een uitzondering toe te staan, zal sowieso hoger liggen, en indien er ondanks het verbod toch vuurwerk wordt afgestoken, zal de handhaving makkelijker zijn.”

Maar Vandenbosch had nog graag een bijkomende bepaling gezien. “Nog beter was geweest dat als een gemeente toelating geeft om vuurwerk te gebruiken, geluidsarm vuurwerk verplicht wordt”, klinkt het. Gaia had ook graag een verplichting van geluidsarm vuurwerk gezien voor officiële evenementen die door de overheid worden georganiseerd, maar ook dat staat niet in het decreet. 

Groen-parlementslid Bart Caron zei tijdens de voorstelling van het decreet dat zo’n bepaling in de toekomst wel kan worden toegevoegd, als de technologie volledig op punt staat.