Momenteel is vuurwerk in Vlaanderen toegelaten, tenzij de gemeente het verbiedt. Iets minder dan veertig gemeenten hebben zo’n totaalverbod. In 103 andere steden - waaronder provinciehoofdsteden Antwerpen, Brugge, Gent, Hasselt en Leuven - is toestemming van het gemeentebestuur nodig.

Maar omdat die regels zo diffuus en weinig bekend zijn, steken mensen eigenlijk nagenoeg overal in Vlaanderen, en zeker in de eindejaarsperiode, massaal vuurwerk af. Dat leidt elk jaar tot incidenten met paniekerige dieren, soms met zware verwondingen en het overlijden tot gevolg.

Om dat in de toekomst te vermijden, past Vlaanderen de regels aan. In het voorstel van decreet van parlementsleden Sofie Joosen (N-VA), Dirk de Kort (CD&V), Gwenny De Vroe (Open VLD), Els Robeyns (SP.A) en Bart Caron (Groen) wordt de redenering omgedraaid en komt er een totaalverbod op vuurwerk. Gemeentebesturen kunnen daar wel van afwijken en het toch toelaten, maar dan wel enkel op bepaalde plaatsen en momenten. Het verbod geldt trouwens ook voor voetzoekers, wensballonnen en carbuurkanonnen.

Veel onduidelijkheid

Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts reageert tevreden. ‘Ik krijg elk jaar tientallen mails binnen met verhalen en foto’s van dieren die gewond zijn geraakt, of zijn gestorven. Er was veel onduidelijkheid, waardoor iedereen ervan uitging dat vuurwerk altijd en overal toegelaten was. We draaien de logica nu om: in de praktijk zullen de lokale besturen terughoudend zijn en vuurwerk beperken tot welbepaalde plaatsen en goedgekozen momenten’, meent Weyts.

Een concrete datum voor de inwerkingtreding is er nog niet, al gaat minister Weyts er wel van uit dat het decreet nog voor het reces in plenaire kan worden goedgekeurd. In dat geval treedt het nog dit jaar in werking, na de publicatie in het staatsblad.

Sancties

De gemeentebesturen krijgen dan ook de mogelijkheid om overtreders beter te kunnen sanctioneren. Daarover wordt nog een hoorzitting georganiseerd in Commissie, met vertegenwoordigers van brandweer, politie en de vuurwerksector.

‘In de toekomst kan het decreet nog aangevuld worden met bepalingen rond geluidsarm vuurwerk’, zei Groen-parlementslid Bart Caron. Maar de technologie daarvoor staat nu nog niet helemaal op punt.