François Huyghe (Boerenbond): 'Suikerfabriek wordt genekt voor rendement op kapitaal'

BRUSSEL l De suikerfabriek in Moerbeke-Waas sluit niet vanwege landbouw- of economische redenen maar omdat de Europese prijzenpot aantrekkelijk is voor de aandeelhouders. Dat zegt François Huyghe, expert Europees landbouwbeleid van de Boerenbond.

De nakende sluiting van de suikerfabriek van ISCAL in Moerbeke-Waas is een rechtstreeks gevolg van de hervorming van het Europese suikerbeleid. Niet alleen is er internationaal afgesproken om de wereldhandel te liberaliseren, Europa zit stilaan ook op een gigantische suikerberg.

Hoe is die suikerberg ontstaan?

François Huyghe: "Europa liet toe dat er jaarlijks 17 miljoen ton suiker geproduceerd werd, wat meer is dan er verbruikt wordt. Enkele jaren geleden besliste men om dat productiequotum te verminderen tot 11 miljoen ton. Als men niets zou ondernemen, zouden we in juni van volgend jaar op een suikerberg van meer dan 8 miljoen ton gezeten hebben. Die stocks kosten gigantisch veel geld. Er moest dus iets gebeuren. Twee jaar geleden werd er beslist om de vaste suikerprijs over een periode van vier jaar te laten dalen met 36 procent. De bedoeling was dat niet-rendabele fabrieken in onder meer Finland en Griekenland ermee zouden stoppen. Dat is niet gelukt. De boerenorganisaties in die landen hebben politieke steun gekregen om de boeren ertoe aan te zetten te blijven produceren."

Uw zusterorganisaties zijn rivalen geworden?

"Inderdaad. De taaiheid in de sector is groot geworden. Omdat de Europese plannen verkeerd uitpakten, trok men de vergoedingen voor productievermindering dan maar op. De hoogste vergoedingen gaan naar de sluiting van suikerfabrieken. ISCAL ontvangt het spectaculaire bedrag van 54 miljoen euro om de fabriek te sluiten. Dat is immoreel."

Is het niet immoreler om suiker uit derdewereldlanden de toegang tot de Europese markt te weigeren zoals het nu gaat?

"De Boerenbond heeft daar geen enkel probleem mee. Men had bij productieverminderingen moeten blijven. Dan had die fabriek niet dicht gemoeten. Hier is niet gekozen vanuit landbouwkundige en economische motieven maar voor puur rendement op kapitaal. Het zijn de aandeelhouders die aan de touwtjes trekken.

"Wat de invoer betreft, vrezen we dat veel arme landen doorvoerlanden zullen worden voor Braziliaanse rietsuiker en er een andere ongelijkheid zal ontstaan, gedomineerd door een pseudo-ontwikkelingsland. De suiker wordt in Brazilië niet op ethische manier geproduceerd. Er is kinderarbeid, wat tot oneerlijke concurrentie leidt. Bovendien had de EU al een preferentieel systeem met zijn voormalige kolonies. Die landen zijn ook teleurgesteld dat de suikerprijs daalt."

Bieden de opkomende biobrandstoffen geen uitweg voor de boeren? Uit suikerbieten kan bio-ethanol gemaakt worden of boeren kunnen overschakelen op koolzaad voor de productie van biodiesel.

"Voor de boer is het verhaal niet zo simpel. De bieten leveren minder op dan het kost om ze te kweken en koolzaad is een zeer moeilijke teelt omdat ze erg gevoelig is voor weersomstandigheden." (SD)

ISCAL ontvangt van Europa 54 miljoen euro om de fabriek te sluiten. Immoreel is dat