Abramovitsj doet boekje open over Russische manier van zakendoen
Het vorige maand in Londen begonnen proces van Boris Berezovski tegen zijn voormalige zakenpartner Roman Abramovitsj beleeft deze week een nieuwe hoogtepunt: Abramovitsj spreekt!
De metaalmagnaat, die in Engeland vooral bekend is als eigenaar van voetbalclub Chelsea, heeft al vijf jaar niet in het openbaar gesproken, maar wordt nu gedwongen een boekje open te doen over zakendoen in Rusland. In het proces eist Berezovski 6,5 miljard dollar (4,75 miljard euro) van Abramovitsj, onder meer omdat die hem in 2001 onder dreigementen zou hebben afgescheept met een bedrag van 1,2 miljard dollar voor zijn belang in oliegigant Sibneft.
In wezen gaat het om een persoonlijk conflict: Berezovski hielp Abramovitsj in de jaren negentig aan zijn zakenimperium middels zijn goede banden met president Boris Jeltsin. Hij was Abramovitsj' krisja (dak), oftewel: zijn bescherming. Daar kwam een einde aan met de komst van Poetin. Nu voelt de een zich "bedrogen", terwijl de ander "diep teleurgesteld" is.
De twee ontmoetten elkaar eind 1994 op een luxejacht in het Caribisch gebied. Abramovitsj stelde de creatie van een olie-imperium voor uit de samenvoeging van te privatiseren staatsbedrijven, Berezovski zorgde voor de politieke dekking. President Jeltsin gaf die, want zijn herverkiezing in 1996 was totaal afhankelijk van de steun van de oligarchen.
De creatie van Sibneft, met behulp van nepveilingen, was het begin van de samenwerking tussen de twee oligarchen. Er ontstond een innige band. Nu noemt Abramovitsj Berezovski's claim dat hij de helft van Sibneft bezat "fantasie". Hij zegt jaarlijks tientallen miljoen dollars te hebben betaald aan zijn krisja in het Kremlin.
"Berezovski's levensstijl kostte veel geld: voortdurend klopte hij aan om meer", zegt Abramovitsj, "voor de aankoop van paleizen in Frankrijk, privéjets en het betalen van de creditcardrekening van zijn vriendin."
De relatie kwam ten einde met Poetins presidentschap. Berezovski, die volgens Abramovitsj "megalomaan" was en "verwijderd van de realiteit", begreep de nieuwe verhoudingen niet. Na een kletterende ruzie met Poetin over de kritische berichtgeving van zijn tv-kanalen na het zinken van de onderzeeboot Koersk, vluchtte Berezovski naar Groot-Brittannië.
Daarmee was Berezovski's rol uitgespeeld, maar hij bleef Abramovitsj uitmelken, zegt de laatste. Vandaar de dramatische bijeenkomst in een Frans skioord in 2001, waar hij een laatste 'krisjabetaling' toezegde van 1,2 miljard dollar. "Het was niet alleen een zakelijk maar ook een persoonlijk besluit", aldus Abramovitsj - die zegt in totaal 2,5 miljard dollar aan Berezovski te hebben betaald.